Uzun süreli savaşların, tarihteki kayıtları kısadır.İskender'in bugünkü Avrupa'nın ortasından çıkıp Çin'e kadar uzanmasıyla, onun ömrünün tamamına baliğ olan savaş bile, tarihte üç beş paragrafta anlatılır.Hatta İskender'inkinden çok daha uzun olan birçok savaşın tarihteki yeri iki satırı geçmez. Nitekim, Hollanda ile Scilly Adaları arasında süren Üçyüz Otuz Beş Yıl Savaşı (1651-1986), savaş olması nedeniyle değil, ancak uzunluğu nedeniyle tarihin zikrine mazhar olabilmiştir.Tarih cihetinden durum böyledir ama, insanlığın hikâyesi ya da insanların hikâyesi esasında savaş daima uzundur. Çünkü, asıl savaş inançların savaşıdır ve bir kök-imge üzerinden sürekli yenilenerek tekrarlanır.Hikâye dediğimiz şey, bir inanma tarzından ibaret olduğuna göre, savaşın da neticede bir hikâyeler çatışması olarak nitelenmesi doğaldır, zira inançlarda farklılık olmasaydı hikâyeler, hikâyeler farklı olmasaydı savaşlar olmazdı.Bunu şu örnek üzerinden açabiliriz:Tarihler, Moğol kökenli oldukları sanılan, Moğolistan'ı mekan tuttukları halde, asıl vatanları olan Çin'i ele geçiremeye çalışan, bu mümkün olmayınca genişleme ihtiyacıyla Maveraünnehir'e saldırıp, Karahanlılar'ın hakimiyetindeki Kâşgar, Beşbalık ve Hoten'i de alarak, Balasagun'u kendilerine başkent yapan Karahıtaylar'ın, 1141 yılında Büyük Selçuklu Sultanı Sencer'i ağır bir yenilgiye uğrattıklarını kaydederler.Rus Türkolog ve şarkiyatçısı Vasilij V. Barthold, Sultan Sencer'in bu yenilgisinin, savaş olmak bakımından kendi gerçekliğini aşarak, bir inanç çatışmasının hikâyesine dönüşmesini şöyle kaydeder:"Semerkand hanı (Karakıtaylar'a) Hocend yakınında yenildi. 1141'de Semerkand'ın kuzeyinde bulunan Katvan sahrasında Sultan Sancar'ın kendisi Karakıtaylar tarafından ağır bir yenilgiye uğratıldı. Güçlü ve kuvvetli Selçuk Sultanı'nın bu şekilde kafirlere mağlup olması çağdaşları üzerinde çok büyük bir tesir meydana getirdi. Bu olay hakkında açık olmayan bir haber o vakit Filistin'de ve Elcezire'nin kuzey kısmında Müslümanlarla savaşan Haçlılar'a kadar erişti. Avrupalılar arasında 'Doğuda Yohannes adında bir papazın Filistin'deki dindaşlarını kurtarmak için Müslüman memleketine hücum ettiği' hakkında yayılan bir efsane de galiba bu 1141 yılı hadisesinin bir yankısı olarak meydana gelmiştir."Filistin'e binlerce kilometre uzaklıktaki bir beldede, Müslüman olmayan bir kavmin, yeni Müslüman olmuş kavimlerin oluşturdukları emirlikleri ve bunların tabi oldukları devleti yenmesinin, 1099 yılında işgal ettikleri Kudüs'ü Müslümanlara karşı savunmaya çalışan Haçlılar'da doğurduğu sevincin, yukarıda zikrettiğimiz bağlamda tek bir izahı vardır, o da savaşların kısa ama hikâyelerinin çok uzun soluklu olduğudur.Asıl mesele savaş değil, çatışan hikâyelere mahsus gerçekler olunca, hikâyenin yaşandığı zaman ne olursa olsun, dünya küçülüvermektedir.Tuleytula'nın (Toledo'nun) Kastilya-Lon Krallığı'nca 1081 yılında alınışıyla yazılan bir başarı hikâyesinin, Kudüs'ün