"Şüphe yok ki ben, Koca Barbaros'un bir dümen neferi dahî olamam" Yukarıdaki sözlerin sahibi Hüseyin Rauf Orbay, 1880 yılında İstanbul Cibali-Küçükmustafapaşa'da mütevâzi bir konakta doğdu. Babası, Sultân Abdülhamid Hân'ın Âyân Üyesi, Bahriye Şûrası Başkanı, Oramiral Mehmet Muzaffer Paşa'dır. 7 Eylül 1911'de vefât etmiştir. Dedesi 1877-78 Rus savaşında şehid olan Abdullah Efendi'dir. Babasının Girit görevi sırasında evlendiği annesi, Koca Memi sülâlesinden Tahrirat Müdürü Emin Efendi'nin kızı Hayriye Rüveyde Hanımdır. Rauf Bey, ilkokulu Cibali'de, ortaokulu Trablusgarp'ta Askerî Rüştiye'de, liseyi Heybeliada Bahriye İdadisi'nde aynı okuldaki abisi Hasan Murad'ın himayesinde okudu. 29 Mart 1899 tarihinde Deniz Harp Okulu'ndan teğmen rütbesiyle mezun oldu. Heybetnümâ adlı okul gemisinde stajını yaptıktan sonra Selimiye Fırkateyni'ne tayin edilerek Deniz Kuvvetleri'ne katıldı. 9 Nisan 1901'de üsteğmenliğe yükseldiğinde Mahmudiye Zırhlısında görev yapıyordu. Sonra sırasıyla Hamidiye Torpidosu ve Fethiye Gemisinde komutan yardımcılığı görevlerini icra etti. 23 Nisan 1904'te yüzbaşı rütbesine yükseldi. Aynı yıl 24 Ağustos'ta Mesudiye Zırhlısına atandı. Amerika Birleşik Devletleri'nde inşâ edilen Abdülmecid Kruvazörü'nü teslim alma görevi verildiğinde, gemiyi Amerikalı Bucknam Bey ile İstanbul'a getirdi. Bucknam Bey, II. Abdülhamid Hân tarafından "paşa" yapılınca, Rauf Bey de Bucknam