Aslında kimin cahil, kimin aydın olduğu konusu tartışmaya açıktır, görecelidir. Eğer kendinizi bir aydın olarak tanımlıyorsanız, "cahil" sınıfına koyduğunuz kişilerle sohbet etmeniz şart mıdır Şarttır çünkü biz aydınların cahilleri eğitmemiz gerekir, cahillerin bize ihtiyaçları vardır. Öğretmenler cahil oldukları gerekçesiyle öğrencileriyle iletişimi kesselerdi halimiz nice olurdu Aynı zamanda aydınların da başkalarına ihtiyaçları vardır. Bir psikiyatrist ve romancı olan Prof. Dr. Engin Geçtan bana aylarca bir yere kapanarak roman yazmamamı, yazarken kısa sürelerle de olsa insanlarla iletişim kurmamı, bir meslektaşımla, bir balıkçıyla, bir çöpçüyle konuşmamı öğütlemişti.

(Yukarıda "Biz aydınlar" diyerek kendimi aydın sınıfına koydum. Bu konuda ölçüt kişim eşim Prof. Dr. Zehra Dökmen'dir, bir süre önce ona aydın olup olmadığımı sorduğumda "Evet artık aydın sayılırsın" dedi.)

Yıllar önce bir televizyon programında sunucuya, "Hocam" dediğimde bana, "Estağfurullah, siz benim hocamsınız" demişti. Ben de ona, "Sanırım ben bütün Türkiye'nin hocasıyım ancak bütün Türkiye de benim hocamdır" karşılığını vermiştim. Bu tavır bir tevazu değil, gerçeğin ifadesidir.

Rivayete göre bir zamanlar ülkenin birinde bir padişah vezirini bir konuda ikna edememiş. Değerli bir devlet adamı olan bu veziri idam ettirmek istemediği için de ona işkence ederek ikna etmeye karar vermiş. Eziyet olsun diye veziri bir keçi çobanıyla birlikte aynı odaya hapsettirmiş. Tabii ki vezir bu çobanla iletişim kurmamış. Ancak birkaç gün sonra çoban durup dururken ağlamaya başlamış. Bunun üzerine vezir ona niçin ağladığını sormuş. Çoban ise "Beyim senin keçi sakalın var, yüzüne bakınca keçilerimi özledim, o yüzden ağlıyorum" diye karşılık vermiş. Bu görgüsüz açıklama üzerine vezir muhafızlara, "Çıkarın beni bu odadan, padişah ne isterse yapacağım" demiş. Bu hikâyedeki kıssadan hisse, akıllı, bilgili bir kişinin bir cahille iletişim kuramayacağı şeklindedir. Çoban patavatsızlık etmiştir. Ancak olaya bir de şu açıdan bakabiliriz:

Eğer vezir tenezzül edip çobanla konuşsaydı ondan çok şey öğrenebilirdi. Örneğin köylünün sıkıntılarından haberdar olabilirdi veya keçilerin koyunlar gibi durgun su içmediklerini, akan suları tercih ettiklerini öğrenebilirdi. Bir çobanla iletişim kurmayı beceremeyen kişi ülkeyi nasıl yönetebilir