Herkesin kendisine yer bulabildiği dijital medyanın da bir gavur tarafı var.TRT 1'in bir Anadolu masalını anlatan enfes dizisi Gönül Dağı'nda Düğüncü Muammer'in "sopanın gavur tarafı" sözündeki gibi, dijital çağın gavur tarafı, insanı seyirci olmaya alıştırması.Seni gerçek hayatta yaşanan bütün olaylara sanal alemde destek vererek ya da tepki göstererek rahatlatıyor.Sonra elini kıpırdatma ihtiyacı duymuyorsun çünkü tepkisel motivasyonunu karşılamış oluyorsun.Dijital çağ, vicdanımızı ekran karşısında doyuruyor.Sanal evren olarak tanımlanan Metaverse dünyasını tartışırken aslında uzun süredir yani dijital çağa girdiğimizden beri o alemde yaşadığımızı göremiyoruz.Bütün olaylar gerçek dünyada yaşanıyor ama olumlu olumsuz tepkilerin hepsi sanal dünyada yapılıyor.Savaşları, cinayetleri, işkenceleri, açlık çeken insanları, soğuktan donan göçmenleri bilgisayar veya cep telefonu ekranlarından izliyoruz.Tepki ve duyarlılığımız birkaç damla gözyaşı, biraz nefret, ağız dolusu sövme ve lanet okumadan öteye geçmiyor.NedenSeyirci olmanın dayanılmaz kolaylığı ve keyfi var.Oturduğumuz yerden, çayımızı kahvemizi yudumlarken tepki koyma imkânı veren bu dijital konfora alışmışız.Biri de şöyle anlatmış bu seyirci olmaya alışmanın gavur tarafını:"Ağlama Anne'de" bebeğini kaldığı yurtta gizlice doğurup ölüme terk ettiğine, "Sen Anlat Karadeniz'de" dövülen kadına, "Fatma Gül'ün Suçu Ne" de ırzına geçilen kadına üzüldüğümüz kadar, alt komşumuzun acısına üzülmüyoruz."7,5 yıllık aranın ardından 57 yaşında inat ve azmini birleştirerek yeniden şampiyonluğu yakalayan ve yeniden Dünya Kupası'nı alan ünlü bilardo ustası Semih Saygıner, hayatta ya seyirci olmayı tercih ediyorsun ya da oyuncu diyor ve ikisinin arasındaki farkı şöyle izah ediyor:"Hayatta insanların büyük bir çoğunluğu seyirci olmayı tercih ediyor. Futbol maçı seyrediyor ya da başkalarının başarısını seyrediyor ya da başkalarının mutluluğunu seyrediyor.Ama asıl olan oyuncu olmak.Hayatın içinde de oyuncu olmak.Seyretmek yerine yaşamak, oynamak, onun içine dahil olmak meselesi var.Oynamak zahmetli.Hayatta da oyuncu olmak zahmetli. Seyretmek çok kolay."Türkiye'de erken emeklilik anlayışı onun da dikkatini çekmiş ve şöyle eleştiriyor bilardo ustası: "Hollanda'da, Belçika'da senyörler ligi var. 85 yaşında adam lig maçı yapıyor. Bizde 60 yaşında ölmeyi bekliyoruz. Mesela şu. Çok kolay vazgeçiyoruz. Yaş almış birisine yürü desen yürümez, eğil, kalk desen yapmaz, topa vur desen vurmaz. Bütün branşlarda yaş ilerledi. 40 yaşında futbolcu var."Kırsal bölgelerde ve köylerde herkese uygun bir iş mutlaka olacağı için emeklilikle gelen bir boşluk yaşanmıyor