Özbekistân'daki din büyüklerimiz

Özbekistân'da, "Silsile-i aliyye" denilen büyük âlim ve velîlerin hemen hemen üçte biri 12 zât bulunmaktadır. Buhârâ ve civârında bulunan zevâttan bazıları şunlardır: 1- Abdülhâlık Goncdüvânî Gucdüvânî hazretleri, "Silsile-i aliyye"nin dokuzuncusudur. Babası Abdülcemîl Malatyalı idi. Hızır aleyhisselâm, "Ey Abdülcemîl! Senin bir erkek evlâdın olacak. İsmini Abdülhâlık koyarsın" buyurdu. Abdülcemîl, daha sonra Buhârâ'nın Goncdüvân kasabasına yerleşti. Çok geçmeden bir erkek evlâdı oldu ve ismini Abdülhâlık koydu. 2- Buhârâ'ya takrîben 30 km uzaklıkta bulunan Rîveger köyünde dünyâya gelen Ârif-i Rîvegerî hazretleri, "Silsile-i aliyye"nin onuncusudur. 3- Buhârâ'nın Fağne köyünde doğan, Mâverâünnehr'in Tûr-i Sînâ gibi mukaddes bir yer olmasına vesîle olan, orayı nûrlandıran büyük âlim ve velîlerden Mahmûd-i Encirfağnevî İncirfağnevî hazretleri, "Silsile-i aliyye"nin onbirincisidir. 4- Buhârâ yakınlarındaki Râmiten kasabasında doğan, "Azîzân" ve "Pîr-i Nessâc" sıfatlarıyla anılan Alî Râmitenî hazretleri, "Silsile-i aliyye"nin onikincisidir. 5- Hâce Alî Râmitenî'nin talebesi olan ve Buhârâ'ya bağlı Semmâs köyünde doğan Muhammed Bâbâ Semmâsî hazretleri, "Silsile-i aliyye"nin onüçüncüsüdür. 6- Muhammed Bâbâ Semmâsî'nin talebesi, Behâeddîn-i Buhârî hazretlerinin hocası ve Hazret-i Hüseyin'in soyundan olan Seyyid Emîr Gilâl (Gülâl, Külâl) hazretleri, "Silsile-i aliyye"nin ondördüncüsüdür. 7- İslam âlimlerinin en meşhûrlarından olan, tasavvufta en yüksek derecelere ulaşan, zamanında ve kendinden sonraki asırlarda pek çok insanın, hidâyetine, doğru yola kavuşmasına vesîle olan Seyyid Muhammed Behâeddîn Buhârî hazretleri, "Silsile-i aliyye"nin onbeşincisidir. Allahü teâlânın sevgisini kalplere nakşettiği için, kendisine "Nakşibend" denir. 1318'de Buhârâ'ya yakın "Kasr-ı Ârifân"da doğdu. 1389'da yine orada vefât etti; kabr-i şerîfi oradadır. Henüz o doğmadan, zamanın