Yıllar önce Muallim Naci'nin "Ey Şehsuvar!.. Dur" şiirini okumadan, başlığına bakarak bir kahramanlık şiiri sanmıştım. Sonra Hikmet Feridun Es'in "Tanımadığımız Meşhurlar" başlıklı yazı dizisini okuyunca şehsuvarın asker değil, Ahmet Mithat'ın biricik kızı Mediha Hanım olduğunu öğrendim. Meğer mesele aşkmış, Naci o sıralar daha 14 yaşında olan ve h
05.02.2024
38
Bu hafta da eski İstanbul'un kenar mahallelerindeki hayatı, insanları, onların inançlarını, geleneklerini, dillerini başarıyla anlatan Hüseyin Rahmi'den bahsedeceğim.O, Ahmet Rasim'le beraber, Ahmet Mithat Efendi'den gelen popüler roman çizgisinin önemli isimlerinden biri. Sonra Ercümend Ekrem, Osman Cemal Kaygılı gibi yazarlar bu çizgiyi -kaybolan
29.01.2024
33
Bugünkü yazımda Tanzimat döneminin ünlü dilbilimci ve sözlükçüsü, roman ve tiyatro yazarı Şemseddin Sami'nin özel hayatına dair bazı bilgiler vereceğim. Bu bilgileri Hikmet Feridun Es'in 1945 yılında "Akşam" gazetesindeki yazılarından derledim. Es, 1944-45 yıllarında "Akşam" gazetesinde dönemin bazı ünlü ismimleri veya yakınlarıyla konuşmuş, bu yaz
22.01.2024
44
Kış geldi ya grip baş köşede!.. Çoğumuza şöyle bir selam veriyor ve en az bir hafta yatağa seriyor.Eskiden gribe doktorlar enflüenza, vatandaş da vücudu paçavraya çevirdiğinden 'paçavra hastalığı' dermiş. Sermet Muhtar Alus, grip kelimesinin Batı dillerinde "tırnak atarak pençelemek" anlamındaki 'grippier' kelimesinden geldiğini yazıyor. Enflüenza
15.01.2024
31
ABD'de Vietnam Savaşı sürecindeki belgelerin bir büyük yalan olduğunun ortaya çıkması üzerine Hannah Arendt, "Siyasette Yalan Pentagon Belgeleri Üzerine Düşünceler" (Çev. İmge Oranlı- Berfu Şeker, Sel Yay., 2021) adlı çalışmasında siyasetle yalan arasındaki kadim münasebeti irdeler. Aslında George Orwell'in "1984"ünde de görüldüğü üzere özellikle
08.01.2024
48
Yaban", "Ateşten Gömlek"e göre sosyolojik ve psikolojik tahlilleri bakımından daha başarılı bir roman. Halide Edip'in romanı duygusal bir aşk öyküsü üzerine kurulmuştu, Ayşe eserde daima odak noktasında yer alan bir 'vatansever sevgili' tipiydi. Aşk, Milli Mücadele'nin önüne geçmişti. Anadolu birkaç figür dışında, -örneğin Keziban, Mehmet Çavuş- yo
01.01.2024
40
İnsan hayatın seviyesi değil artık ve ben çağımdan memnun değilim. Kendimin hizasında bana doğru ışıyarak akan bir zaman göremiyorum. Kendimi seviyorum, elbette yaşadıklarımın sahibiyim, pişmanlıklar veya yazıklanışlar içinde dönüp durmuyorum fakat insanın kendisine layık gördüğü bu yaşama biçimini de asla kabul etmiyorum. Şahsımı her türlü aidiyet
26.12.2023
39
Bu yıl, Cumhuriyet'in 100. yıldönümüydüBir ara Milli Mücadele'yi konu edinen ilk romanlardan Halide Edip'in "Ateşten Gömlek"i (1922) ile Yakup Kadri'nin "Yaban"ını (1932) tekrar okudum. Bitirince ilk hükmüm her iki romanın da bir edebî eser olarak pek başarılı olmadığıydı.Önce Halide Edip'in "Ateşten Gömlek"i (Atlas Kitabevi, 1992) üzerinde durmak
25.12.2023
39
Modernizmin en önemli niteliği hızdır. Hıza, ilerlemek, çok üretmek, güçlü ve zengin olmak, refah içinde yaşamak için gerek vardı. Bu bağlamda günümüzde tüm hayata ve zamana verimlilik mantığı egemendir. Dolayısıyla modern insandan beklenen, performansını ve zamanını daha çok üretmeye ayarlamasıdır. İsmet Özel, "İnsanın gölgesiyle tanımlandığı bir
18.12.2023
46
İnsan aklı, iki temel alana dikkat kesilerek birtakım kanunlara ulaşır. İlk alan, zaman ve mekânda, görünür, duyulur ve dokunabilir olan fenomenler âlemidir. Fiziksel, doğal olgular mukadder olarak akla kendini dayatır ve bunun sonucunda akıl birtakım 'zorunlu kanunlar'a ulaşır. Bu, Kant'ın deyişiyle teorik akıldır. Bir de bilinmeyen varlık alanı v
11.12.2023
45
202
178
172
168
© 2023
