Zamlar ve ölçüsüzlük

Zincir marketlerin ve büyük üreticilerin ürün ve hizmetlerine maliyet artışı gerekçesiyle ne kadar zam yaptıklarını, bu zammın ne kadarının keyfi ne kadarının gerçek ve gerekli olduğunu bilmiyoruz ama en tehlikeli olanı görüyoruz, o da şu; Herkes kafasına göre zam yapıyor.Herkesin zam için gerekçesi aynı; Enerji, dolardaki artış ve akaryakıt fiyatlarındaki yükselişle maliyetlerin tavan yapması.Zam oranları konusunda maliyetlerin ürün ve hizmetlere yansıtılmasında bir ölçü var mıBilmiyorum. Bildiğim şu; Yukarıdan aşağıya kimse maliyet hesabını doğru yapmıyor.Enerji, döviz ve akaryakıttaki artışı fiyatlara yansıtırken kimsenin bir ölçüsü, bir ayarı yok.Mahallelerde ve pazarda köy sütü satan adama litresini 10 liradan sattığın süte 3 lira zam yaparken nasıl bir maliyet hesabı yaptın diyorum, enflasyondan yakınmanın dışında bir şey söyleyemiyor.Pazarda köy ekmeği satan kadın, kendi bahçesinin ürünü yeşillikleri satan pazarcı da aynı doğru ve haklı gerekçeleri sıralıyor ama kendi sattığı ürününe zam yaparken ölçüsünün ne olduğunu söyleyemiyor, çünkü yok. İftar ve sahur yapan vatandaşın gerçek anlamda yüksek enflasyonla tanıştığı bir ay oldu Ramazan.Her yıl olduğu gibi ramazan rantçılarının fırsatçılığı ile uzun süredir devam eden enerji, döviz ve akaryakıt fiyatlarındaki zincirleme artışla oluşan fırsatçılığın bir araya gelmesi vatandaşı fena ürküttü.Bu ay açıklanan Türkiye Ziraat Odaları Birliği verilerine göre Mart ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı elmada yüzde 456,81, limonda yüzde 365,82, marulda yüzde 321,26, maydanozda 303,13, yeşil mercimekte yüzde 251,62, salatalıkta yüzde 248,89, kuru fasulyede yüzde 230,35, kırmızı mercimekte yüzde 223,57, kuru incirde yüzde 223,01, karnabaharda yüzde 212,22, ve kuru üzümde yüzde 207,64 oldu.Üreticide 2 lira olan elma 11 lira 14 kuruşa, 1 lira 70 kuruş olan limon 7 lira 92 kuruşa, 2 lira 90 kuruş olan marul 12 lira 22 kuruşa, 1 lira 14 kuruş olan maydanoz 4 lira 59 kuruşa, 8 lira 18 kuruş olan yeşil mercimek 28 lira 76 kuruşa, 4 lira 75 kuruş olan salatalık 16 lira 57 kuruşa satıldı.Türkiye Ziraat Odaları Birliği ürünlerin fiyatlarını etkileyen farklı sebepleri de açıklamış.Buna göre kuru soğandaki fiyat artışının sebebi ihracatın artması.Patateste fiyat artışının sebebi ise Adana ilinde yaşanan don olayından dolayı, hasat tarihinde 1 ay gecikme yaşanması ve diğer bölgelerde depodaki ürünlerin azalması. Domates, sivri biber, kabak, patlıcan fiyatlarını artıran sebep de havanın soğuk olması yüzünden ürünlerin küçük kalması.Karnabahar ve havuçta sezon sonuna gelinmesi fiyatları artıran unsur olmuş."Fiyatlardaki