Tam da tüm dünyanın gözleri Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına ve savaşa dönmüşken bir anda dünyanın gündemine Bosna geliverdi. 1990'larda Sırplar tarafından soykırıma tabi tutulan; savaşı durdurmak üzere yapılan Dayton Anlaşması ile üç kimlikli bir eklektik yapı içinde varlığını sürdürme mücadelesi veren kardeş ülkemiz, manevi coğrafyamız Bosna ile ilgili çarpıcı ve tatsız gelişmeler yaşanıyor. 16 Aralık 2021 tarihinde "Göz Bebeğimiz Bosna'da Neler Oluyor" başlığıyla yazdığım yazıda da ilk işaretlerden bahsetmiştim. Dayton Anlaşması neticesinde Bosna nüfusunun yaklaşık üçte birini oluşturan Bosnalı Sırplar Bosna yüzölçümünün yaklaşık yarısını kaplayacak şekilde bir özerk Sırp Cumhuriyeti'ne (Republika Srpska) sahip olmuştu. Bir süre önce bu özerk cumhuriyetin aşırıcı lideri Milorad Dodik'in Srebrenitsa Soykırımı'nın inkarını suç sayan yasayı tanımayacağını ve dahası Bosna'nın ordu, yargı başta olmak üzere anayasal kurumlarının Sırp Cumhuriyeti'nde geçersiz olduğunu ilan ederek büyük bir provokasyon yapmıştı. Yine Bosnalı Sırplar da sokak gösterileriyle durumu daha da gergin hale getirmişti. Sırbistan Cumhuriyeti Başkanı Vucic Sırpların tarihsel olarak hamisi gibi davranan Ruslara karşı Batı ve Türkiye ile de önemli ilişkiler kurarak dengeli bir politika yürütmeye çalışırken, Bosna içindeki özerk Sırp Cumhuriyeti lideri Milorad Dodik ise bölgede Rusya'ya yakınlığıyla ve adeta Putin'in bir unsuru gibi davranmasıyla biliniyor. Kremlin'e sık sık gidip Putin'le görüşmesi de bundan. Dodik aynı zamanda Bosna'nın NATO üyeliğine de karşı çıkarken Ruslarla söylem birliği tutturuyor. İşte tam Rusya - Ukrayna savaşının tüm şiddetiyle devam ettiği günlerde Balkanlar yine gündeme oturdu. Önce Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov "Bosna'dan, Kosova'dan ve Arnavutluk'tan gelenlerin Ukrayna adına Rusya'ya karşı savaştığını" söyledi. Sonra da Rusya'nın Bosna Büyükelçisi Bosna'yı "NATO'ya katılırsanız, Rusya'nın tepkisi olacaktır, Ukrayna buna örnektir" diyerek açıkça tehdit etti. "Peki, Rusya sınırı bile olmayan Bosna'ya ne yapabilir" sorusu gündeme gelebilir. Burada Güney Osetya, Abhazya, Donetsk ve Luhansk örneklerini akıldan çıkarmamak gerekir. Buradaki sözde cumhuriyetler Rusya'ya müdahale çağrısı yapmış ve Rusya bu çağrıları gerekçe göstererek buralara askeri müdahalede bulunmuştu. İşte benzeri bir durum Bosna Sırp Cumhuriyeti için söz konusu olabilir ve bu cumhuriyetin başındaki Dodik buna elverişli bir profil. Dahası bu gündem Bosna ile sınırlı kalacak gibi de görünmüyor. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Rusya yine bölgedeki Sırp azınlığı kışkırtmak ve fiili bir durum yaratma peşinde görünüyor. Bu gelişmeler yaşanırken de