Osmanlı'nın Bâtınîleri hem Sünnî anlayışı korumak adına dışın içinde, hem de fetihlerde onlara etkili bir rol yüklemek üzere Batı sınırında tutma siyaseti, bu yanıyla salt dini itikadi değil, ekonomi ve muharebeyle de ilgili bir siyasettir. Bu bağlamda, Bâtınîler fetih yolunda muharebe imkanları bakımından merkezin dikkatinde bulundurulmakla ve fe
17.09.2024
47
Önceki yazımızı, "Sünnî anlayışa tabi Vahdet-i Vücud'un, kurulmasına ramak kalmış Osmanlı'nın sadece Sünnî ve heretik unsurlarıyla İslam ümmetini değil, kitap ehli olan ve olmayan unsurları da yöneteceğine dair mümince bir ferasetten kaynaklandığına ve onun hitabının o zamanki devlet ehlince de doğru anlaşıldığına dair bir tereddüdümüz yoktur." diy
14.09.2024
43
Bâtınîlerin ürettikleri şiddetin, siyasette olduğu gibi ilmî yönden de karşıtlık esasına oturtulması Selçuklu uleması için kaçınılmaz olmuştur. Zira Gazzâlî'nin de dahil olduğu Selçuklu ulemasının ümmetindevletin bekasına mahsus kaygıları çokça öne çıkmış, bu sebeple Bâtınîlerin sapkınlık ve aşırılık üzerine kurulu düşünceleri Müslümanların bir iç
12.09.2024
34
Mustafa Alican'ın İsmailîlerle Fâtımîlerin kimliğine dair tespitlerinde kalmıştık: "İsmailîler, Ehl-i Beyt imamlarının altıncısı olan Cafer-i Sadık'ın vefatından sonra, onun halef olarak tayin ettiği oğlu Musa Kazım'ı değil, diğer oğlu İsmail'i imam tanıyan kimselerdi. Ortaya çıkışından itibaren Şiiliğin aşırı yorumlarını benimseyen ve bâtınî (ezot
10.09.2024
52
Müslüman Anadolu Türklerinin zafer ayı olan Ağustos ilgili kutlamalarla geride kaldı ama Kemalistlerin Osmanlı sonrası beka mücadelesinin İstiklâl savaşının nihayeti hükmündeki Büyük Taarruz kutlamalarını kendi varlık gösterisine dönüştürme-lerine mahsus tartışmalar sürüyor.Bize göre tartışan tarafların konuyla ilgili ısrarla ıskaladıkları en öneml
07.09.2024
52
Ebü'r-Reyhân el-Bîrûnî(ö. 4531061), on parmağına onlarca marifetin bahşedildiği alimlerimizin biridir. Harezm'de doğmuş, astronomi, matematik, fizik, tıp, coğrafya, tarih, seyahat, dinler ve mezhepler tarihiyle meşgul olmuştur. el-Cemâhir fi Ma'rifeti'l-Cevâhir (Kıymetli Taşlar ve Metaller Kitabı, trc.: Emine Sonnur Özcan, TTK) adlı kitabının mukad
05.09.2024
44
Medeniyetimizde sanat edebiyat yazı nazariyatına dair yaptığımız küçük kazıda yolumuzun düştüğü eserlerden biri de Fuzûlî'nin Farsça kaleme aldığı Rind ü Zâhid adlı risalesidir (Sıhhat ve Maraz ile birlikte, trc.: Hüseyin Ayan, Büyüyenay, İstanbul 2012). Fuzûlî bu risalesinde Rind ile Zâhid'i özel isim olarak kullanmış olsa da onları tasavvuftaki
03.09.2024
43
Geçtiğimiz ay Lâmiî Çelebi'nin 'Münâzara-i Bahâr u Şitâ'sıyla, Sezai Karakoç'un Leylâ ile Mecnun mesnevisinin sebeb-i teliflerinden hareketle, yazma ve yazarlık anlayışındaki bozulmanın boyutlarına işaret etmek, daha açık bir söyleyişle azgınlığı kanıksanmış sekülerleşmeye dikkat çekmek için yazdığım 5 yazının mürekkebi kurumadan, Ketebe'nin Ağusto
31.08.2024
44
Gazzâlî'nin (rahimehullah) yazı nazariyatıyla ilgili görüşlerinden hareketle, son üç yazıda zikrettiğimiz tüm kavramlara ve ıstılahlara, Allah ile kulu arasındaki bağa yani Allah ile başlayıp Allah ile biten ya da Allah ile bitip, Allah ile başlayan akışa mahsus söylediklerimize yetkin bir örnek olarak, İbnü'l-Arabi'nin (rahimehullah) Fusûsu'l-Hike
29.08.2024
50
İmam Gazzâlî'nin yazma arzusunu iradeyle ilişkilendirdiğini, zengin bir manaya sahip olması nedeniyle bu kavramı müstakil olarak ele almamız gerektiğini söylemiştim. Gerçekten de iradenin kelam ilminin çetin meselelerinden biri olması nedeniyle bizim bir köşe yazısının hacmi içinde o bilgiyi ihata etmemiz mümkün olmadığı gibi, günümüzün üfürükten t
27.08.2024
50
282
276
248
246
© 2024
