Ayasofya Câmii'ne "Bizans Müzesi" hakâretinin sahîh târihçesi (122)

(Bozkurt 2019: 31) 26 Kânûnuevvel 1334 (26 Aralık 1918) târihli Âtî gazetesinde, Cevâd Rifat'ın, Mustafa Kemâl'in 2 Kânûnusânî 1334 târihli Zamân gazetesindeki iddiâlarına cevâben kaleme aldığı "Şam'ın Sukûtu" başlıklı makâle... "Bu zayıf Süvâri Fırkasının, gâyet kuvvetli düşman süvârileriyle başa çıkamıyacağı gâyet tabiîdir. Fakat bu atlılarımızın son gayretleri, her türlü ümîd kesilmiş olduğu hâlde, Bisan geçidlerinde târih-i askeriyede ilelebed pâyidâr kalacak olan fedâkârâne muhârebeleri sâyesinde Yedinci Ordunun ric'ati bir dereceye kadar têmîn edilebildi." (Cevâd Rifat 1918; Bozkurt 2019: 82'den naklen) İkinci pasaj: "...Yukarıdan beri verdiğimiz tafsîlâtdan anlaşılıyor ki Şam'ın müdâfaası için tertîbât-ı lâzıme alınmış, fakat düşman vakit bırakmamıştır. "Haleb'in müdâfaa edildiğini iddiâ edenler iyice bilmelidir ki: Bu müdâfaayı biz kendi kuvvetimizden ziyâde düşmanın bâzı harekâtına medyûnuz. Düşman Şam önlerine bizim kıtaatla berâber geldi. Haleb'e bir ay sonra geldi. Nitekim Dördüncü Ordu da Humus'da vakit bulmuş ve mükemmel teşkîlât yapabilmiş idi." (Cevâd Rifat 1918; Bozkurt 2019: 36'dan naklen) Buraya kadar, Filistin Cephesindeki 4. Ordunun Kumandanı Mersinli Cemâl Paşa'nın Yâveri Yüzbaşı Cevâd Rifat Atilhan merhûmun Filistin Hezîmetine dâir 1918'de yaptığı neşriyât hakkında Celil Bozkurt'un çalışmasına istinâden verdiğimiz îzâhat ve mezkûr neşriyâttan yaptığımız nakiller, onun, Büyük Doğu'daki şahâdetini tevsîk, têyîd ve têkîd eder mâhiyettedir. Bununla berâber, her zaman yapmamız îcâb ettiği gibi, en doğrusu, bu şahâdeti, başka kaynaklardan elde ettiğimiz verilerle tartmaktır. Filistin Hezîmetini anlamamıza yardımcı olacak üç kaynak Buraya, Necip Fazıl ve Cevat Rifat'ın 1918 Filistin Cephesi Hezîmeti hakkındaki iddiâlarının olabildiğince hakîkate muvâfık ve insâfla değerlendirilmesine yardımcı olacak mühim mâlûmâtı hâvî iki kitabdan birkaç sayfa iktibâs dercetmek istiyoruz. (Elbette müelliflerin kanâat ve yorumlarına iştirâk etmek mecbûriyetinde değiliz; bize lâzım olan, hâdiseye dâir -mümkün mertebe- objektif verilerdir...) Bunlardan birincisi, Filistin Cephesinde 4. Orduya tâbi 3. Süvâri Fırkası Kumandanı Erkânıharb Binbaşısı Muhiddîn Vecîhî Bey'in têlîfi olan ve