Egemen çocuklar bayramı - Işıl NEBİOĞLU

"Milli Siyasetlerin En Mühimi Çocuk Siyasetidir" Gürbüz Türk Çocuğu dergisinin 1926'da basılan ilk sayısının başlığını okudunuz. Dergi, genç Cumhuriyet ve Himaye-i Etfal Cemiyeti'nin aynı isimli projesinin yayınıdır. 23 Nisan'ı çocukla birleştiren kurumun adıdır Himaye-i Etfal. Bilinen adıyla Çocuk Esirgeme Kurumu. Hâkimiyeti Milliye Bayramı, 23 Nisan 1921'de kutlanan, yeni ülkenin ilk milli bayramıydı. Aynı yıl kurulan Himaye-i Etfal, Türkiye'nin inşasının önemli tuğlalarından biriydi. Başlıca amacı şehit ve gazi çocuklarını himaye olsa da faaliyetlerini geniş tutmuş, ülkenin ilk sosyal hizmetler kurumu gibi çalışmıştır. Yüz binlerce yetime sahip çıkmış, yaygın çocuk ölümlerine, ölü doğumlara, yoksulluğa, dezavantajlı yurttaşlara, cehalete, nüfus azlığına çare olmuştur. Sadece çocukları sahiplenmemiş, çocuk sahibi olmaya teşvik etmiştir. Bugün hangi motivasyonla "en az üç çocuk" telkini yapılmakta bilemiyorum ama iki büyük savaştan çıkmış ülkenin nüfus azlığı, savaş sonrası dünyanın genel problemiydi. Dönem, yepyeni, sağlıklı, aydınlık, "gürbüz" nesiller yaratma dönemiydi. EŞSİZ BİR ÖRNEK 23 Nisan 1923'te, Mustafa Kemal'in isteğiyle, cemiyet devlet protokolünde yer aldı. Sonraki yıl Latife Hanım tarafından temsil edildi. Egemenlik bayramı çocukla özdeşleşmeye başlamıştı. Zamanla çocuk bayramı, hatta çocuk haftası olarak kutlandı. Kutlamalar bağış toplamak, etkinliklerle kazanç sağlamak için verimliydi. Sadece yurtiçi değil, yurtdışı şubelerin çalışmalarıyla kazanç sağlanıp tüm ülkeye ulaşılabildi. Düzenli yayınlar aileler ve eğitimciler için çocuk yetiştirme kılavuzu gibiydi. Gürbüz Türk Çocuğu en önemlisiydi. Pek çok aydının desteğiyle çıkarılıyordu. Y. Kadri Karaosmanoğlu, Nurullah Ataç, R. Nuri Güntekin, Sabiha-Zekeriya Sertel, F. Nafiz Çamlıbel ve niceleri yazar kadrosunu oluşturuyordu. Hazindir, Cumhuriyet bir asır arayla iki büyük aydın seferberliği gördü. İlki devrimi kalıcı kılmak, ikincisi yıkmak için gerçekleşti. Adından anlaşılacağı gibi, sağlam kafa ve sağlam vücutlar hedefleyen proje, bugünün ekonomisinde mamasızlıktan şekerli su ile beslenen bebekler düşünüldüğünde, yokluk içinde başarılanların şahane bir örneğidir. Evet, bugün bayram. Ama ne bayram. Bir ulusun, çocuk olamamışlarının, zapt edilmiş egemenliklerini çocukları için geri alanların armağanı. Bir ölüm kalım savaşının ortasında, iç ve dış düşmanlara meydan okumak için kurulmuş bir Meclis, doğum gününü gelecekle kutluyor her yıl. Kalmak için ölümü göze