Yesevîzâde Alparslan Yasa

Yenisöz

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (55)

Mümâsili bir haber de 9 Eylûl 1934 târihli Cumhuriyet'te (s. 3) intişâr etmiştir: "Ankara 8 (Hususî) Ayasofyanın tamamının Bizans eserlerine ve eski âsara mahsus müze haline ve Sultanahmet camisinin de bir kütüphane haline ifrağı kararlaştırılmıştır." Kemalist Totaliter Rejimin efkârıumûmiyeye hitâb eden resmî gazetesi mâhiyetindeki Hakimiyeti Mil

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (54)

Mahmut Soydan'ın gazetesi ise, "Mutlak Şef"in Ayasofya Bizans Müzesi teftîşini, birinci sayfasında neşrettiği bir resim ve resim altı yazısıyle haber yapmıştır... (Milliyet, 7.2.1935, s. 1) Mahmut Soydan'ın gazetesinin resimli haberi: "Büyük Şef" (resimde, önde, ortada, yukarıya bakan şahıs), altı gün evvel Bizans Müzesi olarak açtırdığı Ayasofya

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (53)

(Cumhuriyet, 28.1.1935, s. 2) Müslüman eserlerinden temizlenen ve Bizans Müzesi'ne tahvîl edilen Ayasofya Câmii'nin açılıştan hemen evvelki mahzûn hâlinden bir görünüş: "Caminin içini kaplıyan halılar ve hasırlar kaldırılmıştır. Bu suretle yeni müzenin mermer zemini meydana çıkmıştır. Bir taraftan Ayasofyanın cami olmasından sonra ilâve edilen bazı

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (52)

Ayasofya, Müslüman eserlerinden "temizleniyor" Ocak 1935 sonunda, Ayasofya'nın Bizans Müzesi'ne tahvîli çalışmaları iyice ilerlemiş, bilhassa ecnebî turistler dikkate alınarak, 1 Şubat 1935'te Ayasofya Bizans Müzesi'nin açılması karârlaştırılmıştı. Herbiri bir şâheser olan Müslüman eserlerine artık Ayasofya'da yer yoktu! Hepsi Câmiden kovuluyor, sâ

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (51)

Binâenaleyh, hayâtının uzun devrelerinde Kaymakamlık, Vâlilik, Umûmî Müfettişlik ve kısa bir devre Aydın Meb'ûsluğu ile (9 Temmuz 1934 - 9 Haziran 1935'te sâdece on bir ay) Maârif Vekîlliği yapmış olan Zeynel Abidin Özmen (Niğde, 1890 Mudanya, 1.1.1966), bu işte, bir âletten başka bir şey değildir. "Güzel sanatlar birliği resim şubesinin Ankarad

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (50)

"Bu iş İcra Vekilleri Heyetince 2411934 te görüşülerek, caminin çevresindeki evkafa ait binaların Evkaf Umum Müdürlüğünce yıktırılarak temizlettirilmesi ve diğer binaların da istimlak ve yıkma ve binanın tamir ve muhafazası masrafları da Maarif Vekilliğince verilmek suretile Ayasofya camiinin müzeye çevrilmesi tasvip ve kabul olunmuştur. "24111934

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (49)

"Sekiz büyük Haç şimdi bütün parlaklıklarile görünmektedir" "Bu geçen sekiz ayda narteksin tonoslarının tonozlarının son temizleme işleri bitirilmiştir. Narteksi kaplıyan mermerler temizlenmiş, birçok yerleri tamir edilmiştir. Narteksin büyük yüksek pencereleri yıkanmış ve birçok kırık camları takılmıştır. Şunu söylemek isterim ki mermerlerin temiz

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (48)

"Ayasofya binası İstanbulun fethini müteakip camie kalbedildi. Ayasofyada hıristiyanlığa ait timsaller, tasvirler, levhalar asırlarca müddet bu islâm mabedinin kubbelerinde, kemerlerinde, duvarlarında halile durdu. Ancak tanzimat devrine doğrudur ki batıl bir düşünce bunların üzerine koca bir badana tabakası geçirmeyi akla getirdi. "Böyle olmakla b

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (47)

(Kurun, 22.11.1934, s.1) Devrin dîğer gazeteleri gibi, Ayasofya hakkında Münâfıkça neşriyât yapan (burada 4. sayfasında) -Us kardeşlere âid- Kurun (veyâ Vakit) gazetesinin 22 Teşrînisânî 1934 târihli nüshasının pek ibretâmîz birinci sayfası... Kurun'daki Münâfıkça ifâdeler: "San'at dünyâsı, Mozaikleri meydana çıkaran Türklere derin saygı duyuyo

Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (46)

(Cumhuriyet, 22.2.1934, s. 2) The New York Times gazetesi: Hz. Îsâ'yı hayâlen tasvîr eden bu Bizans mozaiği gibi, Ayasofya'nın sâir mozaiklerinin de gün ışığına çıkarılıp "eski hâline ircâ olunması" şerefi, Mustafa Kemâl'e âiddir... Sadri Ertem, Mustafa Kemâl'i têyîd ediyor: "Ayasofya'nın en müstahak olduğu vazîfe, Bizans Müzesi olmaktır!" Must