Çin gerçekten süper güç olacak mı

Çin, ABD'nin yerine dünyanın yeni süper gücü mü olacak sorusu kimileri tarafından panikle kimileri tarafından ise coşkuyla evet olarak cevaplanıyor. Rakamlara kabaca bakınca bu sonuca ulaşmak mümkün. Çin'in gayri safi milli hasılası, yatırımları ve ekonomik büyümesi ABD den yüksek.Ancak rakamlar tek başına her zaman tüm gerçeği yansıtmıyor. Çünkü GSMH brüt rakamları içeriyor. Bu rakamların içinde üretim ve diğer masraflar da bulunuyor. Bir ülkenin refahını belirleyen kar marjlarının GSMH rakamları ile tespit edilmesi mümkün değil.Verilere biraz dikkatli bakıldığında Çin'in ABD'ye kıyasla kısa ya da orta vadede bir süper güç olma ihtimali bir hayli düşük. 2000 yılından beri Çin'deki milyonerlerin sayısı yüzde 0,5 oranında arttı. ABD'de bu artış bunun tam on katı. 2011 yılından beri ABD vatandaşları ile Çinliler arasındaki refah farkı rakam olarak 11 trilyon dolar arttı. Artış hala ABD'nin lehine devam ediyor.Bu fark ilk bakışta inanılmaz gözüküyor ancak Çin'de üretim ve ihracat artarken masraflar da artıyor. Dünyanın her tarafında ihraç yapan Çin aslında çok verimsizkarsız bir ticaret yapıyor. Gayrı safi hasılayı elde etmek için kullanılan enerji, su, maden insan gücü gibi masraflar önemli bir yekün ediyor ve verimliliği düşürüyor. Bu ürünlerin büyük bir kısmı ise 1,4 milyar nüfusu olan Çin'in ihtiyaçları için gidiyor. Hindistan da dünyanın en büyük GSMH'sına sahip beşinci ülke ancak bu fakir bir ülke olduğu gerçeğini değiştirmiyor. GSMH'nın yüksek olması güçlü bir ülke anlamına gelmiyor.Alman gazeteci Mark Reicher'ın verdiği bilgilere göre Çin ekonomisinin büyümesi yüzde 90 ile 97 arasında sanayi sektöründe daha fazla yatırım ve eleman istihdamına dayanıyor. Çin ekonomisinin ürettiği değerlerin yüzde 3 ile 7'si yüksek değer ve karlılığı olan mal ve hizmetlerden oluşuyor. Devlet ise büyümeyi sabit tutmak için sürekli sübvansiyon yapmak zorunda. Bu durum borçlandırmayı arttırıyor. Çin'in devlet borçları 2007 ile 2017 arasında dört kat arttı.Kişi başına gayri safi milli hasıla incelendiğinde yani işçi verimliliği hesaba katıldığında ABD'de kişi başı GSMH 2016 yılında 120 bin dolar civarında. Çin de ise bu rakam 20 bin dolar civarında. Bu mesafe, refahı belirleyen önemli veri ve gittikçe ABD lehine daha da artıyor.Dünya Bankası ve BM'nin verilerine göre insan sermayesi (Human Kapital) refahın yüzde 50'lik bölümünü oluşturuyor. Gelişmiş ülkelerde insan sermayesi refah üzerinde yüzde 80'lere varan bir etken. Çin'de çalışanların yüzde 10'u bir yüksek okul diplomasına sahip. ABD'de ise bu oran yüzde 44. Dünyanın en iyi üniversiteleri