Şeker gibi bayram haftasına giriyoruz. Misafirler gelecek, misafirliklere gidilecek, her bayram ziyaretinde kahve ikramı mutlaka olacak, yanına da mutlaka tatlı ikramlıklar eşlik edecek. Türk kahvesi ile Türk lokumu ise Şeker Bayramı'nın klasik ikilisi

Benim çocukluğumda Ramazan Bayramı'na "Şeker Bayramı" denilirdi. Çocuk gözünden gerçekten de şeker gibi bir bayramdı. Babaannemin elini öpünce bana çiçek işlemeli, kolalı mendil içinde lokum ve tek bir madeni 2 buçuk lira bayram bahşişi verirdi. O zaman bu bir çocuk için büyük paraydı. Bir sürü açık satılan bakkal gofreti, şemsiye çikolata veya bir sürü poşet leblebi tozu alınabilirdi. Babaannemin evinin her yerinde kenarı fırfırlı cam lokumluklar içinde çeşit çeşit lokumlar olurdu. Çocuklara küçücük kuşlokumları da verilirdi. Kuşlokumu karışık lezzetlerde olur, o incecik pudra tabakasının ardından görünen yeşil, pembe, sarı, turuncu renklerinden tadını tahmin ederek minik lokumları tek tek yerdik. Ama benim gözüm hep çifte kavrulmuşta olurdu. Herhalde çocukluktan beri kavrulmuş acı lezzetlere düşkün olduğum için çifte kavrulmuşun karamel gibi hafif yanıksı tadı çok hoşuma gider, daha koyu kıvamına ve lastiksi dokusuna bayılırdım. İşte acı ile tatlının çekici beraberliğini çifte kavrulmuş ile keşfettim sanırım.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Kahve şekerli miydi

Kahve Yemen'den İstanbul'a ilk geldiğinde sade mi şekerli mi içilirdi tam bilemiyoruz. Hatta bugünkü gibi cezvede köpüklü pişirilişi tam olarak ne zaman gelişti bilinemiyor. 1517 yılında Ridâniye Muharebesi ile Mısır ve Yemen'in Osmanlı topraklarına katılmasından sonra İstanbul'a gelen kahve, ilk başta hemen saraya girmemiş. Hatta yeşil kahve çekirdeği kömür gibi kavrulduğu için mekruh sayılmış. Ancak kahve çekici kokusuyla önlenemez şekilde yayılmış. 1588 yılında Sultan III. Murad'ın oğlu Şehzade Mehmed için yapılan sünnet düğünü şenliklerinde kahveci esnafı yer almış, böylece kahve bir anlamda saray tarafından da kabul görmüş. Ancak o tarihlerde saray kayıtlarında kahve alımına dair henüz bir bilgi bulunamamış ancak şeker meselesine gelince kahvenin şeker ile birlikteliğinin ilk işareti saraydan geliyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Tarihçi Arif Bilgin'in verdiği bilgiye göre, 1600'lerin başında Topkapı Sarayı alım defterlerinde valide sultanın kahvesi için şeker alımı kaydı var, ancak kahve için harcanan para kaydı yok. Valide sultan kahveyi kendi bütçesinden veya iç hazineden almış olmalı. Ancak bu bilgi kahvenin şekerli içildiğine dair önemli bir gösterge. Sonraları kahve acı olduğu için şekerleme gibi taneli reçeller ve kaymak ya da lokum gibi tatlı bir lezzetle birlikte sunulduğunu görüyoruz. Arif Bilgin, kahveyi yudumlamadan altlık gibi ağza atılan bu kaymak-reçel ikisinin bugün bildiğimiz anlamda kahvaltı yapma âdetini başlattığını söylüyor.

Lokumdan Turkish delight'a

Lokum kelimesinin kökeni aslında "rahatü'l-hulkum", yani boğazdan rahatça geçen demek. Zaman içinde rahat lokum ve latilokum olarak söylenmiş, sonra kısaca lokum denilmiş. İngilizler ise ilk başta haz veren lezzet lokmaları anlamında "Morsels of delight" veya "Lumps of delight" demişler. Araştırmacı Mary Işın'ın tespitine göre, bu lezzet lokmalarına ilk tez "Türk" adını yakıştıran 1870'lerde İzmir'e gemiyle gelen İngiliz kadın gezgin E.C.C. Baillie olmuş.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Kahvenin tadı ne zaman değişti

İstanbul'un tattığı ilk kahve Etiyopya kökenli. Ancak Hollandalılar 1616 yılında kahve bitkisini Yemen Muha (Moka) Limanı'ndan Amsterdam'daki seralara götürür. 1714 yılında Hollanda büyük bir stratejik hata yaparak kahve fidesini Fransız Kralı XIV. Louis'ye hediye eder. Kahve Fransızlar eliyle okyanusu aşarak Brezilya'ya gider; Hollandalılar ise Güney Amerika'da Surinam, Asya'da Endonezya gibi coğrafyalara götürür. Böylece kahve dünyaya yayılır, Osmanlı kahve ticaretini tümüyle Avrupalılara kaptırır, hatta 1730'lardan itibaren Yeni Dünya kahveleri Osmanlı piyasasına hâkim olur, Brezilya menşeli kahve içilir. Türk kahvesinin orijinal Etiyopya tadı böylece kaybolur.