Yaz günü salatanın yeri bambaşka. Domates, salatalık, biber, hepsinin en güzel zamanı. Hepsinin soğanla harman olduğu çoban salatası ise yaz sofralarının baş tacı. Komşu ülkelerdeki benzerleri ise neredeyse millî yemek gibi. Alt tarafı çoban salata deyip geçmemek lazımÇoban salatasıÇoban salatasının yeri başkadır. Kimi limonlu sever kimi sirke yakışır der. Kimi taze soğanlı yapar kimi kuru soğanı ince ince yarımay gibi doğrar, hatta kırmızı soğan arar. Ot meselesi ayrıca önemlidir. Maydanoz en yakışanıdır. Peki, çoban salatası ne zamandır mutfağımızda var Sandığımız kadar eski değil. Çünkü salatalık ve soğan bu toprakların eski zamanlardan beri has evladı olsa bile domates ve yeşil biber sofralarımıza epey geç girmiş. Amerika'nın keşfinden sonra Avrupa kıtasına gelen domates ve yeşil biberin mutfağımızda yaygınlaşması epey zaman almış. Özellikle domatesin ev mutfaklarına girmesinin tarihi topu topu bir asırdan önceye gitmiyor; dolayısıyla daha öncesinde çoban salatası olması mümkün değil. Ama yeşil salata erken Osmanlı döneminden beri hep var. Peki, çoban salatası bir tek bizim mutfağımıza mı has Asla, hayır! Aksine dört bir yanımızdaki komşularımız çoban salatası benzeri salataları baş tacı etmişler, âdeta bayrak haline getirmişler.Çoban salatasının benzeri salataların en meşhuru Yunanistan'da "Grek salat" adıyla bilinen salata. Bizim alçak gönüllü çoban salatadan farkı üzerine irice bir dilim Avrupa Birliği tescilli feta peyniri ve kalamata zeytini konması. Malzeme biraz iri kıyım, deyim yerindeyse kabaca doğranıyor, ot cinsinden farklı olarak kekik konuyor, üzerine bol zeytinyağı da gezdirildi mi, salata ilk bakışta burası Yunanistan dedirtiyor. Bulgaristan'da ise "Şopska salat" neredeyse Bulgar mutfağının bayrağı gibi. Zaten öyle bir amaçla yaratılmış. İlginç bir hikâyesi var. Her şeyden önce renkleri tıpkı Bulgar bayrağı gibi kırmızı, yeşil, beyaz. Geleneksel olmasa bile Bulgaristan'ın o kadar önemli bir simgesi haline gelmiş ki komşu ülkelerde kıskançlık konusu olmuş. Sırbistan ve Makedonya da salatayı sahiplenmeye başlamışlar. Bizim çoban salatanın çok benzeri olan salatanın bayrak gibi millî bir yemek oluşunun hikâyesi gerçekten ilginç.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6982950;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6982950;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlaraylin-oney-tancoban-salatasi-deyip-gecme-6982950' });Hikâyesi varŞopska salat hikâyesini ilk kez Giessen Üniversitesi'nde Bulgar tarihçi Stefan Detchev'in sunumunda dinlemiştim. Değerli Osmanlı tarihçisi Soraiya Faroqhi'nin düzenlediği Osmanlı İmparatorluğu'nun geç döneminde Balkanlarda yemek kültürü üzerine olan sempozyumda