Bazı eleştirileri duyar gibiyim:

-"Siz solcular, 'din halkın afyonudur' diyordunuz, şimdi dinin devrimci karakterinden bahsediyorsunuz!"

K. Marks'ın bu sözü Soğuk Savaş dönemindeCIA psikolojik propagandalarının en etkili silahı oldu. Sosyalizme karşı kullanılan hiçbir ideolojik silahın bu ölçüde etkili olduğu görülmemiştir. O halde:

Marks'ın sözününşifreleriniçözmek zorundayız.

1) Bu sözün edildiği 19'uncu yüzyıldadin,yoksulların "ilacı" değil egemenlerin baskı aracı idi.

2) Genç Marks'ınöğretmenleri(ki ateist değillerdi) Alman filozoflarHegelveFeuerbachyoğun bir din tartışması yapıyor, pratik hayattaki Hıristiyanlığa yönelik sert eleştiriler yöneltiyordu.

3) 25 yaşındaki Markso ortamdatam olarak şunu dedi: "Diniacı, aynı zamanda gerçek acının ifadesi ve gerçek acıya karşı birprotestodur. Din, mazlum mahlukun iç çekişi, kalpsiz bir dünyanın kalbi, ruhsuz hallerin ruhudur. Halkınafyonudur."(Kiafyon metaforu, insanların anlık acılarını azaltan ve onlara devam etme gücü veren hoş yanılsamalardı. O dönem afyonuntıbbi nitelikleri ve bağımlılık yaratma potansiyeline hem değer veriliyor hem de kınanıyordu.)

4) Bu söz Marks'ın1843'tebaşladığı "Hegel'in Hukuk Felsefesinin Eleştirisine Katkı" adlı çalışmasının giriş bölümünde yer aldı. Yani:

5) Marks'ın din değerlendirmesisınıfsal olmayan "Marksist öncesi" bir analizdi...

Fransız Komünist Partisi'nin önde gelen isimlerinden Roger Garaudy,1980'ler başında Kaddafi'nin yazdığı "Yeşil Kitabı" okudu ve Libya'da Kaddafi ile birkaç kez buluşupİslam'ı benimsedi. Marks'ın sözünü şöyle yorumladı:

-"O sırada bütün Avrupa'da 'Kutsal İttifak' hüküm sürüyordu. Katolik kiliseleri ile her milletten hükümdarların, sömürüye ve baskıya boyun eğmeyen halkların her türlü özgürlük isteklerine ve eylemlerine karşı, aralarında kurdukları bir ittifaktır bu. Sosyal adaletsizliğe karşı başkaldıran herkese'boyun eğmeyi' vaz etmek suretiyle, dini ideolojibastırıcı rol oynuyordu. Marks tarafından, 19'uncu yüzyıl ortalarında, Katolik dininin bu şekilde tenkidi tamamıyla yerindeydi."

Aslında "afyon" metaforunu ilkHegelHindistan'daki kast sistemini yaratan din için kullandı!

Sarayların kurulu düzenini