Esma Biltaci keskin nişancı tarafından vurulduğunda Erdoğan gözyaşlarını tutamamıştı. Çok haklı bir duygusal refleksti. Gezi eylemlerinde bizzat şahsen hedef alındığını düşünen Erdoğan, bu eylemlerin bir darbe ile sonuçlandırılmak istendiğine dair bir düşünceye sahipti. Bu düşüncede yalnız da değildi. Hepimiz o günlerde bu eylemlerin Batılı liberal demokrasilerin fişteklenmesiyle gerçekleştiğine emindik. Dolayısıyla kendisini Mursi ile, Esma Biltaci'yi de kızlarından biriyle özdeşleştirmesi ve duygulanması çok doğaldı Erdoğan'ın. O ağladı, izleyenler de ağladı. Sıradan bir durum değildi 2013 Mısır darbesi. Demokrasiyi İslam ile meczetme iddiasına sahip İhvan yönetimi hakkında binlerce yalan uyduruldu, ekonomi ile ilgili hızlı ve düzeltici adımlar atılamadı ve yönetim demokrasi istemeyen 'İslamcı Sisi' tarafından devrildi. Bu yönüyle çatışan taraflar Türkiye'dekinden farklıydı. Ama taraflar arasındaki farkı umursamayan ABD aynıydı. Nitekim Sisi'nin yanında durdu. Çünkü ABD için totaliter İslamcı, demokrat İslamcı'dan daha iyidir. Demokrat Müslüman bir lider "Kusura bakmayın ben halkın adamıyım ve halkım böyle istemiyor" diyebilir çünkü. Totaliter olanın ise kaşınacak yarası bol olur. İslam ve demokrasi bir arada mümkün olabilirse, Batı'nın kendisine dair kurduğu anlatı çatırdar. Bu yüzden bu coğrafyada demokrat bir İslamcı lider varsa otoriterleştirene totaliterleştirene kadar zorlar, sınarlar. Muhatapları da genelde sınavı kaybeder. Otoriterleşir, güç temerküz ettirmek için hukuk dışına çıkmak durumunda kaldığı olayların sayısı artar, kitle imal etmek ve kamuoyu oluşturmak için olağanüstü yollara başvurur, rıza ve ikna mekanizması biat sistemi ile yer değiştirir, feoadal toplumlara özgü ödül-ceza sistemi devreye girer. Propaganda ve gerçeklerin maniple edilmesi kamuoyu imalatının en önemli unsuru olarak görülür, medya ele geçirilir, bunun için büyük paralar harcanır ve kaynak üretimi günden güne şaibeli bir hal alır. Lider şeffaflıktan kopar, hesap verme yükümlülüğünü halkının kendisini seçmesi ve tüm yetkiyi vermesi argümanlarıyla bypss eder. Hakkında binlerce yolsuzluk ve insan hakları ihlali dosyası birikir ve dolayısıyla artık küresel egemenin elinde muhatapla ilgili çok fazla koz olur, bu da muhatabı hem iç hem de dış odaklar tarafından 'yönetilebilir' kılar. Güç kazanılmıştır ama o kadar ilginç ittifaklar kurulmuştur ki ince bir ipin üzerinde yürümektir artık iktidar. Moral değerler büyük lüks, beyhude mesai olmuştur. Artık mevkiyi ve mevziyi koruma eksenlidir yapılan tüm politikalar. İktidar araç değil amaçtır. Koltuk sahibi olmak adil yönetmenin, değer üretmenin, ülkeyi kalkındırmanın aracı değildir, koltuk sahibi olmanın amacı koltukta oturmaya devam etmektir. Neyse ki, her ne yapılırsa yapılsın alkışlayanlar vardır. Bu tür yönetimler halk zorlanarak oluşturulmaz, halk enterne edilir, "Lütfun da hoş gazabın da hoş" düzeyine gönüllülük sağlanır ve çoğunluk tiranlığı zemini üzerinde yükselir kaide. Tutarsızlık arttıkça rıza üretimi fabrikasının çarkları daha çok yağlanır, daha çok çalışır ve tutarsızlık arttıkça kabule dair daha görkemli bir destek sağlanır. Tutarlılık denetimi yapmayan iktidar entelijensiyası muhteşem bir mobilizasyon imkanı sağlar. Ama aslında sadece epi topu biraz daha zaman kazanılmıştır. Mursi'ye tanınmayan zaman -sadece 7 ay iktidarda kalabildi- Abdülfettah Sisi'ye ferah feza tanındı. Daha da tanınır. HANİ NEREDE YARINLAR YOKMUŞCASINA ATILAN TİRATLAR Türkiye'de bir dönem dış politikada sadece çıkarların değil değerlerin de gözetildiğini gördük. Gözetmek derken, değerlerin yarınlar yokmuşcasına fazlaca tutkulu bir biçimde savunulduğu bir dönem oldu desek daha doğru olur. O günlerde Erdoğan "Beni Sisi'yle barıştırmak isteyenler var. Asla kabul etmiyorum. Halkın yüzde 52'sinin oyunu almış Mursi'yi ve arkadaşlarını mahkum eden bir antidemokratla aynı masaya oturmam" diyordu. İlkeli bir duruştu. İlkeli olduğu için etkiliyordu ve dolayısıyla 'faydalıydı' da Allah var, Erdoğan tam 9 yıl tutumuna sadık kaldı. O kadar ki Körfez ülkeleri ve Suudi Arabistan, Erdoğan aleyhinde "İhvan'ın lideridir" diye anti propaganda kampanyaları düzenlediler. 2014 ve 2015 yıllarında BAE Türkiye'yi İhvan üzerinden karalamak için ABD'de lobi faaliyeti yürüttü. Ancak Erdoğan eli çok yüksekten açmıştı. Kimin kazandığına kimin yenildiğine göre pozisyon değiştirecekseniz, o kadar büyük konuşmamalısınız. Tavrınızın arkasında duramayacaksanız büyük tripler atmamalısınız gibi basit kurallar unutulmuştu. Bazı AK Partili belediyeler bu net duruştan etkilenerek Rabia heykelleri yaptılar beldelerine. Bazı taraftarlar, Rabia meydanında şehit olanlara gönderme yapmak için 2013 yılındaki mitinglere kefen giyip ön saflarda durdular, bu hareketleriyle "Seni desteklerken gerekirse ölürüz" demek istiyorlardı. Öte yandan İhvan çok acı bir biçimde yenildi. Halklar mağdur olanın yanında durur mottosu abartılmıştır. Öyle bir şey yoktur. Halk mağdur olan ve savaşabilme gücü olanın yanında durabilir, kötü düşenin yanında asla. Yenilmek ne kelime, ortada İhvan kalmadı. Binlerce insan öldü, tutuklandı, sürüldü. Mursi de cezaevi şartlarına ve yargılamalar sırasında kendisine su vermeyen, konuşturmayan ve tahkir eden mahkemenin tutumları karşısında daha fazla dayanamadı, cezaevinde hayatını kaybetti. Bütün bunlar olurken AK Parti, ancak kendisinin görebildiği bağlantılar üzerinden muhalefeti sürekli Sisi'cilikle itham etti. Gün geldi İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerindeki taraflar bile "Binali Yıldırım'ın karşısında Sisi var" denilerek tarif edildi. O kadar saçma bir bağlamdı ki Ekrem İmamoğlu'na neden 'Sisi' yakıştırması yapıldığının rasyonel bir izahı var mıydı hatırlamıyorum. Ama "Pazar günü Binali mi diyeceğiz, Sisi mi diyececeğiz" diye sorulduğunu hatırlıyorum. MISIR'DA OLAN MISIR'DA KALMADI TÜRKİYE'NİN DE KADERİNİ ETKİLEDİ Peki bütün bunlar olmuşken nasıl oluyor da olmamış gibi yapılabiliyor, bizim 20 Kasım'da Doha'dan geçilen fotoğrafta gördüğümüz nedir Öyle kuru kuru bir selamlaşma da değildi. Sisi ve Erdoğan'ın beden dilleri de birbirlerini selamlıyordu. Sahiden sıcak ve sevgi dolu idiler. Ölen öldü kalan sağlarla yürürüz mü denmektedir Ölüleri çok da sevmiyoruz, hayatta kalana şans vermek istiyoruz mu deniliyor Sisi'nin zulmü yanında durmanın haklılığı meselesine ne oldu, haklılık artık iç politikaya devşirilip emilecek bir şey olma vasfını mı yitirdi Çok kullanıldığı için içi mi fosaldı Şimdi şunu da biliyoruz, ana muhalefet partisi başta olmak üzere pek çok partinin Mısır'la ilişkilerin düzelmesi, çünkü dış politikanın çıkarlara dayalı olması gerektiği şeklindeki önerilerini epeydir duyuyoruz. Aslında tam olarak onların istediği oldu. Ancak üzerinde tepinmekte de haklılar, çünkü darbecilikle suçlanırken sürekli 'Sisi' benzetmesine maruz kaldılar. Yine de normal şartlarda bu kadar radikal u dönüşlerinde hesap verilmesi gereken yer muhalefet değil, AK Parti'nin kendi tabanı. Çünkü Mısır'da olan Mısır'da kalmadı. Açık konuşalım 15 Temmuz'da insanlar o denli çabuk ve hızlı biçimde sokağa çıkabildiler ve demokrasiyle beraber liderlerini korumak için hayatlarını verdilerse, bir nedeni de Mısır'da Mursi'ye yapılanları görmeleriydi. Batılı devletlerin, darbenin hesabını sormayıp, bilakis oldubittiye getiren bir tutum içine girdiklerine tanık olmalarıydı. Türkiye'de