"Bizim Büyük Millet Meclisi hükümeti böyle müdafaa ediyor, iç isyanlarla uğraşıyor. Bu(nlar) toplanıp bir gün galebe eder. Kendileri muntazam ordu gönderemeyince, Türkiye'yi yenebilmek imkânları dahilinde olmayan ufak devletlerin gayretleriyle, Türkiye'yi amana getirmek mümkün olmayacaktır. Bu mülahazayı niçin dikkate almazlar Bunun cevabını ne olarak söylüyorum Yakından, içinden gördükleri padişahla beraber, milli kıyama karşı, Sevr Muahedesi'ne karşı uğraşma hareketlerini iç isyanlarla kolaylaştırıyorlar. Bunun kesin netice vereceğinden asla ümitsiz değillerdi. Hatta kesin neticeyi aldığımız zaman Churchill: 'Suratımıza hacalet şamarı yedik!' diyordu.Yunanlara, Lozan'da: 'Ne istiyorsunuz' dendiği zaman -Lozan başladığı zaman anlatacağım-, Yunan murahhası Venizelos:'Sevr Muahedesi'nde ne almışsak onların hepsini istiyorum' diyordu. Kendisine, İngiliz Hariciye nazırı, Fransız başvekili:'Canım, ayrı bir muharebe oldu, o muharebeyi kaybettiniz' dediler.55 HAİNİN TOPUNA KARŞI 1 TOPÇU FERİKİBunun üzerine Yunan murahhası:'O ayrı muharebeyi siz rica ettiniz, bu muharebeye katıldım. Sizinle müttefik olarak katıldım. Müttefiklerin hepsi ya kazandılar, ya kaybettiler. Onun içinde birisi kaybetti olur mu' diyorlardı ve bununla tutunmaya çalışıyorlardı. Demek istediğim ayrıdır. 1920'de iç isyanlarla mücadele ederken Sevr Muahedesi'ni evvela bir (Y.N. 56 üyeli) 'Saltanat Şûrası'na kabul ettirdiler. Topçu Feriki Rıza Paşa merhumun, bir kişinin mukavemetiyle, reddiyle oldu. Ondan sonra imza ettiler. Devletin kabul ettiği bu muahedeye karşı biz, Anadolu'da isyan etmiş vaziyetine giriyoruz. Şeyhülislam ona göre fetva verebiliyor, her şey yapılıyor. ERMENİSTAN'I İŞGAL EDEBİLECEKTİK1920'de Ermenistan seferi oldu Şark'ta. Bu ordu biraz asker toplayabildi, muntazam ordu oldu. Şark Cephesi'ne hareket ettirdik ve Ermenileri mağlup etti, Sarıkamış'tan çıkardı, Kars'tan çıkardı. Gümrü'ye kadar gitti ve orada Ermenilerle muahede yaptı. Ayrı bir devlet olarak Ermenistan'ı işgal edebilecekti, fakat bu esnada muharebe ettiğimiz Ermenistan devleti, komünist camiasına iltihak etti. Birleşik Sovyet cumhuriyetlerinden biri oldu ve Rusya ile tabii sulh havası içinde bulunurken Ermenistan'la da sulh yapmış olduk. Bundan sonra Şark muharebeleri, Fransızların işgal ettikleri yerlerdeki muharebeler devam etti. Garpta Birinci İnönü Muharebesi oldu. Taarruzlardan sonra Büyük Millet Meclisi'nin muntazam ordu kurarak yaptığı ilk muharebe, Birinci İnönü Muharebesi'dir. Bu muharebe, çok güç şartlar içinde oldu. Az kuvvetle düşman karşılanabildi. KURTARAN KUŞKUDüşman Bursa'dan hareket etmişti. Büyük zaafımız, Çerkez Ethem isyanı aynı zamanda olmuştu. Birinci İnönü'de evvela Çerkez Ethem, Kütahya üzerine çetesiyle beraber taarruz ederken biz de kuvvet göndermiştik, bizzat Çerkez Ethem'i takip ediyorduk. Ciddi bir muharebe kabul etmeden mütemadiyen çekiliyordu. Bu esnada Bursa cephesinde kıpırdanma ve hareket