2022 yılında 139 milyar TL olan bütçe açığı, 2023'te bir trilyon TL'yi, 2024'te de 1,6 Trilyonu TL civarında gerçekleşecek gibi görünüyor.Hâlbuki 2023 yılı bütçesi, 660 Milyar TL açık öngörüyordu.2023 yılında 4,35'e ve 2024'te 5,5'e ulaşacak olan bütçe açığının GSYH'ya oranı son on yılda, ortalama 1,69 olmuştu.Bir başarı ölçütü olarak gösterilen Maastricht Kriterine göre 3'e kadar bütçe açığı makul kabul edilmektedir.Bütçe açığı bakımından "altın yıllar" geride kaldı ve "yorucu yıllar" başladı.BÜTÇE AÇIĞI VE KAMU BORÇLARI2021 yılsonunda 40 olan kamu borçlarının GSYH'ya oranı, Mart 2023'te 26'ya kadar düşmüştü.Türkiye bu "üstün başarı"yı üç imkânsızı bir araya getirerek sağladı: Yüksek enflasyon, kurların baskı altında tutulması ve Hazine'nin bankalara "zorla" düşük faizli devlet tahvili satması.Doğrusu, 2022 yılında 364 milyar dolara yükselen ithalat da, bu gelişmeye büyük katkı sağladı.İthal ürünlerden alınan KDV, ÖTV ve Gümrük vergileri sayesinde Hazinemiz vergi gelirleriyle dolup taştı ve bu süreç devam ediyor.Bu yılın ilk beş ayındaki seçim, deprem ve EYT harcamalarına rağmen son on iki aylık bütçe açığı, yine de 3'ün altında gerçekleşti: 52718.000 2,93Bu rakamlar ortada olmasına rağmen hükümete muhalefet edeceğim diye uzman olduğu düşünülen pek çok kişi hala "bütçe açığı 10'lara gidiyor (10 demek 2,3 Trilyon TL bütçe açığı demek)" gibi ezberci iddialarda bulunmayı sürdürüyor.EYT, ZAMLI MAAŞLAR VE VERİLEN SÖZLERBu yıl ve önümüzdeki yıllarda gerçekleşecek yüksek bütçe açıklarının sebebi EYT Kanunu, en düşük emekli aylığının 7.500 TL'ye yükseltilmesi, memurlara en az 22.000 TL maaş sözü, deprem harcamaları, yılın ikinci yarısı için emekli ve memurlara yapılacak zamlar ve benzeri harcamalardaki abartılı artışlardır.Yaptığım hesaplamalara göre EYT'lilerin bütçeye yıllık ek maliyeti, 2023 fiyatlarıyla 225 Milyar TL olacaktır yani GSYH'nın 1'i kadar.Kamu beklenmedik bu harcamaları borçlanarak temin edecektir.Süreklilik arz edecek başka giderler de oluşabilir, mesela ev hanımlarının emeklilik primlerine katkı sözü gibi.Uzatmadan belirteyim ki, yılın ikinci yarısında en düşük emekli maaşının 7.500 TL'ye, en düşük memur maaşının 22.000 TL'ye ve en yüksek memur maaşının da 25 artırılması da, bütçe giderlerini en az 220 milyar TL artıracaktır.Bu ve benzeri, daha önce bütçelenmemiş borçlanmalar ve kur artışlarından dolayı 26 olan merkezi yönetim borç stokunun GSYH'ya oranı, önümüzdeki yıllarda tekrar 40'lara doğru tırmanabilir.Çünkü bütçe açığı demek bir bakıma kamu borcunun artması demektir.DEPREM HARCAMALARIBütçelenmemiş bir harcama kalemi daha var: Depremzedelere yapılan nakdi yardımlar, konut inşaatları ve diğer imar faaliyetlerine harcanacak paralar.Daha önce inşaat harcamalarının toplam olarak 630 milyar TL'ye çıkacağını ve nakdi olarak yapılacak yardımların da,