Duymuşsunuzdur, "Meryem orucu" diye bir tabir var. "Susma, konuşmama" şeklinde tutulan bir oruçtur bu. Böyle bir orucun varlığını biz Kur'ân-ı Kerim'den öğreniyoruz. C. Allah, Hz. Meryem'e hitaben şöyle buyurur: İnsanlardan birini görürsen de ki "Ben Allah'a oruç (susup konuşmama) adadım. O bakımdan bugün hiçbir insan ile konuşmayacağım." (Meryem sûresi 19, âyet: 26) Hz. Meryem'in yaşadığı dönemde orucun şartlarına, bugünküne (yememek, içmemek, mukarenette bulunmamak) ilaveten "konuşmama" da mı dâhildi, yoksa o gün oruç sadece "susma, konuşmama" şeklinde mi tutuluyordu, bunu bilmiyoruz. Kâzî Beyzâvî Tefsiri'nde, yukarıda mealini verdiğimiz âyet açıklanırken yer alan şu ifadeye bakılırsa o gün orucun şartlarından biri de "konuşmamak" gibi görünüyor: "Ve kânû lâ-yetekellemûne fî-sıyâmihimOnlar oruçken konuşmazlardı." (Tefsîr-i Kâzî Beyzâvî, c. 2, İst. 1314, s. 35) Her hâlükârda "susmak, konuşmamak"la oruç arasında bir ilgi olduğu açık. Binâenaleyh, günümüzde hem oruç tutup hem de gıybet eden, dedi-kodu yapan, sövüp sayan insanların oruçlarının sıhhatini tartışmak gerekir diye düşünüyorum. Efendim, oruçlu kişi bazı kötülükler yapıyorsa, yaptığı bu kötülüklerin cezasını ayrıca çekecek. Şartlarını yerine getirdikten sonra tuttuğu orucun sıhhatiyle bu kötülüklerin ne alakası var, diyeceksiniz. Bize anlatılan din anlayışına göre haklısınız. Zira din bize, üzerimize düşen vecibelerden beşini yaptık, üçü kaldı gibi ticarî bir mantıkla anlatılmaktadır. Oysa din bir bütündür, emir ve yasaklardan maksat da nefsi terbiyedir. Nefsi terbiye etmedikten sonra şeklen namaz kılmanın yahut oruç tutmanın bir faydası olur mu bilmem. Maalesef biz her işimizde olduğu gibi ibadetlerimizde de şekilde kalıyoruz, işin özüne inemiyoruz. Bugünlerde televizyon vaizlerinin orucu nasıl anlattıklarına ve onlara hangi soruların sorulduğuna dikkat edin: - Efendim, sakız çiğnemek orucu bozar mı - Kişinin tükürüğünü yutması orucunu bozar mı - Namahreme bakmak orucu bozar mı - İhtilam olmak orucu bozar mı Oysa orucun özüneruhuna inilebilse sorulacak sorular çok daha farklı olurdu: - Hak yemek orucu bozar mı - Yalan söylemek orucu bozar mı - Gıybet etmek orucu bozar mı - Küfretmek, sövüp saymak orucu bozar mı Ramazanı fırsata çevirip televizyon kanallarında