Baştan ifade edeyim ki, –önceki bir yazımda da belirttiğim gibi– tasavvuf, Kur'an ve Sünnet'in bütün inananlarından istediği, kültürümüzde zühd denilen sade hayat'ın adıdır. Bu yüksek anlamıyla tasavvuf İslam ahlakının zirvesidir. Ancak her iyi şey gibi tasavvufun da –bilerek veya bilmeyerek– kötüye kullanılması çok ağır bireysel ve toplumsal zarar
10.09.2025
67
Çoğumuz, 'imanın şartları' dediğimiz inanç ilkelerini kabul eden, ibadetlerini iyi kötü yerine getiren ve kimseye zararı ziyanı dokunmayan insanı dindar sayarız. Bu doğru ama eksik bir dindarlık tanımıdır. Nitekim Hz. Peygamber, hoyrat, kaba saba insanları dindarlık yönünden eksik görüyordu. İnanç ve ibadetlerin yanında, birçok olumlu tutumu da din
03.09.2025
74
Yerine göre konuşmanın mı susmanın mı doğru olduğunun ölçüsünü Hz. Peygamber "Ya hayırlı konuş ya da sus" buyurarak özetle vermiştir. Buna göre hayırsız konuşacaksak veya hayırlı konuşsak bile konuşmamız masum insanlar için kötü sonuçlar doğuracaksa susmasını bilmeliyiz.En az 2500 yıl öncesinden beri insan –İslam düşüncesindeki deyimiyle– "el-hayvâ
27.08.2025
70
"Kirli eller" kavramı Batı'da ortaya çıktı; daha çok siyaset alanında kullanılan bir deyimdir. Siyaset ve siyasetçi üzerine Batı'daki eleştiri literatürü oldukça zengin. Bizde o anlamda bir kültür hâlâ yok.Batı'da bu eleştiri için sıklıkla kullanılan "kirli eller" (dirty hands) deyimi Kitab-ı Mukaddes'ten geliyor olabilir. İşaya 59/3'te şöyle denil
20.08.2025
71
Pakistan'ın şair filozofu Muhammed İkbal'e nispet edilen başlıktaki söz acı da olsa gerçeği dile getirmektedir. "İslâm" ile "Müslümanlık" kelimelerini çok zaman birbirinin yerine kullansak da bu iki kelime kesinlikle birbirinden farklıdır. Dolayısıyla Müslümanın yaptığı kötü işler İslam'a mal edilemez.İslâm, tanımını Kur'an'da ve Hz. Peygamber'in s
13.08.2025
93
Bir önceki yazımda, 'din'in amacının "celb-i menfaat, def'-i mazarrat/mefsedet" şeklinde formüle edildiğini, Allah ihtiyaçtan münezzeh olduğu için bu ifadedeki "menfaat" ve "mazarrat"ın insanla ilgili olduğunu belirmiştim. Hanefî usûlcülerinin önem verdikleri, "gelişen şartlara göre bireylerin ve toplumların hayatlarını 'güzelleştirici' ve rahatlat
30.07.2025
111
Meşhur tanımda 'din'in, insanların dünya ve ahiretlerini mutlu kılmayı amaçladığına dikkat çekilir. Eski kaynaklarda dinin bu amacı kısaca "celb-i menfaat, def'-i mazarrat/mefsedet" şeklinde formüle edilmiştir (Mesela bk. Gazzâlî, Şifâʾu'l-Ğalîl, Bağdat 1971, s. 159). Allah ihtiyaçtan münezzeh olduğu için tanımdaki "menfaat" ve "mazarrat" insanla i
23.07.2025
77
Din âlimlerimizin baskın kesimi, mezheplerin teşekkül etmeye başladığı hicrî üçüncü yüzyıldan itibaren Kur'an'ı, görünüşte dinî kaygılarla, gerçekte ise daha çok mezhebî, siyasal, etnik vb. sebeplerle lafızcı ve parçacı okuma ve yorumlama yöntemini tercih etmiş, bu yaklaşımı ısrarla sürdürmüşlerdir.Bu yaklaşım, ulemanın üzerinde ittifak ettiği, bir
16.07.2025
89
Ülkemizde yaz sıcaklarının başlamasıyla orman yangınları da başladı. Küçük bir hata veya ihmal telafi edilemez kayıplara yol açabiliyor. Elbette vatanımızı seviyoruz. Ama sevgi bir duygu, sevdiğimizi koruyup esirgemekse akıl ve bilgi meselesidir. İnsanoğlu akıl ve bilgiden ziyade duygularının etkisiyle davranıyor ve her konuda aklını duygularının b
09.07.2025
85
Kur'ân-ı Kerîm siyasal bir yönetim şeklinden bahsetmez; toplumda salâh (barış ve güvenlik), adalet ve hakkaniyetin hâkim olması; haksızlık, zulüm ve fesadın önlenmesi gerektiğinden söz etmekle yetinir; ötesini insanların tercihine bırakır. Geleneksel Sünnî İslam'da ilk tecrübe şûrâ (danışma) ve seçim şeklinde olmuştur. Devlet başkanını (imam, halif
02.07.2025
84
265
259
242
227
© 2025
