Temkinli ve tedrici sıkılaşma

Merkez Bankası faizi yüzde 8.5'ten 15'e yükseltti. Sıkılaşma döngüsü beklentilerin alt sınırından başladı. Enflasyon beklentilerini yönetmek için iletişim stratejine daha fazla yoğunlaşılmalı, sözlü yönlendirmeler faiz silahından daha etkili olabiliyor... Ekonomiyi yakından takip etsin veya etmesin, herkesin gözü bu hafta Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısındaydı. Son bir yıldır rutine binen PPK toplantılarının aksine, bu sefer Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) farklı bir aksiyon alması bekleniyordu. Ortak beklenti, para politikasında sıkılaşma döngüsünün başlaması yönündeydi. Ama politika faizinin seviyesine yönelik beklentiler çok fazla değişkenlik gösteriyordu. Faizlerin yüzde 15'e çıkmasını bekleyen de vardı yüzde 40 beklentisi açıklayan da... Teorik olarak gerekçelendirebilecek tarafları olsa da yüzde 30-40 bandındaki beklentilerin pratikte bir karşılığı yoktu. Makul beklenti yüzde 15-20 bandındaydı. Burada da beklentiler, yüzde 17-18 civarına kümelenmişti. Günün sonunda TCMB, faizi yüzde 8.5'ten yüzde 15'e yükseltti. Böylece TCMB, sıkılaşma döngüsünü beklentilerin alt sınırından başlatmış oldu. Faiz seviyesinin yanı sıra TCMB'nin karar metninde nasıl bir dil kullanacağı da önemliydi. Karar metininde üç cümle öne çıktı. Parasal sıkılaşmanın geleceğine yönelik TCMB'nin vurucu mesajı şu cümlenin içindeydi: "Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir." Faiz artışlarının tedrici biçimde yapılacağına dair yapılan vurgu yerinde olmakla birlikte, bu mesaj 'kararlılık' ve 'veri odaklı anlayış' gibi kavramları merkeze alarak daha güçlü bir biçimde verilebilirdi. Karar metnindeki mikro ve makro ihtiyati tedbirlere yönelik olarak ise şu cümlelere yer verildi: "Kurul, mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirecektir. Sadeleşme süreci, etki analizleri yapılarak kademeli olacaktır." TCMB ilk mesajda beklenen tınıyı yakalayamasa da bu iki cümleyi genel olarak piyasalar olumlu karşıladı. 1- SÖZLÜ YÖNLENDİRME Faiz artışının sınırda gerçekleşmesinin yanı sıra iletişim tarafında şahin bir söylemin tercih edilmemesi, finans piyasalarında hafif bir tedirginlik oluşturdu. Bu da döviz kurlarında yukarı yönlü bir hareketi tetikledi. Reel sektör tarafında ise para politikasındaki yeni anlayışı benimsediklerine ve olumlu karşıladıklarına dair mesajlar geldi. Enflasyonun mevcut seviyesi ve henüz enflasyon beklentilerinin kontrol altına alınamadığı gerçeği göz önüne alındığında, parasal sıkılaşmanın devam etmesinin zorunluluğu açık biçimde ortadadır. TCMB'nin yeni yönetimine biraz zaman vermek gerek. Her şeyden önce para politikasının normalleşmesine yönelik adım atılmış olması oldukça değerli. Bundan sonraki aylarda da para politikasındaki sıkılaşmanın devam edeceğini sadece finans piyasaları değil reel sektör bile satın almış durumda. Bu hususta bir fikir birliği var. Piyasalar ve reel sektör TCMB'ye güven kredisi açmış olsa da sıkılaşmanın derecesi ve ne kadar zamana yayılacağı hususunda yeni yönetimin dikkatli olması gerekiyor. Son derece kıymetli olan bu güvenin tek damlasını dahi ziyan edebilecek bir konjonktürde değiliz. Zira, mevcut enflasyon seviyesi zaten yüksekti; son asgari ücret zammı ve kurdaki yükselişle birlikte