Üstün Dökmen

Cumhuriyet

Felaketten ders çıkarmak

Kısa süre önce İstanbul'un bir semtinde pek çok kişiyi dehşete düşüren, kahreden bir şey oldu. Bir sucunun dükkânının içine ses geçirmez oda yaptığı, burada da kendi yakınları dahil çok sayıda çocuğa defalarca tecavüz ettiği ortaya çıktı. Semtin adını belirtmeyeceğim, çünkü o semtte yaşayan binlerce masum insanın üzülmesini istemiyorum. Sadece şunu

Kadınlarımız mağdur mu

Kadınlarımızın mağdur olup olmadıkları konusunda iki farklı görüş var. Birinci görüşe göre kadınlarımız mağdur değildir, ailelerini onlar yönetirler. Bu konudaki ikinci görüş ise kadınlarımızın ortalama olarak mağdur oldukları yolundadır. Buna göre kadınlarımız çoğunlukla itilip kakılırlar, fiziksel, sözel ve ekonomik şiddete uğrarlar, binlercesi m

Yaşama sevinci ve 31 Mart seçimi

Yaşama sevinci ve yılmazlık (rezilyıns) ile bir ülkedeki demokratik seçimlere katılıp katılmama arasında ilişki olduğunu düşünüyorum. Mayıs 2023 seçimlerinde milyonlarca seçmen oy kullanmadı. Bugün konuştuğum kişilerin, özellikle gençlerin yüzde ellisi ise küs olduğunu, 31 Mart belediye seçimlerinde oy kullanmayacağını söylüyor. Bunu söyleyenlerin

Sosyal ilişkilerde kirpi mesafesi

Çevremizde olan kişilerle iletişimde "yakınlık" mesafesini iyi ayarlamamız gerekir.İnsan ilişkilerinde kirpi mesafesi kavramını ilk kez Schopenhauer ortaya atmış. Burada doğada yapılan bir gözlemden çok akıl yürütme şeklinde ortaya konan bir mecaz söz konusudur. Filozofa göre soğukta üşüyen hayvanlar, örneğin koyunlar ısınmak için birbirlerine soku

Kolaycılık: Yarı bilimsellik

İnsanlar bir olayın nedenini açıklamaya çalışırken bazen düşünme becerileri eksik olduğu için bazen de birilerine, örneğin siyasi otoriteye yaranmak için eksik ya da yanlış açıklamalar yaparlar. "Bu tür açıklamalara psikolojide ne ad verilebilir" diye baktığımda tam bir karşılığının olmadığını gördüm. Belki "hindsight bias" denebilir ancak bu kavra

PISA, ÇEDES'in üstüne devrilir mi

PISA sınavıyla çok sayıdaki ülkede 15 yaşındaki gençlerinin fen bilimleri, matematik ve okuma becerileri alanlardaki bilgileri ve bunları günlük yaşamda ne kadar kullanabildikleri, temelde düşünme becerileri ölçülür. Az önce açıklanan PISA sınavı 2022 yılı sonuçları ülkemiz açısından ne yazık ki parlak değil. Türkiye 2018'de 79 ülke arasında 39. sı

Çocuğa ve lidere sınır koymak

Çocuklara niçin sınır koymak gerektiği ve anne babaların bunu nasıl yapacakları konusunda psikolojide pek çok yayın var. Bir ay önce monarşi ve cumhuriyet üzerine düşünürken toplumların yönetim biçimlerinde de sınır koyma konusunun önemli olduğunu fark ettim. Monarşilerde yöneticilerin, kralların, şahların, padişahların davranışlarına sınır konulma

Cahille sohbet şart mı

Aslında kimin cahil, kimin aydın olduğu konusu tartışmaya açıktır, görecelidir. Eğer kendinizi bir aydın olarak tanımlıyorsanız, "cahil" sınıfına koyduğunuz kişilerle sohbet etmeniz şart mıdır Şarttır çünkü biz aydınların cahilleri eğitmemiz gerekir, cahillerin bize ihtiyaçları vardır. Öğretmenler cahil oldukları gerekçesiyle öğrencileriyle iletişi

Sultan Vahdettin ve Stockholm sendromu

Bir sultanın, bir devlet başkanının adının Stockholm sendromu ile birlikte telaffuz edilmesi kulağa ve akla ters geliyor. Ancak tarihe baktığımızda hemen herkesin birtakım insani reflekslerle bu sendromu sergileyebileceğini görürüz. Önce Stockholm sendromunu hatırlayalım. STOCKHOLM SENDROMU1973'te Stockholm'de bir grup soyguncu bir bankada dört kad

Reyting mi önemli sanat mı

Tarih boyunca sanatçıların önüne onları ikileme sokan çatallı seçenekler çıkmıştır. Örneğin sanatçılar sanatlarını özgürce ifade etmek ya da iktidarların görüşleri doğrultusunda sanat icra etmek seçenekleriyle karşı karşıya kalmışlardır. Oysa sanatın temelinde sorgulama ve eleştirme olmalıdır. Ancak bunu yapabilenlerin sayısı fazla değildir. Molie