Başlığımız biraz değişik oldu galiba, ama ekmek kazanılan yere "Ekmek kapısı" dendiğine göre, ekmekle ilgili yazının başlığının da, "Ekmek yazısı" olmasında bir mahzur olmasa gerek.Evet. Gelelim "ekmek" meselesine. Ekmek, buğday, arpa, çavdar v.b. gibi tahıl cinsinden olan şeylerin unundan yapılan hamurun ateşte, fırında veya tepside pişmiş temel gıda maddesi. Ekmeği millet olarak o kadar özümsemiş, gönül dünyamızda ona o kadar çok yer vermişiz ki, onun adının içinde yer aldığı birçok cümle, birçok söz; birçok deyim türemiş. "Kuru ekmekle, bayat peyniri lezzetle yiyen, "Çeşmeden her su içerken: 'Şükür Allah'a diyen"1 beyiti, bunlardan biri. "Sıcak bir ekmeğin kokusu, ondaki içe işleyen iştiha verici rayiha hangi meyvada bulunur ve o kızarmış kabuğundaki ve o yumuşak beyazındaki güzelliğe hangi sebzede tesadüf olunur"2 cümlesi ise, insanın ekmeğe bakışını, ondan aldığı lezzeti ve ekmek hakkında taşıdığı duygu derinliğini ifade etmektedir. Dünya nimetlerinin başı, anası ve esası olan ekmekle, gıda maddesi olmasının ötesinde, gönül bağımız var bizim. Çünkü, "Ekmeği mukaddes sayarız. Yeminlerimiz onun üstündedir. Adı 'Allah'ın nimeti'dir. Bir ismi de 'nan-ı aziz..."3 Şer'î bir geçerliliği olmasa da, ekmeğe el basmak; Allah'ın mübarek bir nimeti olan ekmeğe elini koyarak yemin etmek, bu anlayışın, ona duyulan saygının bir tezahürü olsa gerek. Karın doyuracak bir nimet olmasının yanında, ekmek; iş, hizmet, vazife; kazanç, maişet olarak da anılır ve anlatılır. "Ekmek kapısı", "Ekmek kavgası", "Ekmek parası" v.b. deyimler maişeti, insanların geçimlerini temin etme manasını ifade eder. "Ekmek teknesi" ise, insanların hayat levazımatlarını kazanmaya vesile olan simit tablasından tutun da araç gereç, alet edevat, takım tezgâh, mağaza, fabrika gibi her şey, bu teknenin namıdır. "Ekmek elden su gölden" olana, yani başkasının kesesinden yiyip içip, zahmetsizce yaşayana söyleyecek bir sözümüz yok. "Ekmeğine yağ sürmek" deyimi, her ne kadar fırından çıkan mis kokulu sıcacık somun ekmeğin ortasını açıp, bolca tereyağı sürmeyi ve afiyetle yemeyi hatıra getiriyor olsa da, buradaki asıl mana, farkında olmadan ve istemediği hâlde birinin işine yarayacak işler yapmak