Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (53)

(Cumhuriyet, 28.1.1935, s. 2) Müslüman eserlerinden temizlenen ve Bizans Müzesi'ne tahvîl edilen Ayasofya Câmii'nin açılıştan hemen evvelki mahzûn hâlinden bir görünüş: "Caminin içini kaplıyan halılar ve hasırlar kaldırılmıştır. Bu suretle yeni müzenin mermer zemini meydana çıkmıştır. Bir taraftan Ayasofyanın cami olmasından sonra ilâve edilen bazı fazla kısımlar da kaldırılmaktadır..." (Yukarıdaki resmin haber metninden) "Ayasofya camiinin müzeye ifrağı için çizilen programın bu suretle ancak birinci safhası bitirilmiş, diğer ehemmiyetli noktaları henüz ikmal edilmemiştir. "Fakat seyyah mevsimi başladığından şehrimize gelecek Ecnebilerin burayı görebilmelerini temin için Ayasofyanın bugünden 1 Şubat 1935 itibaren umuma küşadı kararlaştırılmıştır. "Buranın müze olabilmesi için icabeden eksikleri her cumartesi günü tamamlanacaktır. Bu itibarla Müze her cumartesi günü kapalı olacak, sair günler saat ondan dörde kadar on bir kuruş dühuliye mukabilinde umuma açık bulunacaktır. Ayasofyanın tathiratı da bitmiştir. Yeni müze bu sabah saat ondan itibaren ziyaretlere açık bulunacaktır." (Zaman, 1.2.1935, s. 1) Müzeler Müdürü Aziz Ogan'ın Cumhuriyet muhâbirine verdiği îzâhata nazaran: "Caminin yan avlusu büyük eserlere tahsis edilmektedir. Bu kısımda, kaideler yapılacak ve imparator lâhdi, büyük taş yontmalar, sütunlar buraya, beton kaideler üzerine yerleştirilecektir. ... "Müzede eserlerin yerleşmiş olarak teşhiri ..., epeyce uzun bir zamanın işidir. Belki ağustosta bu da kabil olacaktır. Şimdilik ziyaretçilerin göreceği yalnız bu nefis yapılı binadır." (Cumhuriyet, 28.1.1935, s. 2) (Zaman, 2.2.1935, s. 1) Kemalist Hükûmetin, açılışını büyük bir telâşla turist mevsimine yetiştirdiği Ayasofya Bizans Müzesi'nin ilk ziyâretcileri olan 300 Alman turistinden bir grup... 1 Şubat 1935'te açılan Ayasofya Bizans Müzesi'nin ilk ziyâretcileri: Alman turistleri Tesbît edildiği vechiyle, 1 Şubat 1935'te, Ayasofya Bizans Müzesi, ziyârete açılıyor ve ilk ziyâretciler, Alman turistleri oluyor: "Evvelki gün şehrimize gelen 300 Alman seyyahı dün sabahdan itibaren şehri gezmeğe başlamışlardır. Seyyahlar dün açılan Ayasofya müzesini de gezmişler ve bu hususta seyyahlar arasında birinciliği almışlardır. Alman seyyahlar