CHP zihniyetinin basın sansürü

HÜSEYİN ÖZTÜRK

CHP diktatörlüğü genetiktir değişmez. Ellerine imkân geçse bugün de aynı şeyleri yapacaklarından asla şüphe edilmemelidir.

1939 ila 1950 arasında sadece basın değil, CHP'den yana olmayan her ses susturulmuş ve asla muhalefete izin verilmemiştir. O dönemde çıkan "Takrir-i Sükûn Kanunundan" sonra basın hürriyeti tamamen ortadan kaldırılmıştır.

Gazeteler ve yazarlar, yalnız tenkit değil, araştırma, soruşturma hürriyetinden mahrum edilmişlerdir. Şimdiki özgürlüğün kıymetini bilmeyenler o günlere bakmalıdırlar.

Olur olmaz sebeplerle, bazen de gerekçe gösterme zahmetine dahi katlanılmaksızın gazeteler kapatılmıştır. 1881 sayılı kanunla gazete kapatılmasının, 1950'ye kadar yürürlükte kalan 50'nci maddesi şöyledir:

"Memleketin umumi siyasetine dokunacak neşriyattan dolayı İcra Vekilleri Heyeti kararıyla gazete ve mecmualar muvakkaten tatil olunabilir. Bu suretle kapatılan gazete ve mecmuanın neşrine devam edenler hakkında 18'nci madde hükmü tatbik olunur.

Bu suretle kapatılan bir gazetenin mesulleri, tatil müddetince başka bir isim ile gazete çıkaramazlar". Temellerin Duruşması 1 Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.

Bir kısım yasaklarla ilgili bazı baskıları yine aynı kitaptan aktaralım:

Sadece "Geldi", "Gitti":

Türkiye'ye gelmiş olan İngiliz askeri heyetiyle mülakat yapılmaması, tafsilatlı yazı yazılmaması, fotoğraflarının basılmaması. Dâhiliye Vekâletinden bildirilmiştir. Sadece "geldi" "gitti" diye yazılabilir. 14 Mayıs 1939

Karabekir'e Sansür: "Kazım Karabekir'in beyanları nazarıitibara alınmayacaktır. Ve bunlardan bahsedilmeyecektir".

Kalem Münakaşası:

"Cumhuriyet'te Nadir Nadi'nin makaleleri neticesinde açılan kalem münakaşası nihayet bulacaktır". 8 Ağustos 1940

Dinlere Dair:

"Gazetelerin son günlerdeki neşriyatı arasında dinlerden bahis bazı yazı ve mütalaa, ima ve temennilere rastlanmaktadır.

Bunlardan sonra dinler mevzuu üzerinde gerek tarihi, gerek temsili ve gerek mütalaa kabilinden olan her türlü makale, bend, fıkra ve tefrikaların neşrinden tevakki edilmesi (sakınılması) ve başlamış bu kabil tefrikaların en çok on gün zarfında nihayetlendirilmesi ehemmiyetle rica olunur". Matbuat Umum Müdürü namına İzzettin Tuğrul Nişbay