Sadece depremzedeler değil, hepimiz kaygılıyız, sürekli "Sallandık mı" diye soruyoruz. Uzmanlara göre bu tepki normal, hatta işlevsel. "Kaygı, kendimizin ve sevdiklerimizin hayatta ve güvende olması için adımlar atabilmemiz adına bizi harekete geçirir" diyorlar.Doğu Anadolu fayında meydana gelen depremler 11 ili yoğun şekilde etkilerken tüm ülkenin de psikolojisini bozdu. Geçenlerde İstanbul'daki evimden Ankara'daki bir arkadaşımla telefonda konuşurken, sallandık gibi geldi. "Deprem oldu sanki" deyince arkadaşım da, "Evet bana da öyle geldi" dedi. Deprem olmamıştı elbette. Ama hep bu his içindeyiz. Hep bir kaygı, bir endişe, diken üstü haliKuşkusuz deprem bölgesindekilerin hali çok daha vahim. Hem fiziksel koşulların zorluğuyla hem de bu kaygının, endişenin milyon katıyla baş etmeye çalışıyorlar. Peki nasıl, ne zaman, ne yaparak iyileşeceğizKoç Üniversitesi Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Nazlı Didar Şimşek sorularımızı yanıtladı.Herkes etkilendiDepremin psikolojik etkileri nelerdirDeprem sonrası insanlar stres, korku, endişe, üzüntü gibi duygular yaşar. Bu hisler insanların günlük akışını bozar ve yaşamında birtakım değişikliklere sebep olabilir. Psikolojik etkiler öncelikli olarak depremi doğrudan yaşayan kişilerde yoğun şekilde görülse de başkasının başına gelen olaya şahit olmak; aile yakını veya bir arkadaşın başına olayın geldiğini öğrenmek ya da olayın ayrıntılarına tekrarlayan şekilde maruz kalmak da benzer etkilerin yaşanmasına sebep olabilir.Sürekli deprem oluyormuş gibi hissediyoruz...Evet, en yaygın görülen etkilerden biri deprem oluyormuş ya da olacakmış gibi hissetmektir. Bu hislere, sarsılıyormuş hissi, baş dönmesi, kâbus görme, uyku düzeninde bozulma eşlik edebilir. Depremden sonra endişe, korku, panik, suçluluk, öfke, karamsarlık, huzursuzluk duyguları yoğun şekilde yaşanabilir, ani duygu değişimleri olabilir. Bellek problemleri, zihnin sürekli meşgul olması, karar vermekte ve problem çözmekte zorlanma, dikkati toparlamakta güçlük çekme gibi zihinsel tepkiler olabilir.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6912522;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6912522;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarsongul-hatisarudeprem-kaygisi-hayatta-tutar-6912522' });Kalp çarpıntısı, uyuşma, mide bulantısı, baş ağrısı ve baş dönmesi, titreme gibi fiziksel tepkiler hissedilebilir. Depremle ilgili anıları tekrar tekrar anlatma ihtiyacı hissetme, olayı yaşayan kişilerle sürekli iletişimde olma isteği ya da tam aksine içe çekilme ve sosyal olarak uzaklaşma isteği gibi davranış değişiklikleri yaşanabilir. Bazı kişilerde ise hiçbir şey olmamış gibi davranma, hiçbir duygu hissetmeme gibi tepkiler görülebilir.Uzmanlar, bu süreçte depremzedelere yanlız olmadıklarını hissettirmenin çok önemli olduğunu vurguluyor, iletişim kurarken dikkatli olunması gerektiği uyarısında bulunuyor. 8 haftaya kadar normalVerdiğimiz tepkiler anormal mi Bu tepkiler geçmeyecek gibi geliyor.Travma yaşayan kişilerde sıklıkla görülen bu belirtiler "Olağandışı durumlarda verilen normal reaksiyonlar" olarak değerlendirilmekte. Bu tepkiler 'akut stres belirtileri' olarak adlandırılır. Bu tepkilerin yaklaşık 4 ile 8 hafta içerisinde kendiliğinden azalması beklenir. Tepkilerin hiçbir şekilde azalmadığı, kişinin hayatını olumsuz etkilediği durumlarda psikolojik yardım almak gerekir.Depremi yaşamamış insanlar dahi çok korkar oldu. Bu normal miTürkiye'nin deprem bölgesi olması sebebiyle depremi yaşayabileceğiniz ve zarar görebileceğinize dair kaygılanıyor olmak son derece normal. Bu kaygı aynı zamanda oldukça işlevsel de. Depreme karşı önlem almanızın sebebi denetlenmesi için binanızı ilgili kurumlara bildirme, ev eşyalarını sabitleme, deprem çantası hazırlama gibi hissettiğimiz bu duygudur.Kaygı, kendimizin ve sevdiklerimizin hayatta ve güvende olması için adımlar atabilmemiz adına bizi harekete geçirir. Depremin üzerinden yaklaşık bir ay geçmesine ve gerekli önlemleri almanıza rağmen endişeniz azalmıyor, günlük hayatınızı ve işlevselliğinizi belirgin şekilde etkiliyorsa ruh sağlığı uzmanlarına başvurmak gerekir.Depremzedeye öğüt verme, ihtiyacını sorPeki depremi yaşayan insanlara, yakınlarımıza nasıl destek olabilirizOnların neye ihtiyacı olduğunu tahmin etmeye çalışmamalı, neye ihtiyacı olduğunu sormalıyız. Depremden zarar gören kişileri, olayla ilgili konuşmak istemedikleri takdirde