Atatürk'ün Sünni devleti

Aleviler konusu...Başörtüsü konusu...Tartışmalara katkı sunayım:Atatürk gerçekçiydi; inançsız devlet istemedi.Murat Bardakçı'nın deyişiyle"köylü İslam"ne yazık ki bunu hiç anlamak istemedi.Prof. Yalçın Küçüktespitinde haklıydı; Türkiye'deki İslamcıların büyük çoğunluğu dini bilmekten uzak!Devletin herhangi bir dini-mezhebi kendi inancı olarak ilan etmesiya da herhangi bir dini-mezhebiayrıcalıklı, teşvik edilen bir hale sokması o dinin mezhebin devlet dini olarak adlandırılması anlamına geliyor.Selçuklular, Osmanlılar ve Türkiye, devlet-din ilişkisini Sünnilik üzerine inşa etti. Örneğin:Elmalılı Hamdiile 1926 yılında Kuran çevirisi için sözleşmeye şu madde kondu:-"İtikatta ehlisünnet ve ameldeHanefi mezhebinebağlı kalınmak üzere ayetlerin ihtiva ettiği, dini şeri, hukuki, içtimai ve ahlaki hükümler açıklanacak."Atatürk kişisel olarak"ateist", "deist" ya da inançlı diyebilirsiniz ama hakikat olan şu: Diyanet İşleri Başkanlığı aracılığıyla Sünni devletinşa etti. Hep yazıyorum; ABD ve Fransa'dan ayrılır bu konuda. Türk devleti, dini dışarıda bırakmadı, içselleştirdi.Peki,neden Sünni devletSelçuklu'dan Osmanlı'ya sadece tarihsel süreç değil, Sünniliğin sistematik teoloji- hukuk kökeniyle kurumsallaşmış olması vs. bunda etkendi.Atatürk "din devleti" anlayışınınteorik temelini hayranı olduğu- J.J. Rousseau'dan aldığını düşünebiliriz: "Toplumsal birliği bozan her şey kötüdür."Sadeceteorideğil, Atatürkpratiktede yaşadı: Dindeki şehitlik kavramı gibi.Uluğ İğdemiri'nin "Atatürk'ün Anafartalar Muharebelerine Ait Hatıralar" kitabı bu konuda önemli kaynaktır:-"(Mehmetçik) Öleni görüyor, üç dakikaya kadar öleceğini biliyor, en ufak bir fütur bile göstermiyor, sarsılma yok. Okuma bilenler ellerinde Kuran-ı Kerim, cennete gitmeye hazırlanıyor. Bilmeyenler kelime-i şehadet çekerek yürüyor. Bu,Türk askerindeki ruh kuvvetini gösterenşayanı hayret ve tebrik misalidir."Rousseau, yurttaşa görevini sevdirecek bir dinin olmasının devlet için iyi olduğunu belirtti.Atatürk'ü teori anlamındasadece Rousseau'un etkilendiğinidüşünmek yanıltıcı olur. En uçtan örnek vereyim:Atatürk, papaz iken ateist olan filozofJean Meslier'in "Aklı Selim" (daha sonra adı "Sağduyu") kitabını Abdullah Cevdet'e