Hamiyet ve hizmet erbabına ehemmiyetli bir mani de "Başkasının tekâsülünden, görenek fırsat bulup, hücum edip, belini kırar."1 Yani başkasının noksanlarını görüp kolaycılığa kaçarak, çalışmadan neticeye ulaşmak ve bunu da makul bir davranış kabul ederek helâl yoldan çalışmanın belini kırmaktır. Bu düşmana karşı "Tevekkül etmek isteyenler, sadece Al
04.03.2024
323
Bir başka kapanması gereken kapı da ben bilirim, benim fikrim güzeldir, bu işi benden başkası bilemez, benim düşüncemden daha isabetli fikir yoktur türünden, fikr-i infirâdî ve tasavvur-u şahsî olarak da tarif edilen şahsî tasavvur ve hayâlî kuruntulardır.Bu maniye karşı da insanlar adedince kabiliyetler olduğu, herkesin bir düşüncesi olabileceği,
26.02.2024
179
Ehl-i hamiyeti zindan-ı atalete düşüren manilerden birisi de "İlel-i müteselsiledeki terettübü atlamakla müşevveş eden acûliyet çıkar, himmetin ayağını kaydırır." 1Aculiyet, bir şeyde acele edip, tertip ve sıralamayı gözetmeden, birden hedefe gitme hâlidir. Bu vaziyet insanı, beklediği sonuca ulaşmadan yaptığı işten vaz geçirir. Hâlbuki şu hikmet d
19.02.2024
157
Meylü't tefevvuk, başkalarına nispetle üstünlük elde etme meyli ve isteğidir. Aynı zamanda meylü't tefevvuk, hırs-ı kâzip ve re's-i riyâdır. Yani aldatıcı hırs ve riyanın başıdır.Mazi asrının mükümferma olan mergup ahvâlidir. Çünkü o mazi asrında hükümferma olan hissiyat ve meyilleri ortaya çıkaran ve kuvvet veren meylü't-tefevvuktur. Meylü't-tefev
12.02.2024
1433
Bediüzzaman, "Ye'is, aczden gelir. Ye'is, mâni-i herkemâldir."1 der. Ayrıca "Ye'is en dehşetli bir hastalıktır. Ümmetlerin, milletlerin "seretan(kanser)" denilen en dehşetli bir hastalığıdır. Ve kemâlâta mâni ve "Ben kulumun zannı üzereyim yani kulum Beni nasıl tanırsa, ona öyle muamele ederim"2 hakikatine muhaliftir; korkak, aşağı ve âcizlerin şe'
05.02.2024
161
Bediüzzaman tenkidi müsbet ve menfi olarak ikiye ayırır."Tenkidi nasıl görüyorsun Hususan umûr-u diniyede." sualine; "Tenkidin sâiki, ya nefretin teşeffisidir, veya şefkatin tatminidir."1 Der. "Evvelâ, umur-i uhreviyede haset ve müzahemet ve münakaşa olmadığından, bu cemiyetlerden hangisi münakaşaya, rekabete kalkışsa, ibadette riya ve nifak etmiş
22.01.2024
160
Lemaat'te geçen Arabi bir fıkrada "Cemiyetteki tesanüt, en durgun şeyleri dahi tahrik eden bir vasıtadır. Cemiyetteki haset ve kıskançlık ise her türlü hareketi durduran bir alettir."1 ifadesi yer alır.Kıskançlık; bizden farklı olana, dikkati dahâ çok çekene, sahip olamadığımıza sahip olana, dahâ huzurlu, dahâ mutlu yaşayana karşı istimal edilen me
15.01.2024
163
Hiss-i havf, korku damarı, korku duygusudur.Aynı zamanda korkaklık, kuvve-i gadabiyenin tefrit mertebesi olan cebanettir. Cebanet, ürkeklik, ödleklik, yüreksizlik olarak bilinir. Hiç korkulmayacak şeylerden de korkmak, evhama kapılmaktır. İnsanda "kuvve-i gadabiye, hadd-i istikamet olan şecaati takip etmezse, ifratla çok zararlı ve zulümlü tehevvür
08.01.2024
183
Şöhret-i kâzibe; geçici ve yalancı şöhret, aldatıcı ün ve nâm şeklinde tarif ediliyor.Şöhret, riyâdır ve kalbin ölümüdür. İnsanı manen öldüren zehirli bal hükmünde bir musîbettir. Bu zehirli bal insana büyük rahneler açar. İnsanda en zayıf damarlardan biri de şöhret ve makam sahibi olmaktır. Bediüzzaman, Katre'nin Zeyli eserinde, şöhret hakkında di
01.01.2024
153
1820
1661
1629
1601
© 2025
