Başta 1915 Çanakkale köprüsü olmak üzere altyapı projelerinin verilerini gizleyen ve yayınlamayan yetkilileri kınıyor ve derhal açıklanmasını istiyorum. Harcanan ve harcanacak paralara dair verilerin gizlenmesi tek bir çağrışım ima eder: Usulsüzlük.Bu olumsuzluklara rağmen altyapı yatırımları konusunda analizimi sürdürmek istiyorum.Altyapı yatırımı yapmak AK Partinin bir icadı ve lütfu değildir. Dünyanın her yerinde her iktidarın zorunlu görevlerindendir.1915 Çanakkale köprüsünü yapan şirket 7'si Türk 19'u yabancı toplam 26 bankadan, 2,265 milyar euro kredi almış. Bu kredinin 30'unu Türk bankaları ve 70'ini yabancı bankalar karşılamış.Bankalar, teminatı ne olursa olsun bir yatırım için gerekli olan tüm krediyi vermez, ortaklardan belirli bir oranda, mesela 15-25 civarında özkaynak koymalarını isterler. Bu projede de 20 özkaynak şartı getirilmişse; başlangıçta, projenin tamamının 2,831 milyar euroya tamamlanacağı öngörülmüş demektir.Projenin ortaklarından Sayın Ebru Özdemir verdiği bir mülakatta, alınan kredilerin yetmediğini ve 300 milyon euro daha özkaynak koyarak projeyi 3,1 milyar euroya tamamladıklarını beyan etmiş.Yatırımcı şirketin gelirine ve kârına geçmeden evvel burada biraz tartışmakta yarar var.VERİMLİ YATIRIM VERİMSİZ YATIRIMİtham ve öneri: "Bu 3,165 milyar euro, 1915 köprüsünün betonlarına gömülmeseydi de verimli bir işe yatırılsaydı; mesela TOGG projesi için batarya fabrikası yapılsaydı, daha iyi olmaz mıydı"İrdeleyelim.Yatırımcı şirket aldığı 2,265 milyar euro krediyi ve 900 milyon euro özkaynağı yani 3,165 milyar euroyu, önce firmanın XYZ bankasındaki hesabına yatırır.İkinci adımda firma bu 3,165 milyar euroyu, imalatta kullanmak için XYZ bankasının diğer müşterilerine satarak TL'ye döner.Bu durumda XYZ bankasındaki toplam döviz miktarı ve toplam TL miktarı değişmez, aynı kalır.Sadece TL sahipleri ile euro sahipleri yer değiştirir.Böylece yatırımcı şirketin dövizle hiçbir bağlantısı kalmaz.(Not: Şükür ki Türkiye altyapı işlerinde düşük miktarda ithal ürün kullanıyor, biz bu analizde hiç kullanılmadığını varsayacağız)Bu işlem sayesinde, XYZ bankasının döviz mevduatı 3,165 milyar euro artar. Banka bu mevduatı dilediği müşteriye kredi olarak verebilir; talep etmeleri ve şartları yerine getirmeleri halinde TOGG'a da kredi verebilir.Tespitler: 1) Yatırımcı şirket her ne kadar euro cinsi borç aldıysa da aslında, tüm harcamalarını TL olarak yapmıştır. 2) Firmanın sağladığı bu dövizler sayesinde, yurtdışından ara malı veya yatırım malı hatta tüketim malı ithalatı yapmak isteyenlere kaynak sağlanmıştır. 3) Yani altyapı yatırımları yapmak TOGG'un batarya fabrikası için bir alternatif veya engelleyici değil tam tersine kolaylaştırıcı ve destekleyicidir.