Mustafa Çağrıcı

Karar

Bizde sorgulama ve eleştiri kültürü

Tüm tecrübeler gösteriyor ki, insanlığın bu dünyadaki nihai amacı erdemli, huzurlu ve mutlu olarak yaşamaları ve onlara bu hayatı sağlayacak olan iyi ve âdil toplum ve yönetimlerin oluşturulmasıdır.Fakat Müslüman toplumların tarihine bakıldığında genel olarak Kur'an sonrasında oluşan kültürde yukarıda özetlenen bireysel ve toplumsal amaçların özell

İyiliğin yanında, kötülüğün karşısında olma ilkesi

İslâm toplumlarında ahlâkî sorumluluk şuurunun meydana gelmesini sağlamayı amaçlayan Kur'ân-ı Kerîm'in iyiliğin yanında, kötülüğün karşısında olma (emr bi'l-ma'rûf, nehy ani'l-münker) ilkesi İslâm'ın temel dinamiğidir. Aslında teorik olarak en mütevazı sivil toplum örgütünden Birleşmiş Milletler gibi uluslararası örgütlere kadar birçok ulusal ve ul

Hadislerde dalkavukluk yapanlar yaptıranlar

Şark toplumlarında gök kubbenin altında hâlâ değişen bir şey yok. Önemli konularda, mesela siyasette, hukukta, ekonomide, eğitimde şekiller ve nicelikler değişiyor, olumsuzluklar daha geniş kitlelere yayılıyor. Ama çağın şartlarına göre, olumsuz olandan olumlu olana doğru bir mahiyet ve nitelik gelişmesi göremiyoruz. Bu, kuruntu değil, gerçek."İsla

Kurbanın anlamı, kurban kesmenin hükmü

Peygamberimizin deyimiyle bayramın gölgesine girdik. Okurlarımın kurban bayramını tebrik ediyorum. Âlem-i İslâm'ın ağır sorunlar yaşadığı bir dönemden geçiyoruz. Müslüman toplumlar, kendilerinin bilinçli gayretleri ve Yüce Rabbimizin inayetiyle huzur ve esenlik dolu bayramları da yaşarlar inşaallah.Kurban Arapça bir kelimedir; "yakınlaşma" demektir

Adalet-Eşitlik ilişkisi

Ne kadar gerçek bilmiyorum ama son zamanlarda yönetim ve yargı kurumlarının siyasal mensubiyetlere göre ayırımcılık yaptığına dair yaygın bir kanaat var. Toplumumuz, siyasetle bir şekilde ilişkisi bulunan birçok konuda olduğu gibi yönetim ve yargının âdilliği ve tarafsızlığı konusunda da son yıllarda başka hiçbir toplumda görülemeyecek kadar- derin

Kur'an'a göre Allah'ın sevmedikleri

Geçen haftaki yazımda Kur'ân-ı Kerîm'de "Allah şunları sever" "Allah şunları sevmez" şeklinde bazı ifade kalıplarının geçtiğini belirtmiş, Allah'ın sevdiklerini bildiren ayetleri sunmuştum.Bu yazımda da Allah'ın sevmediklerini açıklayan ayetleri paylaşacağım sizlerle.Tabii ki Kur'an'da kötüler ve kötülükler hakkındaki ayetler bunlardan ibaret deği

Kur'an'a göre Allah'ın sevdikleri

Kur'ân-ı Kerîm'de "Allah şunları sever" "Allah şunları sevmez" şeklinde bazı ifade kalıpları geçer. Bunlarda Allah'ın sevdiği ve sevmediği insanların niteliklerinden bahsedilir. Bu niteliklerden ahlakla ilgili olanların diğer niteliklere oranı, Kur'an'a göre makbul dindarlıkta ahlakın yerini ve ağırlığını göstermesi bakımından önemli bir veri sayı

Kur'an'ın ahlaka verdiği öneme dair birkaç not

İslâmî öğretinin ana kaynağı Kur'ân-ı Kerîm'dir; dinimizle ilgili her konuda ölçü alacağımız ilk kaynak Kur'an'dır; ahlak da buna dâhildir. Önceki bir yazımda da belirtmiştim; defalarca yaptığım Kur'an taramalarında ayetlerin yaklaşık üçte birinin ahlakla ilgili olduğunu gördüm. Buna rağmen Kur'an'ın içeriğini tespit eden klasik kaynakların hiçbiri

Bir adalet ve özgürlük şehidi: Şamlı Gaylân

İslam dünyasında dinî değerler ilk defa (Hz. Peygamber'den vefatından yaklaşık 30 yıl sonra kurulan) Emevî devleti zamanında veya biraz öncesinde muhaliflere karşı siyasal amaçlı yorumlanmaya ve kullanılmaya başlandı. Bu ideolojik tutuma karşı direnenler de vardı; Tâbiîn döneminin saygın âlimi Hasan-ı Basrî (ö. m. 728), daha radikal bir üslûpla Ma'

Adaletin İslâmî felsefesine bir örnek

Görebildiğim kadarıyla klasik Müslüman ulema arasında hem Kur'an ve hadislerden hem de zamanının ilmî ve felsefî birikiminden yararlanarak 'adalet'i en iyi anlatanlardan biri, belki de birincisi Râgıb el-Isfahânî olmuştur. O, ahlak ve insana dair kitaplarının yanında, Kur'an tefsiri, Kur'an terimleri sözlüğü ve edebiyat alanlarında da eserler yazmı