Ege Cansen

Sözcü

Doğuştan emeklilik

Gerek geçen yıl yapılan genel, gerek bu ay sonunda yapılacak yerel seçimlere emeklilik ve emeklilerin maaşları damgasını vurmuş durumda. Geçen yılın sıcak konusu "Emeklilikte Yaşa Takılanlar" idi. Muhalefetin bastırmasıyla, hükümet "yaşa takılmayı" kaldırdı. Sonuçta bir yıl içinde emekli sayısı 2 milyon artarak 13 milyondan 15 milyona çıktı. Aynı d

Qua Vadis Türkiye

Kafamı kurcalayan birkaç temel soru var. Birincisi, Türkiye gitgide karanlık bir çağa mı giriyor, yoksa aydınlanıyor mu Karanlık çağ "dark ages" Avrupa'da 5 ile 10. yüzyılı kapsar. Hatta bu dönem 15. yüzyıla kadar uzanır. Karanlık çağ denmesinin sebebi, devlet yönetimine Hristiyanlık adına din adamlarının hakim olması ve bu yüzden toplumların ilmi,

Büyürken küçülmek

Türkiye İstatistik Kurumu, geçen hafta 2023 yılı Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) ölçüm sonuçlarını açıkladı. Hesapladıklarına göre GSYİH'miz 2023 yılında bir yıl öncesine, yani 2022'ye göre, 4.5 büyümüş. Bu büyüme oranı 2009 GSYİH'si 100 kabulü üzerine kurulu "zincirlenmiş hacim endeksi"ne göre hesaplanmış. On binlerce kalem nihai mal ve hizmetin

Zararsız enflasyon

İnsanlar, zararı faydasından çok olduğuna inandıkları şeylerden kurtulmak ister. Ama faydasının zararından çok olduğunu sandıkları şeylerden vazgeçmez. Yukarıdaki cümlelerde "insanlar" öznesi yerine bireyler ve toplumlar yazılabilir. Meşhur hikayedir: Adam, bana zevk veren şeyler, ya gayriahlaki ya sağlığıma dokunuyor ya da kesemde delik açıyor dem

Enflasyonla yaşamayı öğrenmek

"Enflasyonu indiremiyorsan, onunla yaşamasını öğren" ifadesini bundan 50 yıl önce duymuştum. Söyleyenler Brezilyalı iktisatçılardı. Halk, enflasyon paranın satın alma gücünü de aşındırdığı için, tasarruflarını ulusal parada tutmak istemez. Cari açık veren ülkelerde döviz fiyatının artacağı beklentisi de bitmez. Halkı, bankada ulusal parayla tasarru

Ödemeler dengesi dengededir

Bu başlık biraz tuhaf oldu. Mantıkta bu tarz ifadelere totoloji (aynı şeyi farklı bir şey söylüyormuş gibi tekrar etmek) deniyor galiba. "Ödemeler Dengesi" (Balance of Payments) eğer bir bilanço ise zaten dengede demektir. Bizim İtalyancadan ödünç aldığımız bilanço (bilancio) sözcüğünün İngilizcesi "Balance Sheet"dir. Yani "Denge Tablosu"dur. Aktif

Yeraltı zenginliği yeraltında kalsın (mı)

Erzincan'ın İliç ilçesi Çöpler mevkindeki altın madeninde feci bir kaza meydana geldi. İlk tespitlere göre 9 kişi döküm tepesi kayınca toprak altında kaldı. Bunun üzerine, gerek doğayı, gerek çalışanları korumaya yönelik önlemler alınıncaya kadar işletme kapatıldı. Çalışma hayatımın beş yılında maden mühendisleriyle birlikteydim. Birkaç heyelan yaş

Akıl yapaydır

Yapay zekayı, doğal zeka yaratmıştır. İnsanlarda doğal zeka olmasaydı, yapay zeka diye bir şey geliştirilemezdi. Yapay zeka, doğal zekanın yapamadığı birçok şeyi yapabiliyor. Tabiri caizse, sonradan çıkan boynuz, kulağı geçti. Peki, "doğal zeka" var da "doğal akıl" diye şey yok mu Doğal akılla, yapay akıl geliştirilemez mi Daha ileri gitmeden zeka

Jön ekonomistler

Vakti zamanında, ülkemizde Con Ahmet diye gerçek mi sanal mı olduğunu bilmediğim mucit bir kişi yaşamıştır. Benim Türkçeye "Nerede ısı varsa, orada hareket; nerede hareket varsa orada ısı vardır" diye çevirdiğim (İngilizcesi where there is heat, there is movement; where there is movement, there is heat) olan termodinamiğin birincisi yasası, kapalı

Çiftçiler ayaklandı

Avrupa'da gıda maddesi fiyatları düşüyor ve ardından çiftçiler ayaklanıyor. Bundan doğal ne olabilir Gıda fiyatlarının düşmesi, çiftçilerin gelirlerinin azalması demektir. Onlar da gelirleri azalmasın diye hükümete baskı yapıyorlar. Son tahlilde bu baskının muhatabı hükümet değil, tüketicilerdir. Basın, bazen bu gösterilere çiftçi grevi diyor. Bu,