DEVA Partisi'nin ilk mitingi Gaziantep'te gerçekleştiren Ali Babacan'ın yüzü gülüyordu. Oldukça zorlu bir serüven olmuştu. Önce mitingin gerçekleşeceği meydan konusunda hayli açık engellemelerle karşılaşan parti teşkilatı daha sonra mitingin duyuru afişlerini billboardlara asamayacaklarını öğrendiler. Partililer afişlerini üzerlerine asarak şehir içinde gezerek ayaklı billnoard olma yolunu seçtiler. Mitingten önce herkesin konuştuğu Kalealtı mevkiinde, tur otobüslerinin otopark alanı olarak kullanılan, kimsenin yolunun üzerinde olmayan daha önce miting yapılmamış bir alana; doğru dürüst duyurulamamış bir mitinge insanlar gelir mi, gelmez mi konusuydu. Ancak Gaziantepliler geldi. 11 bin metrekarelik alan doldu bir kısım insan da dışarda kaldı, mitingi dışardan izledi. Miting sonrası Ali Babacan kalabalık bir gazeteci topluluğunun sorularını yanıtladı. En çok altılı masadan nasıl bir ortak aday çıkacağı, seçim yasası değişikliği sonrası meclis genel seçimleri için partilerin ve ayrıca Deva Partisi'nin yol haritasının ne olacağı ile ilgili sorular öne çıktı. Ancak bana kalırsa en önemlisi Babacan'ın, Kılıçdaroğlu'nun Alevi kimliği nedeniyle Cumhurbaşkanı adayı olursa seçilemeyeceği değerlendirmelerine verdiği cevaptı: "İnanın bu dönemde herhangi bir vatandaşımızın Cumhurbaşkanı adayı olup olmamasıyla alakalı etnik, mezhebi, dini inançlarıyla ilgili konuları gündeme getirmekten ben hicap duyarım. Bugünün Türkiye'sinde bunlar artık gündem olmamalı." İlk mitinginizi Gaziantep'te yapmayı tercih ettiniz, sırada neresi var Babacan: Kış bastırmadan 5-6 miting yapabiliriz. Burayı görünce istekli olan iller çoğalır. Mitinglerden sizin muradınız nedir, hangi mesajı vermek istiyorsunuz Babacan: Yani, seçimler Kasım'da olursa seçimlere çok da zaman yok. Öyle bir ihtimal var mı Babacan: Öyle bir ihtimal var tabii. Ama o zaman yeni seçim kanunu geçerli olmayacak Babacan: Eski kanunla yaparlar. İşlerine gelebilir. Çünkü AK Parti zayıflıyor. Zayıfladıkça eski kanun lehlerine olabilir. Orada bir denge var. O dengeyi kaçırdıkları anda eski kanunu tercih edebilirler. Çok da önemli değil, eski kanun yeni kanun. Tamamen psikolojik bir şey bu. Zaten o psikolojik ortamı oluşturmaya çalıştıklarını fark edince hemen il başkanları toplantımızda, il başkanları, "Şu parti listesinden seçime girebiliriz, yok bu parti listesinden girebiliriz şeklindeki dedikoduları hemen kesmemiz lazım" dediler. Tabandan talep geldi. Baktık yönetim kurulumuzda da herkes hazır. O dedikoduları kesmek için "kendi ismimizle giriyoruz" açıklamasını yaptık. Takvim yakın artık. Gelecek sene Mayıs, Haziran olsa da yakın. Sayılı gün çabuk geçiyor. ÖNCE SÖYLEM BİRLİĞİNDE MUTABAKAT SONRA ORTAK ADAY Sizi erken ya da zamanında yapılacak seçimlerde milletvekili aday listelerinde mi göreceğiz yoksa başka bir pozisyon için mi hazırlık yapacaksınız Sınırsız sayıda Cumhurbaşkanlığı yardımcılığı söz konusu bu sistemde. Babacan: Altılı masada geçiş sürecinin yol haritası üzerinde epey çalışma var ama henüz bir mutabakat yok. Mustafa Bey (Yeneroğlu) bu müzakereleri yürütüyor. Geçiş sürecinin yol haritası netleştikten sonra biraz daha o dönemin nasıl bir dönem olduğunu anlayacağız. Normal şartlarda altılı masada amacımız her ne kadar ortak bir aday çıkartmak da olsa olur da bir uzlaşma olmazsa benim adaylığım cumhurbaşkanlığı adaylığı olacak. Bakalım o süreç belli olsun. Zaman gösterecek. Altılı masa dışında başka ittifak modelleri de sayılıyor. Tekliflere açık mısınız Babacan: Şu ana kadar açıklayıp kendimizi bağladığımız tek husus, biz kendi ismimizle seçimlere gireceğiz. Vatandaşlarımız oy pusulasını açtıklarında DEVA Partisi'ni görecekler. Altılı masa dışında başka işbirliği modaliteleri gelirse onları da değerlendiririz, kapıları kapatmış değiliz. Pek çok seçeneğin görüşülmesine hazırız. Ama bizim başka partilerin listelerinden seçime gireceğimiz dedikodusunu kesmemiz gerekiyordu. Zaten hiçbir zaman öyle bir niyetimiz olmadı ama çok konuşulunca, o konunun önünü kapattık ama diğer kapılar açık. 2018 seçiminde Saadet Partisi örneği var. 41 ilde kendisi seçimlere girip, bazılarında büyük partilerin listesinden gösterildi, böyle bir seçeneğe de kapalı mısınız tümüyle Bunlar çok istisnai bakılması gereken hususlar. Biz yeni bir partiyiz, iddialı bir partiyiz, 81 ilde örgüt kurmuş, hızla örgütlenmesini tamamlamış bir parti olarak diğer modellerin hepsi bizim örgütlerimizin motivasyonunu düşürür. Diyelim bir ilde seçime girmiyoruz, o ile yazık değil mi, o teşkilatımız neden var o zaman Seçimlere girmiş eski bir parti olsak, Türkiye'deki destek haritamızı bilsek, bazı illerde zaten yokuz, ne yapsak olmuyor, başka partilerle belki işbirliği yapabilirdik. Ama bizim zayıf olduğumuz bir il yok şu anda, burada zayıfız diyemiyoruz. Yeni olmamızın bir ayrıcalığı var. Daha önce seçime girmiş, defalarca kendini ölçtürmüş partilerle yaklaşımımız farklı olmak zorunda. Biz bir seçimlik kurmadık ki bu partiyi. Bir seçimlik değil. Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu, önemli bir boşluğu dolduracak bir parti olarak kurduk. Bu daha başlangıç, işin çok başındayız. Bir seçimde şurdan iki milletvekili az mı çıkardık, çok mu çıkardıkın derdine düşersek yazık ederiz. Ama istisnai şeyler olabilir. Daha 2023 seçimleri var, 2024 yerel seçimleri var. Bizim 2024'te de beklentimiz çok yüksek. Çok yüksek sayıda belediye kazanabileceğimizi düşünüyoruz. O yüzden herhangi bir ilde 2023'te seçimlere girmeyip, 2024'te o ildeki teşkilatımızın moralini bozmak istemeyiz. Bu bir maraton. Bu seçim o maratonun ilk kilometreleri. Kasımda seçim olabilir dediniz. Peki bu kadar az zaman kalmışken altılı masanın henüz ortak aday noktasında hiçbir renk vermemesi normal mi Babacan: Renk vermemesi derken sanki içeride bir karar var da dışarıya sızmamış gibi oluyor. Altılı masada şu ana kadar tek bir isim dahi telaffuz edilmedi. Şu olabilir ya da şu olamaz diye. Ama bu normal mi Madem az bir zaman kaldı, cumhurbaşkanı adayını şimdiden ilan edersek yıpranır diye kenara ayırmak, pamuklara sarmak, onu bir cam fanusun içine koymak, yani bu tip kırılgan bir cumhurbaşkanı ortak adayı tasarlanıyor imajı vermek doğru mu Babacan: Kendi açımızdan bizim kesinlikle böyle bir niyetimiz yok. Ama şu var, cumhurbaşkanlığı adayının belirlenmesinden önce geçiş sürecinin yol haritasında mutabık kalınmasında büyük fayda var. Bu bir. İkincisi temel politika alanlarında da en azından ilkeler ve hedefler olarak bir söylem birliği üzerinde çalışmak gerekir. Çünkü cumhurbaşkanı adayını belirlediğiniz anda ilk gün ilk dakika herkes ona odaklanacak. Çok soru soracaklar. O soruların cevabını neye göre verecek "Ben bilmiyorum partilere sormak lazım" dese bir türlü, kafasına göre konuşsa başka türlü. Örnek veriyorum. Mesela göç meselesi. Altı partinin göç meselesinde en azından ilkeler konusunda mutabık kalması lazım. Cumhurbaşkanı adayı altı partinin genel başkanından biriyse zaten sorun yok. Ama dışarıdan biriyse, dışarıdaki kişinin de onu içselleştirmesi lazım, belki onun önereceği şeyler de olabilir, oturulur konuşulur, o zaman altılı mutabakat değil, yedili mutabakat gerekir. Önemli bir iş, kolay değil. Biz her şeyi çalışıyoruz, eylem planlarında. Hepsini altılı masaya koymaya hazırız. YATIRIMCILARDA 2002 SEÇİM ÖNCESİNDEKİ HAVA SEZİLİYOR Ekonomi konusunda da bir mutabakat ihtiyacı görüyor musunuz Babacan: İster ekonomi, ister dış politika, eğitim, göç olsun biz bu konuların altı siyasi parti tarafından ortak çalışılması gereken konular olduğunu söyledik. Şubat, Mart ve Nisan toplantılarında söyledik. Mesela Merkez Bankası'nın bağımsızlığı konusunda farklı düşünen bir parti var mı Yok. O halde çıkalım "Merkez Bankası bağımsız olmalı" diye bunu söyleyelim. Böyle en az 10 tane 20 tane ana başlık rahat buluruz. Böyle 20 tane ana başlığı söylediğiniz anda da işin yüzde 90'ını bir çerçeve içine koymuş olursunuz. Çok önemli. Uluslararası yatırımcılarla çok yoğun bir görüşme trafiğimiz var. Partimiz kurulur kurulmaz başladı ama artan bir tempoyla devam ediyor. Son bir ay içinde toplantı yaptık, yüzden fazla fon yöneticisi katıldı. Dünyanın en büyük fonları bunlar. Münferiden gelenler var. Dünyanın en büyük bankası, dünyanın en büyük fonu. Son bir ay içinde dünyanın en büyük bankasının risk yönetiminden sorumlu kişi çıkıp geldi. Neler neler soruyorlar. Didik didik ediyorlar. Artık geçen seneden farklı olarak yeni yönetimin ekonomi politikasını soruyorlar. Mevcut yönetim artık bitiyor bunu görüyorlar. Ben bunu 2001'de yaşamıştım. Üçlü koalisyon eriyor, AK Parti belli ki iktidara yürüyordu. Bizim ekonomi politikamızı çok soruyordu herkes. Hatırlarsanız ben o zamanlar İstanbul'da, Boston'da, Londra'da road showlar yapmıştım. Onlar çok etkili oldu. Bu sayede işe başladığımız anda da sıfırdan başlamadık. Şu anda aynı ortamı ben seziyorum. 2002'de iktidara gelirken yaşanan ortamı yatırımcılardan seziyorum. Biz eğer seçimden sonra nasıl bir ekonomi politikası uygulayacağımız konusunda yeterli güveni oluşturamazsak yazık olur. Başka türlü güven oluşturmakta çok güçlük çekeriz. Ortak cumhurbaşkanı adayı da çok güçlük çeker. Özelleştirmeyi soracaklar, yap işlet devreti soracaklar. Ne diyecek. Diyecek bir şeyi yok. "Ben bilmiyorum sormam lazım", "ben bilmem, partiler bilir" diyecek bir cumhurbaşkanı adayıyla nasıl seçime gideceksiniz Olmaz yani. Bizim kararlı, güçlü, ortak çalışılmış, brifinglerini almış, altı partiyle kendi düşüncesi örtüşmüş adayla pat diye yürüyüp devam etmemiz lazım. Peki sizin altını çizdiğiniz 'söylem birliği' konusunda altılı masada bir fikir birliği, bir mutabakat var mı Babacan: Bugün için yok. Ama çok yakında o mutabakatın sağlanacağına inanıyorum. Mutabakat demek altıda altı demek. Altıdan bir tanesi bile istemezse bu olmuyor. Bugün için mutabakat yok ama çok yakında olacak diye düşünüyorum çünkü başka türlü yürütmek imkansız bunu. Masada sizin bu görüşünüze karşı diğer görüş ne peki Babacan: Diğer görüş; "her konuda ortaklaşacaksak partiler kendilerini nasıl farklılaştıracak" görüşü. Her partinin bir kimliği var, teşkilatı var, bir miktar farklılaşmaya da ihtiyaç var. Ben bunun ortak noktasını şöyle görüyorum. Çok büyük detaylarda değil, ilkeler ve hedefler olarak mutabakat sağlanırsa her partinin farklı projeleri olabilir. Projeler ilke ve hedefler açısından birbiriyle çelişmez. İlke ve hedefler konusunda uzlaşılmazsa zor görürüm. Vatandaşın karşısına çıktığında, hele cumhurbaşkanı adayı için. Ne yapacak. Zor duruma düşer. Şubat, Mart, Nisan toplantısında ısrarla bu konunun üzerinde durduk ama uzlaşmaya yakın olduğumuzu hissediyorum. Altı parti cumhurbaşkanı adayını belirlemek üzere bir takvim üzerinde anlaştı mı Babacan: Takvim şöyle; Bugün çok erken, biraz sürenin sonuna doğru bu konuyu ele alalım. Bu konuda herkes hemfikir mi Babacan: Herkes hemfikir. Bir an önce belirlememiz gerek diyen yok. CHP'nin Maltepe'deki mitingden sonra parti yöneticilerinden gelen mesajlar Kılıçdaroğlu'nun adaylığıyla ilgili net ifadeler içeriyor. Çok açık ki CHP, genel başkanını altılı masaya bir cumhurbaşkanı adayı olarak önerecek. Böyle bir durumda sizin usul olarak tavrınız ne olur Partiniz sizi de masaya bir cumhurbaşkanı adayı olarak önerecek mi Babacan: Altılı masada oturan her partinin genel başkanı doğal bir cumhurbaşkanı adayı zaten. Yoksa iddiası olmayan bir parti oturmuş olur masaya. Biz iddialı bir partiyiz. Ortak aday ise altı partinin mutabakatını gerektiren bir husus. Zaten sayın Kılıçdaroğlu da bugüne kadarki açıklamalarında ne dedi Ben aday olmak isterim ama altı partinin desteği olursa. İlk genel seçimde Meclis'e olabildiğince çok milletvekili sokmak da önemli. Her şey cumhurbaşkanı seçimi değil, genel seçim de önemli. Mutlaka simülasyonlar yaptırmışsınızdır diye düşünüyorum. Hangi senaryo muhalefetin daha çok milletvekili sokması bakımından daha verimli görünüyor Babacan: Biliyorsunuz benim lisans derecem mühendislik. Matematikte, istatistikte fena değilimdir. Ama bu konu matematiğin de istatistiğin de tamamen dışında bir iş. Çünkü iki artı iki dört etmiyor. Partilerin bir arada olması veya ayrı olması toplam desteği çoğaltabildiği gibi azaltabilir de. Bunu bilmek mümkün değil. Sabit bir oy yok ki, oyu şöyle değerlendirseniz nasıl olur, buraya koysanız nasıl olur diyeceksiniz. Kuracağınız işbirliği modellerine göre alacağınız destek çoğalabilir ya da azalabilir. Ortak adayınız kazandı varsayalım ama yasa çıkarmak için parlamento çoğunluğuna ihtiyacınız var, 301 sandalye. Anayasa değişikliğini referanduma götürmek isterseniz bile 360 sandalyeye ihtiyacınız var. Matematik gerçeklik ortada, 360'ı nasıl bulacaksınız Bunun matematiğini nasıl yapacaksınız Babacan: Her partinin birlikte ve seçime girdiğinde oy oranı hiç değişmiyor olsa dediğiniz doğru. Tek başına girse de yüzde 10, işbirliği yapmasınız da yüzde 10 gibi. Ama siyasetin gerçeği öyle değil ki Matematiksel olarak yüzde 7'yi geçen bir parti tek bir milletvekili bile çıkaramayabilir. Babacan: Matematiksel olarak tüm partilerin oyu sabit varsayımıyla bu altı partinin tamamının tek bir partinin listesinden seçime girmesi lazım. Maksimilizasyon öyle. Teoride altı parti bir partinin listesinden seçime girecek, herkes oraya verecek, maksimum milletvekili çıkacak. Çıkar mı Asla. Tek bir partinin listesinden seçime girsek maksimum milletvekili çıkarabilir miyiz Mümkün değil yani çok başarısız bir şey ortaya çıkar. Yani çoğunluk bile sağlanamayabilir. Her partinin hitap ettiği bir kitle var. Ayrı ayrı kimlikle