Hangi çorba

Bizdeki "tarhana mı yoksa mercimek mi" tartışması bir yana, Anadolu'nun has çorbalarından yoğurtlu yayla CNN Travel' ın yer verdiği, "Dünyanın en iyi 20 çorbası" listesine girdi.Açıkçası dünyanın en iyi 20 çorbası listesine önce pek itibar etmedim. Böyle listeler hep yapılır, kimler nasıl yapıyor tartışılır. Ama CNN Travel websitesine bakınca gördüm ki referans olarak Avustralyalı yemek yazarı meslektaşım Janet Clarkson'un yazdığı "Soup: A Global HistoryÇorbanın Küresel Tarihi" kitabı referans alınmış. Kitapta bana da teşekkür var, çünkü Janet tarhana çorbasını ilk kez benden duymuştu, ancak gene ilginç bir nokta, kitapta yayla çorbası yoktu, belli ki onu başka yerden almışlar. Seçilen çorbalara bakınca şunu fark ettim. Listedeki pek çok çorba birbirine benzer, üstelik çoğu da bizim çorba kavramımıza uzak düşen yemekler. Olsa olsa bizim haşlama tarzı yemek grubuna girebilecek, haşlama suyu içinde yüzen et, tavuk, deniz mahsulleri ve hatta yumurta gibi yiyeceklerden oluşan, suyu içilecek, tanesi ise yenecek türde, bizim mutfağımızdaki çorba tanımına biraz uzak düşen Uzak Doğu tarzı çorbalar. Zaten kimi çorbalar içindekileri yemek için Çin usulü çubuk ile servis yapılmış, suyu da kaşık olmaksızın kâseden doğrudan içiliyor.Çorba çoğu kültürde tek başına bir öğün, hatta bizde Anadolu'da olduğu gibi kahvaltı yerine geçer. Bu yüzden bazılarının üzerinde haşlanmış veya yağda kızarmış yumurta var. Myanmar'dan Mohinga, Japonya'dan Tonkotsu ramen, Peru'dan Chupe de camarones, Endonezya'dan Soto ayam, yumurtalı. Çorbaların ciddi bir kısmında bütün veya iri parçalar halinde karides gibi deniz mahsulü içeriyor. Nijerya'dan Banga, Fransa'dan Bouillabaisse, Amerika'dan Gumbo, Brezilya'dan Moqueca de camarao, Tayland'dan Tom yum goong ve Peru çorbası, akvaryum gibi tam anlamıyla derya deniz. İçine pirinç veya makarna gibi doyurucu bir karbonhidrat konulanlar da az değil. Elbette etli veya tavuklu çorbalar da var. Bol etli Vietnam'ın ph çorbası, Çin'den Lanzhou etli noodle çorbası, Gürcü Kharcho yanı sıra Meksika'nın iri işkembe parçalı Menudo çorbası dikkati çekiyor.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6690122;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6690122;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlaraylin-oney-tanhangi-corba-6690122' });Aşina olanlarPeki, listede hiç bildiğimiz gibi normal bir çorba yok mu Bizde çorba, ya süzme ya da tavuklu şehriye çorbasındaki gibi ufak taneli olur. Çorbanın içindeki taneler irileştikçe aş veya sulu yemek kategorisine girer. Listedeki bize aşina çorbalar gene yakın coğrafyalardan çıkmış. Rus ve Ukrayna mutfaklarının bol lahanalı, pancarlı Borç, Bolşevik Devrimi sonrasında ülkemize göçen Beyaz Ruslar sayesinde lokantalarımıza girmiş, bize aşina bir çorbadır. Akdeniz'in öbür ucundan İspanyol soğuk çorbası Gazpacho, tanıdık lezzetiyle bize göz kırpıyor. Portekiz'in karalahana benzeri koyu yeşil bir lahana türüyle yapılan Caldo verde çorbası, bizim Karadeniz karalahana çorbasının kardeşi denilse yeridir. Ama bize en yakın çorba Kuzey Afrika'dan girmiş.