Tango: Ciddi bir kültür mirası

"Tango" sözcüğü her zaman hülyalı bir geçmişi çağrıştırır. Doğduğu Arjantin topraklarında bir geleneği, bir yaşam biçimini yansıtır. Tutkuları, kavgaları, aşkları dile getirir. Ve içinden çıktığı düzenin kültür birikimini ortaya koyar. Değişik ülkelerde, değişik zamanlarda yeni kimliklere bürünmüştür. Bizler için ilk Batı'ya açılışın, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş günlerindeki ilk baloların coşkusunu anımsatır. Dolayısıyla bir nostaljidir ve günümüzün yeni yöntemleriyle zenginleşmiştir.

Avusturya'nın ilk tipik tango orkestrası ve Avrupa'nın tek özgün tango topluluğu olan BAND-O-NEON "Orquesta tipica de Tango", Mayıs 1995'te kurulmuş, adını tangonun karakteristik çalgısı "bandoneondan"dan almıştı. Topluluğun dağarcığında klasik dönem (1880-1917), geçiş dönemi (1917-1925) ve tango nuevo dönemi (1925-1948) ile çağdaş dönemin yapıtları da yer alıyor. Onlarla ilk kez Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Hall sahnesinde tanışmıştık. Kurucuları Viyana Müzik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertuğrul Sevsay ile bu kez çok daha geniş bir ekiple Cemal Reşit Rey sahnesinde buluştuk. Aynı zamanda endokrinoloji profesörü olan Sevsay, Cemal Reşit Rey'in kompozisyon öğrencisi olarak yetişmişti.

Sevsay, konser boyunca sahnedeki açıklamalarıyla dinleyiciyi aydınlattı: Arjantin tangosunun yüz yılı aşkın bir süredir tazeliğini korumasını yeni uyarlamalara (aranjmanlara) bağlıyordu. Ona göre Arjantin tangosu 1898'den başlayan klasik döneminden sonra, dört ayrı dönemde hem stil hem de biçim olarak kendini yenilemiş. Özellikle üçüncü dönemde (1935-1948) eski tangolar yeniden düzenlenmiş. 1948'den sonra tango tarihi yeni dönemine (tango nuevo) girmiş. Bu dönemde yazılan yeni tangolar büyük ilgi görürken eskilerin yeni tekniklere göre, özgün tarza ters düşen bir şekilde modernize edilmesi ise hemen hiç kabul görmemiş.

BAND-O-NEON topluluğu klasik tangoların ünlü Arjantin orkestraları tarafından oluşturulan karakteristik yorumlarını korumanın önemini bilmiş ve klasik tangoları modernleştirmek yoluna gitmemiş. Orkestranın son dönem düzenlemeleri ünlü Arjantin tango okullarının etkisini yansıtıyor. Öte yandan, çağdaş tangolar grubun repertuvarında önemli bir yere sahipler. Cemal Reşit Rey salonunda Necip Celal Andel'in bestelediği Türk tangolarını dinledik. Her birisi ailemizin önceki kuşaklarından duyduğumuz değerli ve keyifli yapıtlardı. Orkestra topluluğunun yanı sıra, şarkı söyleyen Beste Alaca Pummer, Seçil İlker, Ali Pınar, Bahar Sarıboğa