Yeni feodal çağ ve dijital baronluk - Doğan Sevimbike

Yanis Varoufakis'in No Kings Means No Barons başlıklı yazısı, çağımızın ekonomik ve siyasal düzenini "yeni bir feodalizm" olarak niteliyor. Varoufakis'e göre, tarihin eski feodal düzeninde nasıl krallar, geniş toprakları baronlara dağıtarak egemenliği paylaştırdıysa bugün de modern iktidar, dijital ve finansal oligarşiler eliyle yeniden örgütleniyor. Ancak artık egemenlik

Olaylar Ve Görüşler

Bahis soruşturmasının dış bağlantısı İngiltere

Bahis soruşturmasının başlangıcı sayılan olayları tam üç sene köşemde ve kitaplarımda yazdım. Türkiye'yi, kamuoyunu harekete geçirmek için elimden geleni yaptım. Fakat sorumluluk alması gerekenler suspus oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da 29 Eylül 2025'teki şu sözleri, aslında bugün yaşadıklarımızın habercisiydi:

Murat Ağırel

Suriye'nin bir yılı!

Suriye'de Esad rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçti. 8 Aralık 2024'te Şara ve beraberindekiler Halep'ten çıktıkları engelsiz yolculukla Şam'a vardılar. Havaya sıktıkları zafer kurşunları Esad güçlerine sıktıklarından çok daha fazlaydı. O günü Türkiye'de de iktidar büyük bir coşkuyla kutladı, temkinli davrananları Suriye'deki başarıyı kıskanmakla

Mustafa Balbay

Erdoğan'ın 2005'teki hayalleri - Kadir Serkan Selçuk

Yıl 2005. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, o dönem henüz el konmamış olan Sabah gazetesinin 20. kuruluş yıldönümü için gazeteye bir yazı yazmıştı. Tam sayfayı kaplayan uzun yazının en dikkat çeken bölümü şöyleydi: "Biz, enflasyonu yüzde 1-2 seviyesine gerilemiş, sürdürülebilir büyümenin devam edeceği, kişi başına milli gelirin 15 bin doları geçeceği, AB üyesi

Olaylar Ve Görüşler

Açılım, Stockholm sendromu ve toplumsal şok (5)

İktidar, kamuoyundaki yaygın izlenime göre, "Açılım Süreci"ni, ilan ettiği gibi "Barış" "Demokrasi" ve "Terörsüz Türkiye" için değil, başarısızlıklarından dolayı siyaseten biten ömrünü uzatmak için içeride DEM Parti'den, dışarıda Emperyalizmden destek aradığı için yapıyor. Bu nedenle, sadece 100 yıllık

Emre Kongar

Emeğin asgarileşmesi

Ülkemizin kendine özgü ekonomi-politiği bağlamında; yılın son günlerinde çalışanları ve emeklileri maaş artış beklentisi sarar. Binbir güçlükle geçimlerini sağlamaya çalışan emekçiler ve emekliler, haklı olarak maaş artış beklentisine girerler. İşte bugünlerde pek çok hanede de öyle oluyor. Eline kalemi kâğıdı alan hesap yapıyor. Bu dönemde dar gelirli ailelerin evlerinde

Mehmet Şakir Örs

İbadete milli marşla başlamak

Dinin siyasete alet edilmesinin dün de örnekleri vardı, bugün de. Geçmişteki başlıca örneklerden biri, geçenlerde 1700. yıldönümü kutlanan ve papanın Türkiye'ye gelişine vesile olan I. İznik Konsili'dir. Roma İmparatoru I. Konstantin, Hıristiyanları ezmek yerine, Hıristiyanlığı devlet dini yapmanın Roma için daha uygun olacağını düşünmüş ve bu dini devlet güdümünde

Deniz Berktay

'Bana uy, seni tekrar büyük yapacağım, yoksa yok olacaksın'

Trump yönetiminin hazırladığı Milli Güvenlik Stratejisi (Belgesi) büyük tartışma yarattı, özellikle Avrupa'ya ilişkin bölümleri. Trump karşıtı Amerikan medyası ve entelektüel yazarlar, Trump Avrupa'yı adeta düşman olarak görüyor yorumunu yaptılar. Belgeye baktım, Avrupa'yı gerçekten aşağılayıcı değerlendirmeleri söz konusu.

Orhan Bursalı

Kadınlarımızın cinayetleri durdurma savaşları

25 kasım günü, Kartal'dan Yenikapı aktarmalı Şişli'ye geliş yolculuğumda, İstanbul Valiliği'nin, metroların, tüm ulaşım yollarının öğlen saatlerinden önce başlatılmak üzere Taksim çevresine kapatılması kararını ulaşım araçlarından da yapılan duyuruları ile karşılaştım. Geçmiş yıllardan deneyimli kadınlarımızın yapacakları eylemlere sokakların kapatılması, sıkı gaz bombalı, polis

Şükran Soner

Tek parti=Cumhuriyet

Tarih cahilleri ve tarih inkârcıları için bir kez daha okunması için dökümlü bir şekilde ve tekrar yazıyorum: Tek parti döneminin Cumhuriyet Halk Partisi EŞİTTİR Cumhuriyet rejimi. Tamam mı ünkü Türkiye Cumhuriyeti'ni, Kurtuluş Savaşı'nı yönetip kazananlar kurdu. Yani hemen sonra Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)... Bu doğru ve gerçeği AKP Genel Başkanı

Özdemir İnce

ABD'nin Çin'le mücadele stratejisi

Trump'ın Ulusal Güvenlik Stratejisi, önümüzdeki birkaç on yıl boyunca, ABD'nin çok kutuplu yeni dünyada hangi hedeflere, hangi araçlarla hangi yoldan ilerleyeceğinin planlamasıdır. ünkü belge, öncelikle ABD'nin zayıfladığını saptıyor ve buradan hareketle "dünya düzenini ayakta tutma görevinin sona erdiğini"

Mehmet Ali Güller

Atatürk solcudur

Kurtuluş Savaşı'nın lideri, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve Aydınlanma devrimlerinin öncüsü Mustafa Kemal Atatürk'ün solcu olduğu tezi birçok kesim tarafından kabul edilmez ve genellikle tepkiyle karşılanır. Bu tepki kendisini sosyalist, komünist, sosyal demokrat, Kemalist, Atatürkçü, ulusalcı, liberal, neoliberal, merkez solcu,

Örsan K. Öymen

Fırsat kaçtı

Beşiktaş'ın ilk on birinde 6-7 oyuncu belli artık. Ama ben mesela Milli Takım kalecisi Mert'in, Sergen Yalçın'la birlikte neden itibar kaybına uğradığını anlamıyorum. Ayrıca Orkun, Ndidi'nin yanında oynamaz. Hiçbir defansif aksiyonda yok. Sürekli kart görüyor. Bu durumda Cerny forvet arkasına geçiyor. O da sırtı dönük oynayamaz. Böylece Beşiktaş 4-1-5 bölünüyor. Orta alan bomboş.

Gülengül Altınsay

Emin adımlar

İlk yarıda Göztepe'nin 12, Trabzonspor'un 1 faulü var. Demek ki iki ekibin dışarıdaki ve tribündeki dostluğu sahaya yansımamış. Özellikle Taha'nın Onuachu'ya her pozisyonda kasti faullerine kart bile çıkmadı! Maçın genelinde oyunun hâkimi Trabzonspor'du. Muçi'nin akıl dolu golleri Fırtına'yı 2-0 üstünlüğe taşırken Pina'nın gördüğü kırmızı kart dengeyi bir anda

Hayri Güner

Ne desek boş!

G.Saray maçının son dakikasındaki pozisyonun ardından futbol konuşmak ne kadar doğru aklımda soru işaretleri var. Bu kadar net bir elle müdahalede bile penaltı kararı verilmemesi düşündürücü. Bu psikolojiyle sahaya çıkan Fenerbahçe, Başakşehir karşısında tutuktu. Tedesco baya bir as oyuncusunu yedeğe çekmişti. Bir de Semedo'nun sakatlanıp çıkması Sarı-Lacivertlileri üretkenlikten mahrum bıraktı.

Hilmi Türkay

Gel-git

Galatasaray, maçın ilk 45'te, Samsunspor ligin büyüklerinden rahatça puan koparan, dişli takımlardan biri değilmiş, hatta hiç yokmuş gibi oynuyor. Bunun iki nedeni var: 1- Sane; 2- Samsunspor'un baskıya maruz kalması; ki bu Sarı-Kırmızılıları, kafesin kapısını açık bulan bir aslana döndürüyor. Biri Sane'nin kopup gittiği, diğeri Sane'nin

Ebru Kılıçoğlu

Bahis ateşi söndü mü

TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu'nun 1.5 ay önce aralarında üst klasman hakemlerinin de bulunduğu 152 ismin bahis oynadığını duyurmasıyla başlayan skandal, kamuoyunda geniş yankı uyandırmıştı. Futboldaki bahis olayının yasa dışı bahis ve kara paraya evrilmesi ve savcılığın da devreye girmesi kirlenmeyi gözler önüne sermişti. Aralarında gençlik yıllarında 1

Arif Kızılyalın

Tempo sorunu

Beşiktaş özellikle ilk yarıda bireysel yeteneklerini ön plana çıkardı. Jota, Cengiz ve Orkun şutla, çizgiye inmelerle pozisyon üretti. Ancak bu üçlü dışında diğer isimleri pek göremedik. Jurasek çok kötüydü. Toure ilk 45'te oyunun içine giremedi. Siyah-Beyazlılar korner organizasyonlarında ilk kez bu kadar tehlike yarattı. Cengiz kazanılan penaltıyı kaçırmasa Kartal çok da iyi olmadığı

Adnan Dinçer

Enerji

Geçtiğimiz günlerde basketbol kamuoyu Euroleague'de ayrılan veya görevine son verilen koç haberleriyle çalkalandı. Önce Messina Milano'daki görevinden ayrıldı. Arkasından Obradovic Partizan'ı bıraktı ve son olarak açıklamaya göre karşılıklı anlaşarak (!) Anadolu Efes, Kokoskov'la yolları ayırdı. Messina

Erman Kunter

Kızılelma

1-2 şey yazmak farz oldu.Milli takım ilk maçını 1923'te oynadı.102 yaşında.Cumhuriyet'le aynı yaşta. Euro 2024'te Avusturya'yı yendik.MSÜ rektörü Erhan Afyoncu hocamızın aklına 'Kızılelma' geldi.

Bilgin Gökberk

Ekonomi

2026'ya girerken: Yeni kapitalizm/ faşizm

Council on Foreign Relations'ın kasım ayında açıklanan "ABD, ekonomik güvenlik yarınların teknolojilerinde yarışı kazanmak" raporunun ardından geçen hafta açıklanan 2025 Ulusal Güvenlik Stratejisi (UGS), ABD açısından, Washington mutabakatının (Wall Street-Hazine-IMF) önceliklerini yansıtan

Ergin Yıldızoğlu

2026 yılı ocak ayında emekli aylıkları ne kadar artacak

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2025 yılı kasım ayı enflasyon oranının yüzde 0.87 şeklinde açıklanmasıyla birlikte, 2025/ Ocak-Kasım dönemi için bir önceki aya göre tüketici fiyat endeksi değişim oranları; ocak 5.03, şubat 2.27, mart 2.46, nisan 3.00, mayıs 1.53, haziran 1.37, temmuz 2.06, ağustos 2.04, eylül 3.23, ekim 2.55 ve kasım ayı 0.87 olarak gerçekleşmiştir.

Nergis Şimşek

Son kale CHP yıkılmamalıdır!

Kuvayı Milliye, Milli Mücadele, bağımsızlık savaşımıyla eşanlı din motifli dış destekli karşı hareket başlamıştır. Mustafa Kemal Paşa'nın Amasya Tamimi, Sivas Kongresi ertesi ülkede karşıt iç ayaklanmalar başlamış, bağımsızlık savaşı boyunca sürmüş, bastırma gücü olarak Kuvayı İnzibatiye oluşturmaya dahi girişilmiştir. Karşıt hareket, bağımsızlık

Öztin Akgüç

Vasat siyaset tuzağı

Bir ülkede orta gelir seviyesine ulaştıktan sonra, teknolojik gelişme için yapılan harcamaların birim maliyetleri düşürmemesi ve diğer girdi maliyetlerdeki artışın getirdiği ekonomik yavaşlamaya paralel olarak büyüme modellerinin uygulanmasında aksaklıklar ortaya çıkar. Maliyet baskısı, insan sermayesindeki yetersizlik, kurumsal kalitenin sürekli bozulma sürecine girmesi,

Veysel Ulusoy

Dijital dönüşüm bir adalet meselesi

Türkiye'de e-ticaret kullanım oranı yüzde 45, e-devlet kullanım oranı yüzde 60. ChatGPT'nin küresel trafiğinin yüzde 3'ü Türkiye'den geliyor. Bu veriler toplumun dijitalleşmeye hazır olduğunu gösteriyor. Ancak bu potansiyel ekonomik değere dönüşmüyor. Türkiye yapay zekâ çağının kapısında fakat kapının önünde bekleyenlerle içeriye ilk girenler arasında hızla büyüyen bir uçurum var.

Jale Özgentürk

Kalkınma ve akademik meslekler

Birinci sanayi devriminin belirleyici teknolojisi; makineler, buhar gücü ve fabrika sisteminin oluşmasıydı (1760-1840). İkinci sanayi devriminin belirleyici teknolojisi; elektrik enerjisi, seri üretim, kimya sanayi, montaj hatlarıydı (1870-1914). Üçüncü sanayi devriminin belirleyici teknolojisi; bilgisayarlar, internet, mikro çipler, robot teknolojisi, otomasyon oldu (1970'e kadar). Günümüzde

İrfan Hüseyin Yıldız

Bu iktisat bize nerelerden geldi (8)

Mevsimin son yazısı ile bu diziyi noktalayalım. Yazdıklarımı yinelemeyeyim. İleride satırbaşı olacaklar varsa onlara dikkat çekeyim. Kapitalizmdeyiz ve onu konuşuyoruz. Onu kavramalıyız. KISA BİLGİ İki yüzyılı aşkın süredir gelişip kurumlarını oluşturmuş kapitalizm, 1970'lerde, sermaye sınıfının "servet"e doğru yol alacağı bir rotaya yöneliyor. İnsana değil,

Bilsay Kuruç

Kültür-Sanat

Uzun bir macera: 'Faust'

Sevgili İlhan Selçuk 2004'te bir dergi kataloğu armağan etmişti. Değerli ressamımız Bilge Alkor'un kargalarıyla böyle tanıştım. Daha sonra tanışıklık, "Meleklerin ve Şeytanların Aynası" (2011) ile derinleşti. Uzunca bir süredir başucumda duran, dönüp dönüp baktığım, sonra "Belki bir gün" diyerek tekrar kenara

Ayşe Emel Mesci

Aşkla ölüm arası

O kadar güzeldi ki tadı damağımda kalmıştı. Dayanamadım yeniden izlemeye gittim. Daha kapıdan adımımı atarken o koca kamusal mabedin -AKM'nin- fuayelerinde her yaştan genç kalabalığa karıştığımda, İstanbul'un ve ülkemin tüm yaraları, tüm yanlışları, tüm yokluğu ve yoksulluğu, tüm kaosu sanki dışarıda kalmıştı. İçeriye yalnızca "insanın kırılganlığı" sızmıştı. ünkü sahnede birazdan yaşanacak olan, yalnızca

Zeynep Oral

Kapitalizmin laneti futbolda şike...

Sam Shepard'ın yazdığı "Aç Sınıfın Laneti" vahşi Amerikan rüyasının çöküşünü bir çiftlikte yaşayan dört kişilik ailenin hikâyesi üzerinden anlatır bize. Babanın ağır alkolizmi, annenin boşvermişliği, oğulun gitme hevesi ve kızın şiddeti içselleştiren asiliği ile aslında ailenin ölümü çoktan gerçekleşmiş, yaşanan yoksulluk ve yoksunluk ile hayal kırıklıkları

Eren Aysan

Dilin kemiği varmış

Son günlerin siyasi atmosferinde yaşanan krizlerin neredeyse tamamı iç ve dış siyasi aktörlerin belagatın şehvetine kendini kaptırmasından ötürüdür. Düşünmeden, yol açacağı sorunlar hesaplanmadan söyledikleri sözleri sarf eden siyasetçiler sonra dönüp "Yanlış anlaşıldım, aslında öyle demek istemedim" dese de yol açtıkları hasarın tamiri kolay olmuyor. Önce DEM ve CHP arasında köprüleri atan karşılıklı suçlamalardan başlayalım.

Miyase İlknur

Yurtseverlik ya da uşaklık

"Barut dolu silahlarıyla geldiler/ Ateş buyruğu verdiler acımadan/ Şarkı söyleyen bir halkla karşılaştılar/ Sevgiyle ve görev aşkıyla birleşmiş bir halk..." Pablo Neruda, bu dizelerle başladığı "Düşmanlar" adlı şiirinde, emperyalist saldırganlığa karşı halkların direnme gücünü selamlıyor. "Biz halkız

Öner Yağcı

"Atatürk ve Çallı'nın Tehlikeli Bir Tablosu"

*İbrahim allı 20 Mayıs 1928 günü Afgan Kralı Amanullah Han Ankara'ya resmi bir ziyarette bulunur. Amanullah Han, devlet başkanı olarak Türkiye Cumhuriyeti'ni ziyaret eden ilk isimdir. Afgan Kral, seyahatinde Ankara'dan ve Gazi'nin devrimlerden son derece etkilenir. Ailesiyle birlikte Hipodrom ve Orman iftliği gibi özel yerlere ve de bir

Tolga Aydoğan

Geçmişi güncel kılmak

Can Yayınları Sait Faik Abasıyanık'ın öykü kitaplarını yeniden yayımlamaya başladı. Köy Enstitüsünde okurken onun dergilerde çıkan öyküleriyle yazın dünyasına girdiğimi anımsıyorum. O öykülerden öyle etkilenmiş olmalıyım ki öğretmen olduktan sonra da öğrencilerime onun öykülerini önerdim. Bendeki bu köklü alışkanlığın temelinde Sait Faik'in anlatı rahatlığının etkisi olmalı.

Adnan Binyazar

Ümmet

Haftada bir kez yazmanın "trajedi"si, sizin yazmayı tasarladığınız güncel bir konunun sizden önce başka yazarlarca yazılması oluyor. "Ümmet" konusu da böyle oldu. İşaret fişeğini çok değerli Zülâl Kalkandelen patlattı. Ben onun yazısından edindiğim İmralı konulu bilgilerden yola çıkarak zihnimde kendi yazımı kurgularken aynı konuda sevgili

Ataol Behramoğlu

Zayıflama iğnelerinin etkisi geçiyor mu

Son yıllarda herkesin diline dolanan zayıflama iğneleri, tıbbın obeziteyle mücadelesinde yeni bir çağ açtı. Mounjaro, Zepbound gibi ilaçlar sadece kilo verdirmekle kalmadı; insanların yıllardır baş edemediği iştah artışı, tatlı krizleri, sürekli yeme isteği gibi duygusal yeme davranışlarını da belirgin şekilde azalttı. Bu hızlı ve etkileyici başarı, dünyada milyonlarca insan için umut ışığı

Güneş Aksüs

Yakıt fiyatlarında Şimşek alarmı!

Mücbir sebepler nedeni ile yazılarıma bir süre ara vermek zorunda kaldım. Ancak bugün itibarıyla kaldığımız yerden tekrar başlıyoruz. ASGARİ ÜCRETTE ALIK MİLLİ GELİRDE ZENGİNLİK REKORU! Dünyada petrol fiyatlarındaki düşüşe karşın Türkiye'de akaryakıt fiyatları artmaya devam ediyor. Yakıt fiyatlarından önce alım gücüne, maaşlara, asgari ücrete bakalım.

Savaşkan İskefli

Boji'yle dünyayı gezdik!

Sevgili okurlarım, son yazdıklarıma bir göz gezdirdim. Galiba ben mazoşist oluyorum. Dilovası'ında patlayan parfüm deposunda ölen üçü çocuk yedi kadın işçi, MESEM'in işverenlere kıyağı nedeniyle işyerlerinde ölen çocuk işçiler, havalarda uçuşan ve "sayın Öcalan" sözleriyle başlayan tehditler, her gün şiddetini artıran muhalif tutuklamaları; ansızın

Işıl Özgentürk

Hello Papa, sen misin yeni baba

Boğaz kıyılarındaki küçük Byzantion yerleşkesini Nova Roma'ya (Yeni Roma, bugünkü İstanbul) dönüştürecek yıkım-yapım çalışmaları 324 yılında başladı. İmparator Büyük Konstantin, yeni başkenti beklerken mülkünü İznik'ten (Nikaia) yönetiyordu. Hıristiyanlığı, yüzyıllardır pagan Roma'nın resmi devlet dini ilan etmişti. Birinci Ekümenik

Mine G. Kırıkkanat

Coşkun Faik Kavala

Son yıllarda Aziz Sancar, Daron Acemoğlu gibi dünya çapında başarıya ulaşan bilim insanlarımız var. Gün geçmiyor ki bir gencimizin ülke çapında veya dünya çapında bir başarısını duymayalım. Fizikte, kimyada, biyolojide, astronomide, arkeolojide, sosyal bilimlerde, sporun hemen her dalında gençlerimiz önemli başarılara imza atıyorlar. Hepsiyle gurur duyuyoruz. Cumhuriyet

Üstün Dökmen

Öfke Yemi

Oxford Sözlüğü tarafından yılın sözcüğü seçilen kavram, sırf dilsel bir yaklaşım değil, aynı zamanda dijital çağa yönelik önemli bir teşhistir. Oxford ve Cambridge gibi dünyanın önde gelen sözlükleri, her yıl olduğu gibi 2025'te de yılın sözcüğünü belirledi. Cambridge Sözlüğü, ünlü/hayran ilişkisini tanımlayan

Deniz Ülkütekin

Türkiye'nin Doğu sorunu: Bu bir 'Kürt reformu' mu

Yıllardır "sorun" olarak, temcit pilavı gibi ısıtılıp duran Kürt realitesi palyatif öneriler, siyasi manevralarla bugüne kadar taşındı. Ama hiç kimse Kürt nüfus oranının yoğun olduğu bölgelerde "reform" yapalım önerisinde bulunmadı nedense! Örneğin; toprak reformu, bölgesel eğitim, ekonomik yatırımlar vb. Üniter yapıyı bozma tehdidinde bulunan "örgüt"

Feridun Andaç

Kötülüğün yeni yurdu

Psikoloji, hukuk, dinler ve gündelik ahlakın ortak ezberinde kötülük, bireyin içindeki karanlıkla açıklanır. "İnsan kötüdür" denir; kötülük insanın içindedir. Bugün ise kötülük dediğimiz, bireylerden taşarak sokağın nefesine, şehrin hafızasına, toplumun ortak ruhuna yerleşiyor. Bir kişiden değil, bir çağın içinden akıyor. Kötülük artık tek tek insanların kalplerinde değil; havada dolaşıyor. Bir tür atmosfer.

Sadık Çelik