Bir başka kapanması gereken kapı da ben bilirim, benim fikrim güzeldir, bu işi benden başkası bilemez, benim düşüncemden daha isabetli fikir yoktur türünden, fikr-i infirâdî ve tasavvur-u şahsî olarak da tarif edilen şahsî tasavvur ve hayâlî kuruntulardır.Bu maniye karşı da insanlar adedince kabiliyetler olduğu, herkesin bir düşüncesi olabileceği,
26.02.2024
39
Ehl-i hamiyeti zindan-ı atalete düşüren manilerden birisi de "İlel-i müteselsiledeki terettübü atlamakla müşevveş eden acûliyet çıkar, himmetin ayağını kaydırır." 1Aculiyet, bir şeyde acele edip, tertip ve sıralamayı gözetmeden, birden hedefe gitme hâlidir. Bu vaziyet insanı, beklediği sonuca ulaşmadan yaptığı işten vaz geçirir. Hâlbuki şu hikmet d
19.02.2024
31
Meylü't tefevvuk, başkalarına nispetle üstünlük elde etme meyli ve isteğidir. Aynı zamanda meylü't tefevvuk, hırs-ı kâzip ve re's-i riyâdır. Yani aldatıcı hırs ve riyanın başıdır.Mazi asrının mükümferma olan mergup ahvâlidir. Çünkü o mazi asrında hükümferma olan hissiyat ve meyilleri ortaya çıkaran ve kuvvet veren meylü't-tefevvuktur. Meylü't-tefev
12.02.2024
256
Bediüzzaman, "Ye'is, aczden gelir. Ye'is, mâni-i herkemâldir."1 der. Ayrıca "Ye'is en dehşetli bir hastalıktır. Ümmetlerin, milletlerin "seretan(kanser)" denilen en dehşetli bir hastalığıdır. Ve kemâlâta mâni ve "Ben kulumun zannı üzereyim yani kulum Beni nasıl tanırsa, ona öyle muamele ederim"2 hakikatine muhaliftir; korkak, aşağı ve âcizlerin şe'
05.02.2024
39
Bediüzzaman tenkidi müsbet ve menfi olarak ikiye ayırır."Tenkidi nasıl görüyorsun Hususan umûr-u diniyede." sualine; "Tenkidin sâiki, ya nefretin teşeffisidir, veya şefkatin tatminidir."1 Der. "Evvelâ, umur-i uhreviyede haset ve müzahemet ve münakaşa olmadığından, bu cemiyetlerden hangisi münakaşaya, rekabete kalkışsa, ibadette riya ve nifak etmiş
22.01.2024
37
Lemaat'te geçen Arabi bir fıkrada "Cemiyetteki tesanüt, en durgun şeyleri dahi tahrik eden bir vasıtadır. Cemiyetteki haset ve kıskançlık ise her türlü hareketi durduran bir alettir."1 ifadesi yer alır.Kıskançlık; bizden farklı olana, dikkati dahâ çok çekene, sahip olamadığımıza sahip olana, dahâ huzurlu, dahâ mutlu yaşayana karşı istimal edilen me
15.01.2024
42
Hiss-i havf, korku damarı, korku duygusudur.Aynı zamanda korkaklık, kuvve-i gadabiyenin tefrit mertebesi olan cebanettir. Cebanet, ürkeklik, ödleklik, yüreksizlik olarak bilinir. Hiç korkulmayacak şeylerden de korkmak, evhama kapılmaktır. İnsanda "kuvve-i gadabiye, hadd-i istikamet olan şecaati takip etmezse, ifratla çok zararlı ve zulümlü tehevvür
08.01.2024
53
Şöhret-i kâzibe; geçici ve yalancı şöhret, aldatıcı ün ve nâm şeklinde tarif ediliyor.Şöhret, riyâdır ve kalbin ölümüdür. İnsanı manen öldüren zehirli bal hükmünde bir musîbettir. Bu zehirli bal insana büyük rahneler açar. İnsanda en zayıf damarlardan biri de şöhret ve makam sahibi olmaktır. Bediüzzaman, Katre'nin Zeyli eserinde, şöhret hakkında di
01.01.2024
45
Enaniyet-i ilmiye kapısıBu zamanda enaniyet ziyade hükmettiğinden hakikate hizmet edenler ihlâsını muhafaza etmek için, enaniyeti okşayan şeylerden bütün bütün çekilmek lâzım gelir. Çünkü gaflet ve dünyaperestlikten çıkan dehşetli bir enâniyet bu zamanda hükmediyor. Ene ve enaniyetin eşkâl-i habîsesi(pis halleri) olan hodgâmlık(kendini düşünmek), h
25.12.2023
51
İkinci kapanması gereken kapı; hubb-u câh kapısıdır.Hubb-u câh; makam sevgisi, rütbe ve mevki' sahibi olma ve bunlara karşı gösterilen aşırı hırstır. Bu cihetle hubb-u câh mezmûm ve aşağılanan bir haslettir. Hubb-u câh, aynı zamanda makam ve itibar sahibi olma sevdasıdır. Bir insan bütün davranış ve ahlâkını bir makamı elde etmeye yâda insanlar nez
18.12.2023
43
256
243
225
205
© 2023
