Arjantin, Hristiyan beyazların yönettiği ülkeler arasında enflasyon şampiyonudur. 1944-2025 yılları enflasyon ortalaması %189'dur. Arjantin, enflasyonu durdurmak için çok başarılı programlar uygulamıştır. Ama sonunu getirememiştir. Bu ülkeye, adına Peronizm denen bir siyasi-iktisadi ideoloji egemendir. Peronizm bir tür popülist solculuktur. Halk, devleti aracı kılarak birbirini ütme peşindedir. Ülke, başkanlıkla yönetilmektedir. Kasım 2023'te yapılan genel seçimleri Javier Milei adında (okunuşu Haviye Miley) delidolu "sağcı" bir iktisatçı kazandı. Ekonomide "devrim" denecek nitelikte "yapısal reformlar" yapacağını söyledi. Uygulayacağı iktisat politikası katıksız serbest piyasa sistemi olacaktı. İşe, para reformuyla başladı. Haklıydı. Çünkü Arjantin ekonomisinin temel derdi (bizim gibi) "sağlam bir para birimine" sahip olmamasıydı. Arjantinliler kendi paralarına (Arjantin pesosu) güvenmiyordu. Pek tabii yabancılar da güvenmiyordu. Bugüne kadar, Arjantin parasından toplamda 12 sıfır atılmıştır. Bir ara parasının adı bile değiştirilmiştir. 1991-1996 yılları arasında Harvard'dan doktoralı iktisatçı Domingo Cavallo pesoyu Amerikan Dolarına mıhlayarak enflasyonu yenmişti. Cavallo, ülkemize de gelip başarısının sırrını anlatmıştı. Hatta ben kendisiyle kısa bir röportaj yapmıştım. Onun programı da sonunda "Peronist kültür duvarına" çarptı ve çöktü.

MILEI ENFLASYONU DÜŞÜRDÜ

Kasım 2023'te başkan seçilen Milei de işe pesoyu güçlü kılma operasyonuyla başladı. Benim de inandığım "J Curve" yaklaşımını uyguladı. (J Eğrisi, "kırılan kemik yanlış kaynamışsa, tekrar kırılmadan doğru kaynatılamaz" demeye benzer bir kuraldır.) Pesoyu devalüe etti. Sübvansiyonları kaldırdı. Kamu harcamalarını kıstı. Vergileri indirdi. Çevre, sağlık ve eğitim bakanlıklarını kapatma kararı aldı. KİT'leri özelleştirmeye başladı. Fiyat kontrollerini kaldırdı. Toplu sözleşme ve grev yasasını değiştirdi. Milei 2023 başında görevi devraldığında, 2022 yılının enflasyonu %98,8 idi. 2023 enflasyonu, devalüasyon yüzünden beklendiği gibi %254'e fırladı. Ertesi yıl yani 2024'te %84'e düştü. 2025'in %28 ile kapanması bekleniyor(du). Nitekim son 4 aydır aylık enflasyon hep %2'nin altında kaldı. Milei iddiasını ispatlamıştı. Ancak, geçen ay başkentte yapılan yerel seçimleri Peronist aday, Milei'in adayına 13 puan fark atarak kazandı. Piyasalar bunu