Türkiye-Suriye ilişkileri oldum olası sorunluydu. Aramızda Hatay, su, teröre destek başta olmak üzere pek çok sorun vardı. İki ülke bir kaç kez savaşın eşiğinden döndü. Abdullah Öcalan'ın 1998'de Suriye'den çıkartılması, 1999'da da Adana Mutabakatının imzalanması ilişkilerin seyrini değiştirdi. Türkiye Suriye'nin İsrail'le barışması için arabuluculuk yaptı, ortak tatbikat bile düzenledi. Esad ailesi için Türkiye tatil ve alışveriş yapabilecekleri bir cazibe merkezine dönüştü.Ancak bu yakınlaşma ve kucaklaşma çok uzun ömürlü olmadı. Tunus'tan başlayıp tüm Arap coğrafyasına yayılan ve siyasi sismik sarsıntılar yaratan büyük protesto hareketi Türkiye'yi taraf seçmeye zorladı. Muhtemelen Tunus, Mısır, Yemen ve Libya'da olanlar dikkate alınarak Suriye'deki azınlık rejiminin çok uzun süre dayanmayacağı, Amerika'nın "insani gerekçelerle" buraya da müdahale edeceği düşünüldü. if(!googleAdm.includes('1659295543843')){ googleAdm.push('1659295543843'); googletag.cmd.push(function() { googletag.defineSlot('105383585desktop_yazaryazidesktop_yazaryazi_icerikici_sc', 640, 300, 336, 280, 300, 250, 'div-gpt-ad-1659295543843-0').addService(googletag.pubads()); googletag.pubads().enableSingleRequest(); googletag.enableServices(); }); } googletag.cmd.push(function() { googletag.display('div-gpt-ad-1659295543843-0'); }); Rejim uyarıldı, reform ve demokrasi istendi ama sonunda, hatta eş zamanlı olarak muhalefete destek verildi. Irak'ta yaşadıklarından dersler çıkartan Ankara "911 kilometrelik" sınırını korumak, buradaki oluşumların kendisine zarar vermesini önlemek için tedbiri baştan almayı daha doğru buldu. Muhalafetin örgütlenmesine yardımcı oldu, rejim karşıtı ülke ve güçlerle birlikte hareket etti. Esad rejimi de bu arada halkı üstündeki baskıyı ve zulmü arttırdı.Üçüncü tarafların da müdahale ve teşvikiyle iç savaş derinleşti, insanlar Türkiye başta olmak üzere komşu ülkelere sığınmaya başladı. 22 Haziran 2012'de de Türkiye'ye ait bir F4 uçağı Suriye tarafından Akdeniz üstünde vuruldu. Aynı yılın Ekim ayından itibaren de iki ülke birbirine karşı sınırlı da olsa kuvvet kullandı. 11 Mayıs 2013'de Reyhanlı'da arkasında Suriye istihbaratı olduğu düşünülen ve en az 43 kişinin hayatına mal olan ikiz bombalı bir saldırı oldu. if(!googleAdm.includes('1659295583181')){ googleAdm.push('1659295583181'); googletag.cmd.push(function() { googletag.defineSlot('105383585desktop_yazaryazidesktop_yaziyazar_icerikici_sc', 300, 250, 640, 300, 336, 280, 'div-gpt-ad-1659295583181-0').addService(googletag.pubads()); googletag.pubads().enableSingleRequest(); googletag.enableServices(); }); } googletag.cmd.push(function() { googletag.display('div-gpt-ad-1659295583181-0'); }); Çok geçmeden Türkiye sınır ihlali gerçekleştiren bir Suriye savaş uçağını vurdu. Hepsinden önemlisi de Suriye sorunu giderek daha karmaşık bir hale dönüştü. 2014'de IŞİD halifeliğini ilan etti. 2015'de sadece Suriye'nin değil Irak'ın da önemli bir kesimini ele geçirdi. Amerika IŞİD ile mücadelede PKK'nın Suriye koluna dayanmayı seçti ve onlara farklı adlar takarak askeri, mali, insani yardım gönderdi.Eylül 2015'de rejime zaten destek olan Rusya bundan sonra savaşa fiilen katılacağını duyurdu ve tabii ki Türkiye Suriye'de bir de Rusya gerçeğiyle baş etmek zorunda kaldı. 24 Kasım 2015 ise sınır ihlali yapan bir Rus savaş uçağı (SU 24) bir Türk F16'sından atılan füzeyle düşürüldü. Bu olay doğal olarak hem Rusya ile olan ilişkilerin gerilmesine yol açtı, hem de Türkiye'nin Suriye'deki çıkarlarının korunmasını zorlaştırdı. if(!googleAdm.includes('1659296099883')){ googleAdm.push('1659296099883'); googletag.cmd.push(function() { googletag.defineSlot('105383585desktop_yazaryaziYazar_yazi_icerikici_03_SC', 336, 280, 640, 300, 300, 250, 'div-gpt-ad-1659296099883-0').addService(googletag.pubads()); googletag.pubads().enableSingleRequest(); googletag.enableServices(); }); } googletag.cmd.push(function() { googletag.display('div-gpt-ad-1659296099883-0'); }); Türkiye aynı anda Rusya, Amerika, Fransa ve bazı başka AB ülkelerinin yanı sıra Suriye rejimi, IŞİD, PKKPYD ve biraz da taraf değiştiren Arap ülkeleriyle karşı karşı karşıya kaldı. Kimine askeri, kimine karşı da diplomatik mücadele verdi. 15 Temmuz 2016'da gerçekleşen darbe teşebbüsü sonrasında Rusya ile gelişen özel ilişkilerle giderek Suriye sorununun farklı boyutları üstünde daha fazla söz söyleme ve müdahale etme imkanı buldu.Üç büyük operasyonla IŞİD ve PKK yapılanmalarını zorladı, topraklarında barındırdığı Suriyeli mültecilere dönebilecekleri zemin hazırladı. Sadece Fırat Kalkanı Operasyonu çerçevesinde 2 bin 647 IŞİD militanını nötralize etti. Üç hafta kadar önce Financial Times'ın yazdığına göre de bu bölgelerde etkin sayılabilecek bir yönetim kurdu, sağlıktan ulaşıma insanların ihtiyaçlarını karşılayan bir sistem geliştirdi. if(!googleAdm.includes('1659296474306')){ googleAdm.push('1659296474306');