Putin Türkiye'ye niye geliyor

Geçtiğimiz hafta Rusya devlet başkanı Vladimir Putin ocak ayı ortalarında Türkiye'ye ziyarette bulunacağını açıkladı. Daha önce de gelmesi planlanan ama gerçekleşmeyen ziyaretin Putin'in kendi ağzından söylenmesi, önemli jeopolitik gelişmelerin yaşandığı bir dönemde zamanlama bakımından son derece dikkat çekici. Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkilerin düzelmeye başladığı, Gazze'de Hamas-İsrail çatışmalarının Muhtemelen bir ay içerisinde ateşkese edileceğinin düşünüldüğü, Ukrayna'da Ukrayna ordusunun güç kaybettiği, yemen'de, Lübnan'da ve Suriye'de yeni çatışma alanlarının belirmeye başladığı, Ortadoğu'da yeni dengelerin oluştuğu bir zamanlamaya denk gelen Putin'in ziyaretinin arka planı çok iyi okunmalıdır. Zira yeni bir küresel sisteme doğru evrilen mevcut uluslararası yapının köşe taşları bu dönemde döşenmektedir.

Öncelikle Rusya Gazze'de kurulacak yeni siyasal sistemde yer almak istemektedir. Bunu ancak Türkiye ile birlikte yapabileceğinin farkında olan Putin, Gazze'de kalıcı Barış'ın sağlanabilmesi için Türkiye'nin önerdiği garantörlük sistemi içerisinde Filistin tarafında yer almak istiyor. Böylece hem ABD ve Avrupa'ya karşı denge sağlamış olacağı gibi aynı zamanda Ortadoğu'daki mevcudiyetini de güçlendirebileceğini düşünüyor. Diğer bir husus ise ABD'nin F-16 savaş uçaklarını Türkiye'ye vermemesi durumunda S-400'lerde olduğu gibi Rus uçaklarının Türkiye'ye satılmasını istiyor. Böylece ABD ve NATO ile Türkiye'nin arasının daha fazla açılması söz konusu olabileceği gibi Rusya önemli bir pazarı da elde etmiş olacak. Son olarak ABD'nin Yunanistan ana karası ve adalarda yığınaklanmalar yapmış olması, daha stratejik bağlamda yani olası bir üçüncü küresel kapışmada Ege adalarından dolayı Rusların ticari ve askeri anlamda Karadeniz'den Akdeniz'e geçişlerini sınırlandırabilir veya tamamen durdurabilir. Zaten Yunanistan ile Rusya'nın arasının bozuk olduğu bir dönemde yukarıda belirttiğim konular kapsamında Putin'in ziyareti aynı zamanda gelecek için de bir ön alma çabası olarak da değerlendirilebilir. Zira Akdeniz ile Avrupa arasında güvenliğini dayandırabileceği Türkiye'den başka bir ülke olmadığını sayın Putin'de çok iyi bilmektedir. Türkiye ile ABD arasında yaşanan F 16, Avrupa ile yaşanan Eurofighter polemiklerinin de Rusya'nın işine yaradığını söyleyebiliriz. Aslında Türkiye için denklem basit. ABD kendisinin vermediği F-16 savaş uçaklarının alternatifi durumundaki Eurofighter'ların Türkiye'ye verilmesine de engel olmak isteyecektir. Ayrıca Türkiye ile ABD ve Avrupa arasında yaşanan Güven sorunları nedeniyle ister F16, isterse EuroFighter uçaklarının verilmesi onaylansa bile daha sonradan bu satışın tamamlanmadan iptali söz konusu olabileceği için Türkiye'nin tam olarak beklentilerini karşılamamaktadır. Ancak Türkiye'nin ABD ve Avrupa yerine alternatif savaş uçaklarına yönelmesi ise hem ABD ve Batının para kaybetmesine, hem de siyasal olarak Türkiye'nin batıdan uzaklaşmasına yol açabileceği için ciddi riskler barındırmaktadır.