Atina'da felsefeyi başlattığı kabul edilen Sokrates (MÖ 470-399) 71 yaşında Meletos, Anytos ve Lycon isimli üç Atina yurttaşı tarafından, "Sokrates, kentin inandığı tanrılara inanmadığı, yeni tanrılar icat ettiği ve gençleri yoldan çıkardığı için suçludur. Ölümle cezalandırılmalıdır." iddiası ile suçlanır. Suçlama metnini dönemin tanınmış ünlü hatiplerinden Polykrates yazar. Sokrates'ten önce, oligarşik "Otuzlar Dönemi"nde MÖ 450 yılında Anaksagoras, daha sonraları Protagoras ve Diagoras da aynı suçlamalarla karşı karşıya kalmış olup sürgün cezasına mahkûm edilmişlerdir. MÖ 403'de Otuzlar Dönemi'nin son bularak, demokrasinin tekrar egemen olduğu bir özgürlük ortamında Sokrates'in böylesi bir suçlama ile yargılanması, var olduğu söylenen demokrasinin nasıl bir demokrasi olduğunu düşündürmektedir.Atinalılar özellikle dini konularda çok hassastırlar. İnandıkları tanrılar konusunda yapılan her tür eleştirileri veya tartışmaları çok sert bir şekilde cezalandırmak eğilimindedirler. MÖ 500 yılında İzmir yakınlarındaki Klazomenai'de doğan Anaksagoras eğitimini Milet'te tamamlar. Daha sonra gittiği Atina'da Perikles'in yakın dostu olur. Burada öğretim faaliyetinde bulunduğu sırada hem vatan hainliği hem de dinsizlik suçlamalarıyla karşı karşıya kalır ve mahkûm edilir. Perikles'in yardımıyla Atina'dan kaçıp Çanakkale yakınlarındaki Lampsakos'a (Lapseki) sığınır ve hayatının geri kalan bölümünü burada sürdürür. Milet Okulu; Thales, Anaksimandros, Anaksimenes gibi düşünürlerin doğa ile ilgili gözlemleri sonucu oluşturdukları dünya görünüşünü anlatmaya ve yaygınlaştırmaya çalıştığı suçlamasıyla karşı karşıya kalır. "Sokrates'in Savunması"nın bir bölümünde Meletos ile aralarında geçen şöyle bir diyalog yer alır;- Ben senin hiçbir Tanrı'ya inanmadığını ileri sürüyorum.- Şaşılacak şey! Peki, nereden çıkarıyorsun bunu Meletos Sence ben, herkes gibi Güneş'i ya da Ay'ı Tanrı saymıyor muyum- Zeus bilir ya, saymıyor yargıçlar. Çünkü Güneş'in taştan, Ay'ın topraktan olduğunu ileri sürüyor.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6814486;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6814486;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarsinan-genimsokratesin-savunmasi-6814486' });- Suçladığın kimsenin Anaksagoras mı olduğunu sanıyorsun, sevgili MeletosBu diyalogdan da anlaşılacağı gibi esas suçlanan Sokrates tarafından değiştirilmeye çalışılan düşünce yapısıdır. Klazomenaili Anaksimandros bu nedenle vatana ihanetle suçlanır ve Atina'dan kaçar. Sokrates'in ise kaçacak yeri yoktur, sürgün onun kabul edebileceği bir seçenek değildir; "Çünkü iyice biliyorum ki, her gittiğim yerde, burada olduğu gibi, beni dinlemek için başıma üşüşecek gençler. Onları yanımdan uzaklaştırsam kendilerinden yaşlı vatandaşlarını ayaklandırarak kovduracaklar beni, uzaklaştırmasam onlar yüzünden babaları ve yakınları sürüp atacaklar beni." sözleriyle anlatır içinde bulunduğu açmazı. O akıllı bir adamdır, başına gelecekleri önceden anlama kapasitesine sahiptir. Dönemi için oldukça uzun bir yaşam sürmüştür ve bundan böyle şehir şehir dolaşıp hakaretlerle karşılaşmak yerine ölümü yiğitçe karşılamayı kabul eder."Utandırmak için sizi, bilge değilken, bilge diyecekler bana. Biraz bekleseydiniz, kendiliğinden çözülecekti iş, yaşını başını almış bir adamım çünkü. Bunca yıl yaşamış, bir ayağı çukurda biriyim. Bu dediklerimi hepinize değil, beni ölüme çarptıranlara söylüyorum."Milet Okulu'nun etkisi altında farklı bir düşünce yapısı oluşturan Sokrates, kendisine yöneltilen suçlamalara cevap olarak; "Herkesin, kendini düşünmekten, kendi çıkarlarının ardında koşmaktan önce erdemi, bilgeliği araması gerekir. Devletin sırtından erdemli bir yurttaş olmak ve erdemi savunmak suç mudur" diye sorar.Bu açıklamadan da anlaşılacağı gibi esas mesele tanrılara inanmak değildir, insan inanır veya inanmaz bu sorun yalnızca onu ilgilendirir. Ancak çıkarı için devlete musallat olanlara dikkat çekmek, bu gibi beklentileri eleştirmek oldukça tehlikeli bir yolun başlangıcıdır. İnsanlık var olduğu sürece pek çok kişi inancı nedeniyle hayatını kaybetmiştir ama geriye dönüp bakıldığında bazı kişi ve grupların