Oturdukları ev satılan kiracılar yeni ev sahiplerinin "Ya zam yap ya çık" demesinden yakınıyor. Ev satılır satılmaz içindeki kiracı çıkmak zorunda mı 15 gün önce kiraya TÜFE oranında yasal artış yapan kiracı, yeni ev sahibinin istediği kirayı ödemek zorunda mı Yeni dönem kira parasına TÜFE oranında artış yapan eski kiracıdan, ev sahibi ek zam talep edebilir miKira hukuku uzmanı avukat Olcay Göçüm'e göre, beş yıllık süre dolmadan yeni ev sahibi, satın aldığı evde oturan mevcut kiracıdan, kanun gereği TÜFE oranında artış dışında kira artışı isteyemez. Ek zam yapılmadığı ve talep edilen yüksek kira ödenmediği için de evde oturan kiracının tahliyesi talep edilemez.İstanbulbaşta olmak üzere kiralardaki rekor artış, kiracıları zor duruma düşürdü. Ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirdi. Ev sahipleri, eski kiracılarının ödediği kiranın piyasanın ve enflasyonun çok altına kalmasından ve kiralarına ek zam yapamadıklarından şikâyetçi. Eski kiracılar, kira fiyatlarına ve ev sahiplerinin ek zam baskısına isyan ediyorlar. Bu hafta köşemi kiracı okurlarımdan gelen çok sayıdaki bu ve benzeri soruya ayırdım. Sorularınızı kira hukuku uzmanı avukat Olcay Göçüm'e ilettim. Sorularınız ve avukat Göçüm'ün yanıtları şöyle:1) SATILAN EVDEKİ KİRACI ÇIKARTILABİLİR MİE.K.: İstanbul'da kamuda çalışıyorum. 4 bin 250 TL maaş alıyorum. 2019 Nisan'da 1500 TL bedelle oturduğum evi tuttum. 2020'de ev sahibi pandemi dolasıyla zam yapmadı. 2021 Ocak'ta 100 TL artış yaptık. 2021 Eylül'de kiraya zam istedi ve 2000 TL üzerinde anlaştık. 15 gün sonra ev satıldı. Yeni ev sahibi aradı. 4 bin 500 TL istediğini söyledi. Kabul etmedim. Yeni ev sahibi "Ya ek zam yap ya çık" dedi.Haberin DevamıAvukat Göçüm: Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 310. maddesine göre; yeni malik eski malikin kira sözleşmesinden kaynaklanan haklarına halef olur. Yani yeni malik, kiralanan taşınmazı satın almakla kira sözleşmesine taraf olur. "Evi ben satın aldım, istediğim şekilde kirayı artırırım" diyemez.Olcay Göçüm2) YENİ EV SAHİBİ EK ZAM YAPABİLİR MİS.E.: Oturduğum ev satıldı. 1900 TL olan kiram Kasım 2021'de zamlanarak 2 bin 300 TL olmuştu. Yeni ev sahibim kirayı 3 bin TL yapmak istiyor. Yasal olarak bunu yapabilir miAvukat Göçüm: Belirttiğimiz gibi TBK 310. maddesine göre; yeni malik eski malikin kira sözleşmesinden kaynaklanan haklarına halef olur. Yani yeni malik istediği gibi kirayı artıramaz. Okur S.E.'nin önceki dönem kira parası 1900 TL ise yeni dönem kira parası 2021Kasım ayında TÜFE artış şartı uygulandığında 2 bin 224.71 TL olacaktır.Haberin DevamıYeni malik bu dönemde bu bedelin üzerinde kira parası talep edemez.3) 5 YIL DOLANA KADAR TÜFEORANINDAB.Y.: İstanbul Erenköy'de kiracıyız. Ekim 2019 tarihli başlangıcı olan kira sözleşmesi imzaladık. Kira bedeli 4 bin 250 TL olarak kararlaştırıldı. Ekim 2020'de TÜFE'ye göre kira, artış oranı yaklaşık 500 TL zam ile 4 bin 750 TL'ye yükselttik. Sonraki sene yine TÜFE artış oranı ile kira 5 bin 500 TL'ye yükseltildi. Mart 2022'de ev sahibi kira artışı istedi. 1000 TL ara zammı yapmayı kabul etmek zorunda kaldık. Ekim 2022'de sözleşmenin yenilenmesi sırasında artışı gerçek kiramız olan 5 bin 500 üzerinden mi, yoksa ek zamlı 6 bin 500 lira üzerinden mi hesaplamak gerekir Kira artış oranı sözleşmede TÜFE olarak yazılmıştır. Bu beşinci yılın sonuna kadar geçerli değil miHaberin DevamıAvukat Göçüm: TBK'nın 344. maddesine göre kira sözleşmesinin başlangıcından itibaren beş yıl süre boyunca bir yıllık kira dönemini takip eden dört yıl boyunca yeni dönem kira parası TÜFE artış oranı uygulanmak suretiyle tespit edilip ödenir. Somut olayda kira başlangıcı 1 Ekim 2019 tarihi ise takip eden dört yıl boyunca TÜFE artış oranı üzerinde artırım talep edilemez.TBK'nın 344. maddesinde yer alan düzenleme emredici nitelikte olduğundan fazla yapılan kira ödemelerinin istirdatı talep edilebilir. Yeni dönem kira parası beş yıllık süre dolmadığından ilk kira sözleşmesi ile belirlenen kira parası üzerinden hesaplanıp son kira dönemine taşınmalıdır.Haberin Devamı4) KIZIM VEDAMADIMLA OTURUYORUZ, EV SAHİBİ ÇIK DİYEBİLİR MİA.A.: 2018 yılı mart ayı başında 3 oda 1 salon tahminen 100 metrekare üzeri evi bin 100 TL'ye kiraladım. Şimdi bin 800 TL kira ödüyorum. Kira sözleşmesi kızımın üzerine yapıldı. Damadım, kızım, torunum, diğer çocuklarım ve karım ile ben hepimiz birlikte oturuyoruz. Bu durumda kızımın üzerine yapılan sözleşmeden dolayı bizi ev sahibi evden çıkarabilir mi 2019, 2020, 2021 yıllarında TÜFE üzerinden kira artış oranlarını tam yapamadım. Hesap ettiğimde 5 bin liranın üzerinde kira tutarını eksik ödemişim. Eksik ödediğim parayı ev sahibi benden alabilir mi 2022 yılında kira sözleşmesinin beş senesi dolacak. Daire sahibi beni çıkarabilir miHaberin DevamıAvukat Göçüm: Kira sözleşmesi kiminle akdedilmiş ise kiralanan taşınmazı kullanma hakkı da o kişiye ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere aittir. Olayımızda; ilk kira akdi kurulurken, kiracının anne ve babası ile birlikte veya kiracının kızı veya damadı ile birlikte oturacağı biliniyorsa; kiralayan bu durumu TBK'nın 316. maddesi gereği "akde aykırılık" olarak ileri süremez. "Akde aykırı" tahliye davası açılması içinde TBK'nın 316. maddesi gereği kiracıya ihtar gönderilerek 30 günlük süre içerisinde akde aykırılığın giderilmesi talep edilecektir. İhtar ile verilen süreye rağmen akde aykırılık giderilmez ise sözleşmenin feshi ve tahliye davası açılacağı kiracıya bildirilmelidir.Kira sözleşmesinde artış şartına uyulmaması TBK'nın 316. maddesi gereği akde aykırılık ve tahliye nedeni değildir. Ancak sözleşmedeki artış şartına göre beş yıl için en fazla TÜFE artırım yapılmaz ise TBK'nın 315. maddesi gereği, kiralayan eksik ödenen kira paralarının 30 günlük süre içerisinde ödenmesi için ihtar gönderir. Veya kiralayan ihtarlı ödeme emri gönderip eksik kira ödemeleri, 30 günlük süre içinde ödenmez ise temerrüt nedeniyle tahliye davası açıp kiracıyı evden tahliye ettirebilir.5) TAAHHÜT YOKSA TAHLİYE ZORUNLULUĞU VAR MIM.Y.: İki yıldır TÜFE üzeri kira artışı yapıyorum ve ödüyorum. Yetmezmiş gibi sözleşme bitimine 4 ay kala ev sahibi çıkmamızı istiyor.