Salih Cenap Baydar

Karar

Madalyonun diğer yüzü: Yapay zeka distopyası

Bugün Yapay Zekâ (YZ) dendiğinde aklımıza kapsamı sıkıca belirlenmiş belli başlı görevleri yerine getirmek üzere makine öğrenmesi yöntemiyle eğitilmiş yazılım araçları geliyor.Ancak, YZ araştırmalarının uzun vadeli hedefi, insan zekâsı seviyesinde yahut o seviyenin üzerinde çalışan, daha genel ve güçlü sistemler geliştirmek.YZ alanındaki beklentile

Yapay zeka çağında eğitim

İçine doğup büyüdüğümüz, çok yakından aşina olduğumuz, başka türlüsünü hayal bile edemediğimiz modern eğitim sisteminin ortaya çıkışı hiç eski tarihlere gitmez.Mezopotamya'da Sümerlerin yazıyı icat etmesinden günümüze yaklaşık elli beş asır geçti.Belli yaşa gelmiş her çocuk için zorunlu olan, standartlaştırılmış bir müfredatın devlet tarafından yet

Yapay zeka öğretmenlik yapabilir mi

Farklı zeka, bilgi ve beceri seviyelerinde çok sayıda öğrenciyi sınıflara doldurup hepsine standart bir müfredatı, standart süreler içinde "dayatmak" mevcut eğitim sistemimizin en büyük problemlerinden biri.Ortalamaya göre hızlı olan öğrenciye de, yavaş kalan öğrenciye de zulmetmiş oluyoruz.Daha ortaokul sıralarında türev, integral problemlerini çö

Yapay zeka hâkimlik yapabilir mi

Adalet sistemimiz maalesef perişan halde.Senelerce sürüp yılan hikayesine dönen davalar öteden beri en büyük sorunlarımızdan biri.Mahkemelerimiz, giderek artan dava yükünün altından kalkmakta zorlanıyorlar.Geciken adalet, adalet değildir. Mahkemelerde hakkını aramak zorunda kalan vatandaşlarımız, bunu bizzat tecrübe ediyorlar.Adalet sisteminin yükü

Yapay zeka doktorluk yapabilir mi

Gelişen modern teknolojiler, bilgisayarlı tomografi, MR ve ultrason gibi büyük teknolojik ilerlemeler, tıp bilimi ve hayat konforumuz üzerinde muazzam etkiler gösterdi.Yapay zekanın sağlık sektöründe kullanılmaya başlamasıyla çok daha çarpıcı gelişmelere tanıklık ediyoruz.Yapay zeka, tıbbi görüntüleme, ilaç geliştirme, genetik analiz gibi pek çok a

Yapay zeka toplumunun çimentosu ne olacak

Emile Durkheim, modernleşme, şehirlileşme, sanayileşme ve sekülerleşme ile birlikte, tarım toplumlarını bir arada tutan bağların hızla zayıfladığını tespit etmişti.Peki bu bağlar artık fonksiyonlarını icra edemeyecek kadar zayıfladığında bir toplum hayatını sürdürmek nasıl mümkün olacaktıDurkheim'a göre tarım toplumlarının harcı olan din, töre ve k

Geniş dil modellerine dair

Geçtiğimiz haftaki yazımda, insanlık olarak bilincimiz ve lisanımız arasındaki karmaşık ilişkiyi çözme yolunda attığımız önemli adımlardan ve o adımların önemli ürünlerinden biri olan Geniş Dil Modellerinden (GDM) bahsetmiştim.Bu hafta ise, GDM'lerin işleyişine dair daha teknik detaylara ve bu teknolojinin getirdiği bazı etik ve güvenlik meseleleri

Geniş dil modelleri: Bilince açılan kapının anahtarları

Kendi varlığımıza ve çevremizde olan bitene dair bir anlam üretmemizin en önemli aracı "lisanımız".Düşüncelerimiz, hislerimiz, algımız, dikkatimiz, hafızamız dilimiz üzerinden şekilleniyor.Seslerle, kelimelerle, cümlelerle yaşıyor, düşünüyor, hissediyor, öğreniyor, kendimizi ifade edip iletişim kuruyoruz."Düşünüyorum öyleyse varım" diyebilmek için

Yapay zeka çağına hazır mıyız

Sanayi çağı, bilgi çağı, internet çağı derken yapay zeka çağının kapısını açmış bulunuyoruz.Yapay zeka (YZ), hayatımızın her alanına büyük bir hızla nüfuz ediyor.Akıllı telefonlarımızda, arama motorlarında, sosyal medya platformlarında, alışveriş sitelerinde kullanılan YZ sistemleri bizim için vazgeçilmez birer araç haline geldi bile.Her geçen gün,

Yanlış bir terkip: İttihat ve terakki

Dostoyevski'nin, çağdaşı olan Rus edebiyatçılar için söylediği "hepimiz Gogol'un paltosundan çıktık" lafı meşhurdur.Türkiye'deki siyasi partilerin de neredeyse hepsi İttihat ve Terakki Partisinin içinden çıkmıştır.İttihat ve terakki adeta milletimizin kafasına kazınmış bir terkiptir ama yanlış bir terkiptir!Çöküşünün son yıllarında Osmanlı'yı yönet