İki insan!..

İlhan İrem'in de sonsuzluğa karıştığı haberini aldığımda, Demirtaş Ceyhun'un 13. ölüm yıldönümüne saatler kalmıştı... Ceyhun'un en büyük ve çekişmeli eserlerinden "Ah Şu Biz Karabıyıklı Türkler" kitabı elimde kalakaldım... Uzun yıllar sonra yeniden basımı yapılan bu değerli kitabı özellikle gençlere anlatmak amacıyla okurken, Demirtaş ağabeyin en sevdiği, yaklaşık çeyrek asır komşuluk yaptığı İlhan İrem'in ölümünü öğrenmek çok sarsmıştı beni...Üstelik İrem, Demirtaş Ceyhun ile neredeyse aynı gün hayata gözlerini yummuştu... Türkiye'de aydın olmak zordur; aydın sıfatını tepe tepe kullanan bir kısım okumuş zevatın nerelere savrulduğu, nasıl iktidar şakşakçısı olduğu düşünülürse, aydın olmanın ne denli meşakkatli olduğu da kolaylıkla görülebilir! Yurtsever aydın olmak ise çok daha zordur, bedeli yüksektir! Hapishaneler, sürgünler, baskılar yolunuzu gözler! Ceyhun ve İrem tüm bu bedelleri göze alıp, sıra dışı bir yaşamı bilerek, isteyerek seçtiler... Ceyhun, ilerici ve aydın olmanın her basamağında ter döktü, yazarlığın çetrefilli yollarında büyük başarılara imza attı, ödüller aldı ve de bu yaptıkları, yazdıkları karşılığında hapishanelere konuk oldu! İlhan İrem, taa en başından inzivayı tercih etti! Tüm yaşamı bir Cumhuriyet aydını, bir Atatürkçü olarak geçti. Şayet bir cümlede anlatmak gerekirse şöyle denilebilir: -Bahse konu olan iki aydın, iki yurtsever, iki devrimcidir. Kısaca iki insandır! Demirtaş Ceyhun Türkleri anlatan yazar! Demirtaş Ceyhun'un "deneme", "inceleme" türüne giren eserlerine baktığınızda Türklerin tarihi çok önemli yer tutar... Mesela, büyük bir araştırma, sonucu kaleme aldığı "Ah Şu Biz Karabıyıklı Türkler" eserinin daha girişinde "Biz kimiz Allah aşkına" sorusunu sormuş ve tüm kitap boyunca tarihi hallaç pamuğu gibi atarak Türk kimliğinin geçmişi ve bugününü anlatmıştır. Mesela, Türklerin nasıl Anadolu'ya geldiğini, kurucusu olduğu Osmanlı'nın Türklere nasıl düşman kesildiğini, Türk kellesi getirene nasıl Osmanlı kaftanı vaat edildiğini kaynaklarıyla ve tüm açıklığı ile anlatır! Bitmedi; Türklerin göçebelik yüzyıllarını, Osmanlı'nın göçebe sözcüğüne bile nasıl düşman olduğunu ve göçebe olmanın hiç de ayıp olmadığını yine kaynak ve belgeleriyle paylaştı. Türklerin, Osmanlı sarayından kovulmasının üzerinden geçen yüzyıllar içinde zorla baskıyla unutturulan, aşağılanan Türklüğü 20. yüzyıl başında nasıl yeniden keşfettiğini de tüm açıklığı ile yazdı. Ben, tanımaktan, dostluğunu kazanmaktan onur duyduğum Demirtaş Ceyhun'un, tarihçi titri bulunmamasına karşın özellikle Türklerin tarihini açık yüreklilikle ve de titizlikle araştırmasını, paylaşmasını çok önemserim. Bir gazeteci olarak ondan, yazdıklarından çok şey öğrendiğimi de eklemeliyim... -Ölümünün 13. yıldönümünde, böylesine kuraklaşan "Yeni Türkiye"de, Sevgili Demirtaş Ceyhun'u büyük bir özlem ve sevgiyle anıyorum. Işıklar içinde uyusun...