Almanya Güvenlik ve Dış Politika Enstitüsü (SWP) 1 Şubat 2024'te "Türkiye küresel silah ihracatçısı olma yolunda" başlılı bir rapor yayınladı.

Rapor önce bir Türk savunma sanayii tanımı yapıyor:

- "Türkiye silah ve savunma politikasında egemenlik çabasında. İHASİHA, Atak savaş helikopteri, Altay tankı, Anka hayalet savaş drone'u, Kaan savaş uçağı geliştirdi. Türk yapımı ilk uçak gemisi TCG Anadolu gibi projelerle 'bölgesel liderlik' konumunu pekiştirmeyi amaçlıyor."

- "Sektöre sistematik teşvik veriyor, teknoparklar, start-up'lar, üniversitelerle 'know-how' yaratıyor. 2023'te silah üretiminin yüzde 80'i Türk şirketleri tarafından sağlandı. Bir yıl önce yerli şirketlerin payı yüzde 73'tü. Sektörde çalışan sayısı da 2016'da 35.502 kişiyken 2022'de 81.132'ye ulaştı."

- "Türkiye böylece dışa bağımlılığı azaltıyor, kendi sistemlerini üretiyor ve 'Made in Türkiye' damgasıyla ihraç ediyor. Stokholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün (SIPRI) en büyük 100 savunma şirketi listesinde 4 Türk şirketi (Baykar, Aselsan, TAI, Roketsan) 2022'de ilk kez yer aldı. 2023'te, Polonya, Romanya ve Arnavutluk gibi NATO üyeleri de dahil 185'ten fazla ülke Türkiye'den askeri ürün aldı."

- "Türkiye NATO için de askeri teknoloji ürünleri geliştiriyor. Örneğin NATO-Intel FS2 projesinin keşif altyapısının tüm yazılımı Türk şirketi STM tarafından geliştiriliyor."

Ardından, Türk savunma sanayii ürünlerini 'çekici' yapan unsurları sıralıyor:

- "Türk savunma sanayii son on yılda hızla gelişti ve ürünleri askeri açıdan 'kullanılabilirliğini' defalarca kanıtladı. Bayraktar TB2 drone'ları birçok ülkeye ihraç ediliyor. Özellikle çatışma bölgeleri olan Ukrayna, Karabağ, Suriye, Kuzey Irak ve Libya'da kendini kanıtladı."

Sonra, Türkiye'nin bu ilerleyişinde 'NATO müttefiklerinin' katkısına (!) dikkat çekiyor:

- "Türkiye, ABD, Kanada ve Avrupa'nın askeri kısıtlama, ambargo ve yaptırımları nedeniyle stratejik bir karar alarak savunma sanayiinde yerli üretime yöneldi. Bu dönüşüm 2015 yılından sonra başladı." (Ardından 15 Temmuz darbe girişimi geldi. M.K.)

- "Türkiye, F-35 programından dışlandı ama şimdi bir Avrupa ortaklığı olan Eurofighter almak istiyor. Ancak bu kez de Almanya ve İtalya buna ayak diriyor. Almanya ayrıca Türkiye'ye savunma ihracatını hala kolaylaştırmadı. Bu durum, Türk savunma sanayii politikasını daha da güçlendirir."

- "Türk askeri ürünlerinin dünyada gördüğü itibar, Türkiye'nin bu konuda uluslararası alanda kalıcı olacağını gösteriyor. Bu da Türkiye'nin dış politika ağırlığını güçlendirecektir."

Ve nihayet, NATO müttefiklerinin Ankara ile işbirliğinde yeni bir döneme işaret ediyor:

- "Türkiye'yi (ambargo ve yaptırımlarla) stratejik özerkliğe teşvik etmek yerine Batı askeri-endüstri sistemlerine entegre etmeye devam etmek daha anlamlıdır. Eurofighter Typhoon'ların Türkiye'ye satışı, ticari silah ihracat anlaşmasından çok daha fazlası olacaktır."

- (Buna karşılık) "Örneğin insansız hava araçları gibi Türk askeri ürünlerinin Bundeswehr'e (Almanya Ordusu) ihraç edilmesi şeklinde yeni işbirliği formatları için fırsatlar da açılabilir."

Alman politika yapıcılarına "Türkiye'yi dışlamak yerine birlikte çalışalım. Hem Türk İHASİHA'larını da alabiliriz" önerisi kulağa hoş geliyor.

Ancak rapor bunu 'şartsız' söylemiyor.

"Ankara'yı yapıcı bir şekilde hesap verebilir tutmaya çalışmak ve Rusya'ya yönelik yaptırım politikasına uyumunu sağlamak ancak böyle mümkün olabilir" diyor.

Hesap sorulacakverilecek konular 'birlikte' belirlenirse;

Örneğin terörün, terör örgütünün ve uzantılarının tanımı birlikte yapılır, terör örgütleri ve uzantıları Türkiye aleyhine kullanışlı enstrüman olarak görülmezse;

Rusya ve diğer bölgesel aktörlerle ilişkiler konusunda 'birlikte' politika geliştirilirse;

Hesap sormaverme karşılıklı olursa;

Bunlar da 'şart' değil 'müzakere konusu' haline gelir.

Rapor, bu anlamı da ihtiva edecek şekilde Almanya politikası haline gelirse, yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.

İngiltere, uzun süredir bu yönde bir eğilim gösteriyor. Almanya'nın tavrı, Fransa ve İtalya için de belirleyici olur.

45 YIL ÖNCEKİ ORTADOĞU'YA DÖNÜŞ

ABD merkezli haber ajansı Associated Press (AP), hafta başında "İsrail ordusu, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah'a girerse, Mısır da, İsrail ile savaşı bitiren 1979 Camp David Barış Anlaşması'nı askıya alacak"