B.

Vatikan Devlet Başkanı ve Katoliklerin ruhani lideri Papa IV. Leo yarın Türkiye'ye geliyor. Papa, Türkiye ziyaretine Ankara ziyaretiyle başlayacak. Leo, Anıtkabir'i ziyaret ettikten sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Beştepe'de kabul edilecek. Papalık heyeti, siyasi yetkililerle diplomatik görüşmelerin ardından aynı gün İstanbul'a geçecek. Hakikaten şayan-ı hayret bir şeydir ki papalık dağıtımına oturan bir kimse ilk yurtdışı gezisini tarihte ilk defa Türkiye'ye gerçekleştiriyor. Hans Pfeffermann'ın "Rönesans Papalarının Türklerle Ortaklığı" isimli ünlü eserinde vurguladığı üzere, bir Papa ile Türk sultan ilişkisi ancak bir zaruret ve karşılıklı çıkar ilişkisi üzerine inşa edilebilir. Hal böyleyken çiçeği burnunda Papa'nın ilk yurtdışı gezisinde, ilk diplomatik muhatap olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı karşısında bulacak olması ilginçtir. Mevcut paradigmayı ve Vatikan'ın bu paradigmada kendisine nasıl bir rol aradığını önümüzdeki günlerde analiz edebiliriz. Ancak şimdilik Papa'nın Türkiye gezisinin ana nedenine fokuslanmalıyız. Ekümenik inanç beyanının temellerinin atıldığı İznik Konsili'nin 1700. yıldönümü ve Ortodoksların Aziz Andreas Bayramı'na denk gelen bir zamanda gerçekleşen bu ziyaret esasen kilisenin bundan sonraki ajandasını da aşağı yukarı beyan ediyor. Papa'nın Patrik Bartholomeos ile baş başa neler görüşeceği bizler açısından elbette bir muamma olarak kalacak. Buna mukabil hepimizin az çok kestirebildiği şey, Katolik kilisesinin bundan sonraki süreçte kendine aradığı yeni rolün şekillenmesinde bu görüşmenin çok önemli pay sahibi olacağı. Patrik Bartholomeos'un son yıllarda ortaya koyduğu politika, tarihte hiçbir zaman görülmemiş şekilde, Batı ittifakının bir parçası haline gelmiş olan Ortodoks kilisesi ile karşılaşmamızı neticelendirdi. Önce Ukrayna kilisesinin Moskova kilisesinden kopuş süreci, akabinde New York metropoliti kendi vekili kılarak süreçleri Amerika üzerinden yürütmesi, nihayet Rus kilisesine karşı açık şekilde bayrak açarak Amerikan politikalarını desteklemesi tarihin kırılma anlarından birine şahitlik ettiğimizi ortaya koyuyor.

28 Kasım'da İznik'teki antik Aziz Neofit Bazilikası yakınlarında ekümenik bir ayin düzenlenecek, ertesi gün Papa Leo ve Patrik Bartholomeos ortak bir bildiri imzalayacak. 30 Kasım'da Ortodoks kilisesi, koruyucu azizi Havari Andreas yortusunu kutlarken, Papa Fener Patrikhanesi'nde yapılacak Ortodoks ayininde bir konuşma yapacak.