Selâmân ü Ebsâl

Özür dileme zamanında söylenmesi gereken tek şey, estağfurullah demek ve bu kelimeyi diline kaydetmektir. Molla CamîBazı hikâyeler vardır ki, binlerce yıl boyunca çeşitli yazarlar ve düşünürler onun üzerine kurgular yapar, düşüncelerini ve söylemek istediklerini onlar üzerinden aktarmaya çalışırlar.Selâmân ü Ebsâl bazen de Ebsâl ü Selaman, Salâman u Absâl veya Salaman'la Absal adıyla tekrarlanan hikâye de bunlardan biridir. Huneyn b. İshak (ö. 873) tarafından Yunanca'dan Arapça'ya çevrilen Selâman ü Ebsâl hikâyesinin gerçek kökeni hakkında çok sayıda araştırma yapılmıştır. Yaygın kabule göre Platon'dan önce gerçekleşen veya onun döneminde ortaya çıktığı düşünülen sembolik bir aşk hiâyesini konu alan bu eserde, Nuh Tufanı öncesi Herkül'ün oğlu Hermanus adında bir kral vardır. Çocuk sahibi olmak isteyen, ancak kadınlarla yakınlaşmak istemeyen krala bir filozof "adam otu" verir.Dokuz ay sonra bu ottan bir erkek çocuk doğar, ismini Selâmân koyarlar. Hikâyenin bundan sonrası çok sayıda mesnevide aktarıldığı gibidir. Bu hikâyenin Helence aslı günümüze kadar bulunamamıştır, bazı araştırmacılar Selâmân ve Ebsâl kelimelerinin "Süleyman" ve "Abşâlûm" dan bozma Süryanice birer isim olduğu, daha sonra şekil ve cinsiyet değiştirilerek hikâyeye dahil edildiklerini düşünseler de bunların birer Helence isim olduğu Arapçalaştırmak amacıyla farklı yazılıp değişik okunarak bu şekli aldıkları da tartışılmaktadır.Dörtfarklı versiyonDoğu edebiyatında ve düşünce tarihinde, felsefi ve temsili hikâye yazma geleneğinin temeli olan Selâman ü Ebsâl'den esinlenip bu tarzda yeni bir kitap yazan ve bu hikâyeden eserlerinde söz eden ilk kişi İbn Sina'dır (980-1037). Selâman ü Ebsâl hikâyesi üzerine yoğun araştırmalar yapan Nasireddin Tûsî (1201-1274) bu hikâyenin dört farklı versiyonundan söz eder. Huneyn b. İshak'ın (ö. 873) tercümesi, İbn Sina'nın (1106-1186) "Hay bin Yakzan"ı, İbn Tufeyl'in (1106-1186) "Hay bin Yakzan" hikâyesi ve İbnü'l Arabî'nin naklettiği hikâye. Tusi'nin bu derlemesinden sonraki tarihlerde iki İranlı şair, Molla Camî (1414-1492) ve Nüvîdî-yi Şirâzî (ö. 1610) bu hikâyeyi mesnevi nazım şekliyle kaleme alırlar. Türkçe'de bu konudaki tek yayın Bursalı Lâmî Çelebi'nin Yavuz Sultan Selim'e takdim ettiği söylenen Salaman u Absal hikâyesidir. Molla Camî'nin anlatısı esas alınarak yapılan tercüme şeklindeki bu hikâye içine yer yer Lâmi Çelebi kendi düşünce ve önerilerini de dahil eder.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6708856;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6708856;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarsinan-genimselaman-u-ebsal-6708856' });Bazı hikâyelerde Süleyman ve Absal biri erkek diğeri kadın olarak anlatılırken, bazı hikâyelerde Süleyman ve Absal iki erkek kardeştir. Genel anlatım olarak bu hikâye bir aşk hikâyesidir. Okurken eğlenmek ve hoşça vakit geçirmek için yazılmış gibi bir anlatım içerir, ancak gerçek niyet satır aralarında gizlidir. Bu nedenle çok sayıda düşünür, bu hikâyeye notlar düşüp, eklemeler yapıp, anlatılmak istenen gerçek düşüncenin ne olduğunu anlamaya ve anlatmaya çalışmışlardır.Bu tür eserler gerçekte söylemek isteyip de söylenemeyen veya açık bir şekilde yazıldığı taktirde insanın başını derde sokacak, hatta canından olacağı düşünce ve öğütlerin bir hikâye içinde söylenmesinin sonuçlarıdır. Anlaşılan, insanlık binlerce yıldır, gerçek düşüncelerini ve önerilerini açıklamakta sıkıntı çekmiş ve hâlen de çekmektedir. Ancak ne kadar sıkıntılı bir dönem içinde olsalar da bazı