Üç yıl aradan sonra Fed ilk kez faiz artışı için taksimetreyi açtı. Şimdilik 25 baz puanlık bir artışla yetinen Fed, bir süre daha ince bir buz tabakasının üzerinde ilerleyecek Fed üç yıl aranın ardından ilk kez faiz artırdı. Piyasaların beklendiği gibi, faiz oranı 25 baz puanla sınır kaldı. Aslında Fed yetkililerinin birçoğu faizi 50 baz puan artırmayı yeğlerdi. Ama Rusya'nın askeri müdahalesi planları bozdu. Belirsizliğin oldukça yükseldiği bu ortamda finans piyasalarının 50 puanlık artışı kaldıramayacağı düşünüldü. Bir taraftan da enerji fiyatları hızla yukarı çıkarken, para politikasında topa sert girmenin stagflasyonu tetikleyebileceğinden endişe edildi. Bu kaygıları gözeten Fed şimdilik küçük bir faiz artışı ile yetindi. GARANTİSİ YOK Fed'in önünde bundan sonrası için iki patika var. Ya önden yüklemeli faiz artışlarıyla faiz oranını kısa sürede yüzde 1.50-1.75 seviyelerine çekecek ya da her seferinde 25'er baz puanlık artışlarla faizi kademeli olarak yüzde 2'ye doğru getirecek. Eğer diplomatik girişimler meyvesini verir de Rusya- Ukrayna geriliminde tansiyon düşerse, enflasyona karşı daha sert bir pozisyon almak için Fed ilk yolu tercih edecektir. Yok savaş uzar da küresel ekonomi yavaşlama emareleri gösterirse, o zaman Fed'in ikinci yola sapması daha akıllıca olacaktır. Fed faizleri artırınca, enflasyonun yavaşlayacağının garantisi yok. Ana akım iktisadi anlayışa göre, merkez bankasının enflasyon karşısında faizleri arttırıyor olmasının teorik olarak şöyle bir zincirleme reaksiyon oluşturması beklenir: Faizler artınca, krediler cazibesini kaybeder ve yavaşlar. Tüketimin fırsat maliyeti arttığı için insanlar tasarrufa yönelirler. Günün sonunda tüketim harcamaları azalır. Siparişleri azalan firmaların emeğe olan talebi geriler. Bu da ücret artış hızını yavaşlatacağı için tüketim harcamaları bir tur daha geri çekilir. Enflasyonun düşeceğine yönelik beklentiler iyiden iyiye su yüzüne çıkar; yeni dönemde ekonomik davranışlar ve kararlar buna göre şekillenir. Ve günün sonunda iktisadi faaliyet soğuyacağı için enflasyon düşer. Eğer bir ülke talep enflasyonu yaşıyorsa, o zaman bu teorik çerçevenin pratikte karşılığı olur ve para politikası işe yarar. Tabi burada ülkenin sosyolojik ve demografik dinamikleri, insan davranışlarındaki farklılıklar ve dönemin kendine has koşulları gibi etmenler devreye girse, para politikasının etkinliğinin azalabileceğinin altını çizmeliyiz. Bu uyarıyı not ettikten sonra yine de şunu net olarak söyleyebiliriz ki, merkez bankalarının talep enflasyonu karşısında işleri daha kolaydır. ENFLASYONUN TETİKLEYİCİSİ HANGİSİ Peki ya arz şoklarının tetiklediği maliyet enflasyonu Arz şoku denince akıllara ara malı tedarikinde yaşanan sorunlar, enerji