Roller, Esas-Teferruat, Ehem-Mühim

B.

Madem öyle, en baştan başlayalım. Muradımız ayan olsun. Hayat bir roller kırk yamasıdır. Size ait rollerin sürekli değiştiği, mevcut duruma göre paralel ve karşıt rollerin husule geldiği bir vetire. Babanızın evladı, evladınızın babasısınızdır. Trafikte yol veren yahut verilen durumuna geçişiniz ise daha ani bir değişimdir. Bulunduğunuz mevki itibarıyla idare eden de olabilirsiniz idare edilen de. O anki rolünüzün muktezası neyse yerine getirilir. Evine ziyaretine gittiğimiz okul müdürümüz bize çay servisi yaparken muvakkaten hizmet rolünü üstlenmişti de, biz talebeler ne yapacağımızı şaşırmıştık. Mutat perşembe ziyaretlerimizde, devlethanesinde şeref bulduğumuz velinimetimiz, hocamız Sadettin Ökten beyefendi büyüğümüz kahve kupalarını taşırken ezim ezim ezilmemiz de bu cümledendir. O muvakkat rol dönüşümü ne hocamızı hocalıktan ne de bizi talebelikten başka bir mevkiye taşır. Böyledir. Rolünüz size bir tutumu icbar eder yahut mümkün kılar; mucibince amil olursunuz. Olmazsanız, işte o görgüsüzlüktür.

Ehemmiyet sıralaması da hayatımıza tesir eden bir diğer unsur. Birincil olanlar ve tali olanlar hayatımıza farklı şekillerde katkı sağlıyor. Birincil olanlar esas, tali olanlar ise teferruattır. Lakin teferruat hiç de kulağa geldiği gibi, tümden ehemmiyetsiz bir şey değildir. Merhum büyüğüm, gözlük misalini verir "Gözlüğün merceği esastır, çerçeve teferruattır. Çerçeve olmadan mercek gözde durmaz" buyururdu. Ezcümle bazen teferruat en az esas kadar mühim olabilir, lakin esasın yerini tutmaz. Çerçeveyi gözünüze tutuverin bakalım, mercek olmadan fayda sağlayacak mı