Dünyada insan eğitmek, Kur'an sistemi ve Peygamberler mesleğidir. Bu büyük ve şerefli görevi üstlenip yaşayarak insanlara en güzel örnekler de peygamberlerdir.

Bu mukaddes ve şerefli görevi Cenab-ı Hakk, Kitabı Kur'an-ı Kerim'de en ideal şekliyle tafsilen beyan buyurmuştur. Fakat Lokman suresinde i'tikadî ve ahlâkî eğitimin temel ilkelerini ve işleyiş tarzını veciz ifadelerle anlatmıştır. Hazreti İbrahim aleyhisselamın büyük örnek mücadelesi, azmi, yiğitliği, tevekkülü, cesareti ve mantığı kullanışı destanlaşmıştır. Oğulları İsmail aleyhisselam ve İshak aleyhisselamın harika değerleri Kur'an'da anlatılmıştır ve tescil edilmiştir. Torunu Yakub aleyhisselam ve oğlu Yûsuf aleyhisselam, âlemlere destan olmuş harika değerler, hârika örneklerdir.

Bunları daha net ve kolay anlatabilmek için Lokman aleyhisselamın oğlunu eğitirken verdiği ilkeleri dile getirelim. Özellikle Lokman aleyhisselam daha dersine başlarken çok önemli iki maddeyi dile getirir. Çok önemli bu iki maddenin biri hikmet diğeri şükürdür. Rabbimiz; Lokman aleyhisselama hikmeti veriş sebebini, şükretmesi için olduğunu beyan buyurur. Lokman aleyhisselam öğretmen olarak hikmet sahibi olmalıydı bu da kul olması icabı idi. O yüzden onu şükür makamında eğitmeye başlar.

Dersini öğüt ile sürdürür. Önce Allah'a şirk koşmamasını öğretir. Şirkin büyük zûlüm olduğunu söyler. Allah'a şükretmesini ve anasına babasına müteşekkir olmasını anlatır. Fakat ana babasının kendini şirke zorlamaları karşısında onlara itaat etmemesi hususunda uyarır. Ancak dünya hayatında onları rencide etmemesini de tembihler. İyi davranmasını telkin eder. Lokman aleyhisselam, öğüdüne devamla ve ısrarla anlatır: Ey "Yavrucuğum! Yaptığın iş bir hardal tanesi ağırlığında bile olsa ve bu, bir kayanın içinde veya göklerde yahut yerin derinliklerinde bulunsa, bile Allah onu önüne çıkarır."

Bundan sonra Lokman aleyhisselam öğüdünde ibadete dikkat çeker ve derki; "Yavrucuğum! Namazı kıl, marufu emret, münkerden nehyet ve sana isabet eden kötülüğe sabret. Şüphesiz bu, kesinlikle gerekli işlerdendir." Sonra ahlâkî değerleri öğütle şöyle anlatır: "Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme, yeryüzünde böbürlenerek yürüme! Zira Allah, kendini beğenmiş, övünüp duran kimseleri asla sevmez." Bunu da dile getirdikten sonra eğitim görenleri daha da olgunlaşması için birkaç maddeye de dikkat çeker: Ve yürüyüşünde dengeli ol, sesini alçalt. Gerçekten, seslerin en ayarsız olup rahatsız edeni, eşeklerin sesidir. (Lokman: 3112-19) der. Böylece dersi bitirir. Daha bundan başka Kur'an-ı Kerim'de insanlığın geçmişte de görmediği ve gelecekte de gelme ihtimali hayal edilemeyen çok ibretlik olaylar vardır.